Kuraszewo (gmina Czyże)

Kuraszewo

{{{rodzaj miejscowości}}}
Cerkiew prawosławna pod wezwaniem św. Antoniego Pieczerskiego
Państwo	podlaskie
Powiat	hajnowski
Gmina	Czyże
Liczba ludności (2011)	305
Strefa numeracyjna	(+48) 85
Tablice rejestracyjne	BHA
SIMC	0026181
Położenie na mapie gminy Czyże Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie Polski Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie województwa podlaskiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie powiatu hajnowskiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark}

{{Polska miejscowość infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | miejscowość podstawowa = | rodzaj miejscowości = | współrzędne = | alt zdjęcia = Nieznane pola: "flaga wsi", "sekundE", "minutE", "herb wsi", "stopniN", "sekundN", "minutN", "stopniE", "mapa wsi", "dopełniacz wsi" oraz "herb artykuł".

Wjazd do wsi

zabytkowy dom

Kuraszewo – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie hajnowskim, w gminie Czyże.

Wieś królewska w leśnictwie bielskim w ziemi bielskiej województwa podlaskiego w 1795 roku. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa białostockiego.

Krzyż przydrożny w Kuraszewie

Przez miejscowość przepływa niewielka rzeka Łoknica, dopływ Narwi.

Wieś w 2011 zamieszkiwało 305 osób.

Historia

Wieś została założona przed 1570. W 1775 było w niej 68 domów i zamieszkiwało ją 298 mieszkańców. W 1868, na lokalnym cmentarzu wybudowana została cerkiew prawosławna pw. św. Antoniego Pieczerskiego. W 1897 została utworzona osobna parafia, natomiast rok później świątynia została rozbudowana. W trakcie I wojny światowej, w 1914 część mieszkańców udała się na bieżeństwo uciekając przed zbliżającymi się wojskami niemieckimi, które po zajęciu tych terenów pozostały tutaj do 1918, do momentu odrodzenia Polski. W 1927 spłonęła część zachodnia wsi z 42 zabudowaniami. W tym też roku budynek cerkwi został przekazany neounitom, który jednak powrócił w ręce prawosławnych po wygranej rozprawie w polskim sądzie w 1932. Na początku lat 30. XX w. powstała we wsi Ochotnicza Straż Pożarna z 10 strażakami, którzy otrzymali stosowne wyposażenie z pompą strażacką. Przed 1939 w pobliżu wsi znajdował się dworek w miejscu określanym jako Pańskie. W 1936 we wsi powstały dwa wiatraki. We wrześniu 1939 rozpoczęła się okupacja radziecka, a w czerwcu 1941 niemiecka. Podczas okupacji niemieckiej cerkiew została wyremontowana oraz dobudowano dzwonnicę. W tym też czasie około 50 mężczyzn ze wsi zostało zwabionych albo wywiezionych do niewolniczej pracy do Niemiec.

W 1947 otworzono sklep spożywczo-przemysłowy „Samopomocy Chłopskiej”. W 1951 założono Spółdzielnię Produkcyjną. W 1954 wieś stała się siedzibą urzędu gminy. W latach 1960-1961 zbudowany został nowy sklep. W 1963 wybudowano zlewnię mleka. Kółko Rolnicze zostało założone we wsi w 1962. W 1963 powstało Koło Gospodyń Wiejskich. W 1967 doprowadzono elektryczność do gospodarstw. W 1971 uruchomiono pierwsze połączenie autobusowe do Hajnówki. W 1977 Kuraszewo zostało gospodarzem dożynek gminnych i założono zespół folklorystyczny. W 1984 RSW „Ruch” w Bielsku Podlaskim otworzył we wsi placówkę określaną przez mieszkańców jako klub, w którym odbywały się liczne chrzciny i zabawy.

Badania archeologiczne

Pierwsze prace archeologiczne w pobliżu wsi prowadził w 1932 prof. Zdzisław Rajewski. W latach 1960-61 przeprowadzono po kierunkiem Jana Jaskanisa badania archeologiczne dwóch kurhanów typu rostołckiego (należących do kultury wielbarskiej wiązanej z plemionami Gotów i Gepidów) położonych na wschód od wsi w pobliżu prawego brzegu rzeki Kuraszanki w miejscu zwanym Zamczysko. Kurhany pierwotnie były obłożone płaszczem kamiennym, a w ich wnętrzu odnaleziono kamienne jądro z otoczaków z pierwotnym grobem i późniejszymi grobami szkieletowymi i ręcznie lepioną ceramikę. Pierwotnie kurhany miały średnicę do ok. 30 m i do 3 m wysokości. Podobne kurhany odkryto między innymi w Rostołtach, Jasionowej Dolinie i Kutowej.

W niedalekiej odległości na wschód od Kuraszewa znajduje się także kilka cmentarzysk mazowieckich z końca XI-XII wieku z płaskimi grobami z charakterystycznymi kamiennymi obudowami, wewnątrz których umieszczano pochówki ciałopalne. Jedno z takich cmentarzysk znajduje się na południe od powstałej w 1942 niewielkiej cerkiewki pod wezwaniem Świętych Braci Machabeuszy (na granicy z Ladami).

Badania lingwistyczne

Na podstawie badań lingwistycznych gwary wsi przeprowadzonych w Kuraszewie w latach 70. XX wieku powstała praca doktorska Jana Pietruczuka Słownictwo wsi Kuraszewo koło Hajnówki (Lublin 1977).

Zabytki

• parafialna cerkiew prawosławna pod wezwaniem św. Antoniego Pieczerskiego z 1868, nr rej.:A-104 z 15.05.1998
• cmentarz prawosławny z drugiej połowy XIX w., nr rej.:A-104 z 15.05.1998.

Urodzeni w Kuraszewie

• Sławomir Dawidziuk - doktor inżynier nauk technicznych, Sybirak, geodeta wojewódzki w Białymstoku.