Archidiecezja lwowska: Różnice pomiędzy wersjami

{{{nazwa}}}
	; Bazylika archikatedralna Wniebowzięcia NMP we Lwowie
Państwo	Ukraina
Siedziba	Lwów
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Metropolia	lwowska
Katedra diecezjalna	Bazylika Metropolitalna Sanktuarium pw. Wniebowzięcia NMP
Biskup diecezjalny	Mieczysław Mokrzycki; (metropolita lwowski)
Biskup pomocniczy	Leon Mały; Edward Kawa
Biskup senior	Marian Jaworski
	Dane statystyczne
Liczba wiernych	154 000
Liczba kapłanów; • w tym diecezjalnych; • w tym zakonnych	; 95; 45
Liczba dekanatów	12
Liczba parafii	271
Powierzchnia	68.000 km²
	Położenie na mapie Lwowa Lwów
	Położenie na mapie Ukrainy Lwów
	Położenie na mapie obwodu lwowskiego Lwów
	49°50′26,56″N 24°01′49,80″E/49,840710 24,030500
	Archidiecezja Lwowska Strona internetowa

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 16:28, 21 lut 2019

Archidiecezja lwowska (łac. Archidioecesis Leopolitana Latinorum) – metropolitalna archidiecezja rzymskokatolicka z siedzibą we Lwowie.

Dzieje

W 1349 Kazimierz Wielki podjął starania o utworzenie metropolii łacińskiej w Haliczu – drugiej obok gnieźnieńskiej, a w latach 50. usiłował obsadzić biskupstwo we Lwowie. W 1358 Innocenty VI mianował biskupem lwowskim Tomasza OP, diecezja nie została wówczas zorganizowana i Urban V w 1363 zlecił arcybiskupowi gnieźnieńskiemu przeprowadzenie procesu informacyjnego a Bonifacy IX mianował biskupów Jerzego OFM i Hermana Wytkinda OP. W 1412 staraniem metropolity halickiego Macieja z Egeru i księcia Władysława Opolczyka antypapież Jan XXIII 28 sierpnia 1412 przeniósł stolicę metropolii z Halicza do Lwowa, bullę uroczyście promulgował 24 grudnia 1414 abp Jan Rzeszowski. Metropolii lwowskiej podlegały wtedy biskupstwa w Przemyślu, Chełmie, Włodzimierzu Wołyńskim (od 1427r. w Łucku), Kijowie, Kamieńcu Podolskim oraz sufragania w Serecie na Mołdawii. W 1593 roku w archidiecezji lwowskiej diecezje zostały podzielone przez arcybiskupa Jana Dymitra Solikowskiego na dekanaty, grupujące kilka lub kilkanaście parafii^[1]. Dziekani czuwali nad funkcjonowaniem organizacji kościelnej w dekanacie i wizytowali podległe sobie miasta i wsie parafialne. Około 1650 r. w archidiecezji lwowskiej było 7 dekanatów i 125 parafii^[1]. Kolejna reorganizacja Kościoła na omawianym terenie nastąpiła dopiero w końcu XVIII w. W 1765 r. staraniem arcybiskupa Wacława Hieronima Sierakowskiego archidiecezja lwowska podzielona została na 3 archidiakonaty^[1]. W tym samym roku zwiększono również liczbę dekanatów z 7 do 12. W okresie od 1669 r. do 1772 r. powstało na wschodzie 5 kolegiat; z tego 3 w archidiecezji lwowskiej: w Stanisławowie, Żółkwi, Lwowie (parafia NMP – Śnieżnej). W 1772 r. w archidiecezji lwowskiej były 3 archidiakonaty i 12 dekanatów oraz 150 parafii^[1].

Po I Rozbiorze doszło do zmian organizacyjnych. W 1782 r. cesarz Józef II wcielił do archidiecezji lwowskiej cząstki diecezji łuckiej (10 parafii) i kamienieckiej (10 parafii). Po trzecim rozbiorze Austria włączyła do archidiecezji lwowskiej 47 parafii oderwanych od diecezji łuckiej. W 1938 r. na terenie archidiecezji funkcjonowało 412 parafii. Po 1945 roku na terytorium Polski pozostało 27 parafii archidiecezji lwowskiej, dla których utworzono administrację apostolską z siedzibą w Lubaczowie^[1].

Patroni archidiecezji

W 1909 na prośbę św. abpa Józefa Bilczewskiego św. Pius X ustanowił święto NMP Królowej Polski obchodzone w archidiecezji lwowskiej wyznaczając je na pierwszą niedzielę maja na pamiątkę ślubów Jana Kazimierza oraz ogłosił Matkę Bożą Królową Korony Polskiej wraz z bł. Jakubem Strzemię patronami archidiecezji lwowskiej. W 1910 NMP Królowa Polski została ogłoszona główną patronką archidiecezji. Obecnie zamiast NMP Królowej Polski, patronką jest NMP Łaskawa, której uroczystość obchodzi się 1 kwietnia, w rocznicę ślubów króla Polski Jana Kazimierza w katedrze lwowskiej w 1656.

Biskupi

arcybiskup metropolita ks. abp Mieczysław Mokrzycki (od 21 października 2008)
biskup pomocniczy ks. bp Leon Mały (od 4 maja 2002)
biskup pomocniczy ks. bp Edward Kawa (od 21 czerwca 2017)
arcybiskup senior ks. kardynał Marian Jaworski (kard. od 28 stycznia 2001)

Osobny artykuł: Biskupi lwowscy (Kościół łaciński).

Katedra

Bazylika Metropolitalna Sanktuarium pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny

Siedziba kurii

Kuria Rzymskokatolicka Archidiecezji Lwowskiej ma siedzibę w Pałacu Arcybiskupów Łacińskich umiejscowionym na wzgórzu nad Wałami Gubernatorskimi, wybudowanym w 1844 roku^[2] (obecnie ul.Winnyczenki 32).

Seminarium duchowne

Od 1996 w Brzuchowicach pod Lwowem działa reaktywowane Wyższe Seminarium Duchowne Archidiecezji Lwowskiej. Od 2009 przy seminarium dla osób świeckich działa Instytut Teologiczny im. św. Józefa Bilczewskiego.

Dekanaty

Obszar archidiecezji obejmuje obwód lwowski, iwanofrankowski, tarnopolski i czerniowiecki.

W 1992 roku archidiecezja została podzielona na dekanaty: Lwowski, Czerniowiecki, Iwano-Frankowski, Mościcki, Stryjski, Tarnopolski. W 1994 roku utworzono nowe dekanaty: Czortkowski, Samborski, a w 1998 roku utworzono dekanaty: Złoczowski, Żółkiewski. W 2000 roku utworzono dekanat Halicki, a w 2013 roku utworzono dekanat Gródecki. Obecnie archidiecezja Lwowska jest podzielona na 12 dekanatów^[3]:

Medal

Z okazji 600-lecia Metropolii Lwowskiej został wydany medal upamiętniający z inskrypcjami 1375-1975 oraz Semper Fidelis oraz z wizerunkiem bł. Jakuba Strzemię^[4].

Zobacz też

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e {{{tytuł}}} [online], www.agad.gov.pl [dostęp 2019-02-21] .
↑ naszdziennik.pl: Lwowska kuria w remoncie. [dostęp 5 marca 2009]. (pol.).
↑ Opis dekanatów na stronie archidiecezji(ua)
↑ Medal dla upamiętnienia 600-lecia Metropolii Lwowskiej. „Biuletyn”. Nr 34, s. 34, Czerwiec 1978. Koło Lwowian w Londynie.

Bibliografia

B. Modzelewska, W. Osadczy, Lwowska archidiecezja katolicka, w: Encyklopedia Katolicka, t. XI, Lublin 2006.

Linki zewnętrzne

[:0-1] {{{tytuł}}} [online], www.agad.gov.pl [dostęp 2019-02-21] .

[2] szdziennik.pl: Lwowska kuria w remoncie. [dostęp 5 marca 2009]. (pol.).

[3] Opis dekanatów na stronie archidiecezji(ua)

[4] Medal dla upamiętnienia 600-lecia Metropolii Lwowskiej. „Biuletyn”. Nr 34, s. 34, Czerwiec 1978. Koło Lwowian w Londynie.

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Linia 44: / Linia 44: @@
 == Dzieje ==
-W 1349 [[Kazimierz III Wielki|Kazimierz Wielki]] podjął starania o utworzenie [[rzymskokatolicka metropolia halicka|metropolii łacińskiej]] w [[Halicz (miasto)|Haliczu]] – drugiej obok [[Metropolia gnieźnieńska|gnieźnieńskiej]], a w latach 50. usiłował obsadzić biskupstwo we [[Lwów|Lwowie]]. W 1358 [[Innocenty VI]] mianował biskupem lwowskim Tomasza [[Dominikanie|OP]], diecezja nie została wówczas zorganizowana i [[Urban V]] w 1363 zlecił arcybiskupowi gnieźnieńskiemu przeprowadzenie procesu informacyjnego a [[Bonifacy IX]] mianował biskupów Jerzego [[Zakon Braci Mniejszych|OFM]] i Hermana Wytkinda OP. W 1412 staraniem metropolity halickiego Macieja z Egeru i księcia [[Władysław Opolczyk|Władysława Opolczyka]] antypapież [[Jan XXIII (antypapież)|Jan XXIII]] 28 sierpnia 1412 przeniósł stolicę metropolii z Halicza do Lwowa, bullę uroczyście promulgował 24 grudnia 1414 abp [[Jan Rzeszowski (1345–1436)|Jan Rzeszowski]]. Metropolii lwowskiej podlegały wtedy biskupstwa w Przemyślu, Chełmie, Włodzimierzu Wołyńskim (od 1427r. w Łucku), Kijowie, Kamieńcu Podolskim oraz sufragania w Serecie na Mołdawii.
+W 1349 [[Kazimierz III Wielki|Kazimierz Wielki]] podjął starania o utworzenie [[rzymskokatolicka metropolia halicka|metropolii łacińskiej]] w [[Halicz (miasto)|Haliczu]] – drugiej obok [[Metropolia gnieźnieńska|gnieźnieńskiej]], a w latach 50. usiłował obsadzić biskupstwo we [[Lwów|Lwowie]]. W 1358 [[Innocenty VI]] mianował biskupem lwowskim Tomasza [[Dominikanie|OP]], diecezja nie została wówczas zorganizowana i [[Urban V]] w 1363 zlecił arcybiskupowi gnieźnieńskiemu przeprowadzenie procesu informacyjnego a [[Bonifacy IX]] mianował biskupów Jerzego [[Zakon Braci Mniejszych|OFM]] i Hermana Wytkinda OP. W 1412 staraniem metropolity halickiego Macieja z Egeru i księcia [[Władysław Opolczyk|Władysława Opolczyka]] antypapież [[Jan XXIII (antypapież)|Jan XXIII]] 28 sierpnia 1412 przeniósł stolicę metropolii z Halicza do Lwowa, bullę uroczyście promulgował 24 grudnia 1414 abp [[Jan Rzeszowski (1345–1436)|Jan Rzeszowski]]. Metropolii lwowskiej podlegały wtedy biskupstwa w Przemyślu, Chełmie, Włodzimierzu Wołyńskim (od 1427r. w Łucku), Kijowie, Kamieńcu Podolskim oraz sufragania w [[Seret (miasto)|Serecie]] na Mołdawii. W 1593 roku w archidiecezji lwowskiej diecezje zostały podzielone przez arcybiskupa [[Jan Dymitr Solikowski|Jana Dymitra Solikowskiego]] na dekanaty, grupujące kilka lub kilkanaście parafii<ref name=":0">{{Cytuj |data dostępu = 2019-02-21 |opublikowany = www.agad.gov.pl |url = http://www.agad.gov.pl/inwentarze/ALeo303.xml}}</ref>. Dziekani czuwali nad funkcjonowaniem organizacji kościelnej w dekanacie i wizytowali podległe sobie miasta i wsie parafialne. Około 1650 r. w archidiecezji lwowskiej było 7 dekanatów i 125 parafii<ref name=":0" />. Kolejna reorganizacja Kościoła na omawianym terenie nastąpiła dopiero w końcu XVIII w. W 1765 r. staraniem arcybiskupa [[Wacław Hieronim Sierakowski|Wacława Hieronima Sierakowskiego]] archidiecezja lwowska podzielona została na 3 archidiakonaty<ref name=":0" />. W tym samym roku zwiększono również liczbę dekanatów z 7 do 12. W okresie od 1669 r. do 1772 r. powstało na wschodzie 5 kolegiat; z tego 3 w archidiecezji lwowskiej: w Stanisławowie, Żółkwi, Lwowie (parafia NMP – Śnieżnej). W 1772 r. w archidiecezji lwowskiej były 3 archidiakonaty i 12 dekanatów oraz 150 parafii<ref name=":0" />.
+Po I Rozbiorze doszło do zmian organizacyjnych. W 1782 r. cesarz [[Józef II Habsburg|Józef II]] wcielił do archidiecezji lwowskiej cząstki diecezji łuckiej (10 parafii) i kamienieckiej (10 parafii). Po trzecim rozbiorze Austria włączyła do archidiecezji lwowskiej 47 parafii oderwanych od diecezji łuckiej. W 1938 r. na terenie archidiecezji funkcjonowało 412 parafii. Po 1945 roku na terytorium Polski pozostało 27 parafii archidiecezji lwowskiej, dla których utworzono administrację apostolską z siedzibą w Lubaczowie<ref name=":0" />.
 == Patroni archidiecezji ==