Kolonia Emma: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana]

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Wersja z 12:17, 20 wrz 2018

Kolonia Emma w Radlinie – modernistyczne osiedle zaprojektowane i wybudowane w Radlinie w województwie śląskim po 1897 roku i w latach 1910-1913.

Pierwsze budynki powstały w 1897 roku i były przeznaczone dla urzędników pracujących na Kopalni "Emma" (wzdłuż dzisiejszej ul. Korfantego, wówczas Kaiser-Wilhelmstraße). Projektantem tej części osiedla zwanej starą kolonią, był prawdopodobnie A. Becher^[1]. Zgrupowane są w rejonie ulicy Bronisława Czecha i Pocztowej, a kilka znajduje się przy ulicy Korfantego. Drugi etap budowy to lata 1910-1913. Powstał wówczas przy ulicy Korfantego i Mielęckiego zespół budynków 12-rodzinnych z mieszkaniami o powierzchni 43 m2 (w układzie grzebieniowym) i 55 m2 (przyuliczne) z toaletami w pomieszczeniach gospodarczych, a także zespół budowli szkolnych oraz willa dyrektora kopalni Emma. Zabudowa drugiego etapu nawiązywała do idei osiedla-ogrodu, zaś architektonicznie przypominały domy typu „cottage”^[2]. Projektantem tej części byli William Müller^[1]^[3].

Przy ulicy Korfantego powstały także domy mieszkalne przeznaczone dla urzędników w formie podmiejskich willi i budynki użyteczności publicznej, w tym domy kwaterunkowe dla górników (ul. Mariacka). Jeden z nich pełnił rolę siedziby magistratu i policji. Przed wybuchem II wojny światowej był używany przez sztab Obrony Narodowej^[1].

W 1913 osiedle składało się z 14 budynków mieszkalnych dla urzędników, 49 domów rodzin robotniczych, 20 pokoi dla kawalerów, budynku naczelnika, domu towarowego, gospody, biblioteki, łaźni, pralni, pieców piekarniczych, zakładu fryzjerskiego oraz trzech domów noclegowych^[1].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Marek Gajda; Anna Syska: Zabytki przemysłu i techniki. Katowice: Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach, 2013, seria: Wiadomości konserwatorskie województwa śląskiego. ISBN 978-83-85871-68-2.
↑ Paweł Porwoł: Osiedla robotnicze w Radlinie i Pszowie. Wodzisław Śląski: Starostwo Powiatowe w Wodzisławiu Śląskim, 2005.
↑ AnnaA. Syska AnnaA., Osiedle robotnicze Emma w Radlinie, „Wiadomości Konserwatorskie Województwa Śląskiego” [dostęp 2018-09-20] (ang.).

Linki zewnętrzne

[WiadKons-1] Marek Gajda; Anna Syska: Zabytki przemysłu i techniki. Katowice: Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach, 2013, seria: Wiadomości konserwatorskie województwa śląskiego. ISBN 978-83-85871-68-2.

[2] Paweł Porwoł: Osiedla robotnicze w Radlinie i Pszowie. Wodzisław Śląski: Starostwo Powiatowe w Wodzisławiu Śląskim, 2005.

[3] AnnaA. Syska AnnaA., Osiedle robotnicze Emma w Radlinie, „Wiadomości Konserwatorskie Województwa Śląskiego” [dostęp 2018-09-20] (ang.).

[1]

[2]

[3]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
-'''Kolonia Emma w Radlinie''' – [[Modernizm (architektura)|modernistyczne]] osiedle zaprojektowane i wybudowane na przełomie XIX i XX wieku w [[Radlin|Radlinie]] w województwie śląskim.
+'''Kolonia Emma w Radlinie''' – [[Modernizm (architektura)|modernistyczne]] osiedle zaprojektowane i wybudowane w [[Radlin|Radlinie]] w województwie śląskim po 1897 roku i w latach 1910-1913.
 [[Plik:Korfantego Radlin Poland.JPG|thumb|220px|Budynki Kolonii Emma w Radlinie]]
 Pierwsze budynki powstały w 1897 roku i były przeznaczone dla urzędników pracujących na
-[[Kopalnia Węgla Kamiennego Marcel|Kopalni "Emma"]] (wzdłuż dzisiejszej ul. Korfantego, wówczas Kaiser-Wilhelmstraße). Projektantem tej części osiedla był prawdopodobnie A. Becher<ref name = "WiadKons">{{cytuj książkę| autor = Marek Gajda; Anna Syska | tytuł = Zabytki przemysłu i techniki | seria = Wiadomości konserwatorskie województwa śląskiego | miejsce = Katowice | data = 2013 | wydawca = Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach | isbn = 978-83-85871-68-2 | opis = Magdalena Lachowska (red.)}}</ref>. Drugi etap budowy to lata 1910-1913. Powstał wówczas zespół budowli szkolnych wraz z częścią mieszkalną. Zabudowa nawiązywała do idei [[Miasto-ogród|osiedla-ogrodu]], zaś architektonicznie przypominały domy typu „cottage”<ref>{{cytuj książkę|tytuł=Osiedla robotnicze w Radlinie i Pszowie | autor = Paweł Porwoł|wydawca=Starostwo Powiatowe w Wodzisławiu Śląskim|miejsce=Wodzisław Śląski|data=2005}}</ref>. Projektantami tej części byli  [[William Müller]] i [[Hans Poelzig]]<ref name = "WiadKons"/>.
+[[Kopalnia Węgla Kamiennego Marcel|Kopalni "Emma"]] (wzdłuż dzisiejszej ul. Korfantego, wówczas Kaiser-Wilhelmstraße). Projektantem tej części osiedla zwanej ''starą kolonią'', był prawdopodobnie A. Becher<ref name = "WiadKons">{{cytuj książkę| autor = Marek Gajda; Anna Syska | tytuł = Zabytki przemysłu i techniki | seria = Wiadomości konserwatorskie województwa śląskiego | miejsce = Katowice | data = 2013 | wydawca = Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach | isbn = 978-83-85871-68-2 | opis = Magdalena Lachowska (red.)}}</ref>. Zgrupowane są w rejonie ulicy Bronisława Czecha i Pocztowej, a kilka znajduje się przy ulicy Korfantego. Drugi etap budowy to lata 1910-1913. Powstał wówczas przy ulicy Korfantego i Mielęckiego zespół budynków 12-rodzinnych z mieszkaniami o powierzchni 43 m2 (w układzie grzebieniowym) i 55 m2 (przyuliczne) z toaletami w pomieszczeniach gospodarczych, a także zespół budowli szkolnych oraz willa dyrektora kopalni Emma. Zabudowa drugiego etapu nawiązywała do idei [[Miasto-ogród|osiedla-ogrodu]], zaś architektonicznie przypominały domy typu „cottage”<ref>{{cytuj książkę|tytuł=Osiedla robotnicze w Radlinie i Pszowie | autor = Paweł Porwoł|wydawca=Starostwo Powiatowe w Wodzisławiu Śląskim|miejsce=Wodzisław Śląski|data=2005}}</ref>. Projektantem tej części byli  [[William Müller]]<ref name = "WiadKons"/><ref>{{Cytuj |autor = Anna Syska |tytuł = Osiedle robotnicze Emma w Radlinie |czasopismo = Wiadomości Konserwatorskie Województwa Śląskiego |data dostępu = 2018-09-20 |url = https://www.academia.edu/37392009/Osiedle_robotnicze_Emma_w_Radlinie |język = en}}</ref>.
-Przy ulicy Korfantego powstały domy mieszkalne przeznaczone dla urzędników i budynki użyteczności publicznej. Jeden z nich pełnił rolę siedziby magistratu i policji. Przed wybuchem [[II wojna światowa|II wojny światowej]] był używany przez sztab Obrony Narodowej<ref name = "WiadKons"/>.
+Przy ulicy Korfantego powstały także domy mieszkalne przeznaczone dla urzędników w formie podmiejskich willi i budynki użyteczności publicznej, w tym domy kwaterunkowe dla górników (ul. Mariacka). Jeden z nich pełnił rolę siedziby magistratu i policji. Przed wybuchem [[II wojna światowa|II wojny światowej]] był używany przez sztab Obrony Narodowej<ref name = "WiadKons"/>.
 W 1913 osiedle składało się z 14 budynków mieszkalnych dla urzędników, 49 domów rodzin robotniczych, 20 pokoi dla kawalerów, budynku naczelnika, domu towarowego, gospody, biblioteki, łaźni, pralni, pieców piekarniczych, zakładu fryzjerskiego oraz trzech domów noclegowych<ref name = "WiadKons"/>.