Brzostek: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Tryhp3 (dyskusja | edycje)
m Dodanie informacji o sekcji tenisa stołowego.
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Historia: drobne merytoryczne
Linia 50: Linia 50:
W lutym 1846 roku chłop ze [[Smarżowa|Smarżowej]], [[Jakub Szela]], stanął na czele [[rzeź galicyjska|rzezi galicyjskiej]].
W lutym 1846 roku chłop ze [[Smarżowa|Smarżowej]], [[Jakub Szela]], stanął na czele [[rzeź galicyjska|rzezi galicyjskiej]].


W XIX wieku swoją aptekę otworzył tu [[Ignacy Łukasiewicz]], twórca lampy naftowej.
W XIX wieku swoją aptekę otworzył tu [[Ignacy Łukasiewicz]], twórca lampy naftowej. W 1833 roku urodził się tu [[Aleksander Gryglewski]], późniejszy profesor Szkoły Sztuk Pięknych w Krakowie i znany malarz polskich zabytków.


W 1934 roku Brzostek stał się gminą wiejską, zachował jednak prawo do używania historycznej nazwy miasto. W czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] miasteczko przeszło pacyfikację, Niemcy wymordowali [[Żydzi|Żydów]], straty budynków wynosiły ponad 65%.
W 1934 roku Brzostek stał się gminą wiejską, zachował jednak prawo do używania historycznej nazwy miasto. W czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] miasteczko przeszło pacyfikację, Niemcy wymordowali [[Żydzi|Żydów]], straty budynków wynosiły ponad 65%.

Wersja z 13:51, 6 mar 2020

Brzostek
miasto w gminie miejsko-wiejskiej
Ilustracja
Główna ulica Brzostku (Rynek)
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

dębicki

Gmina

Brzostek

Prawa miejskie

1367 i 2009

Burmistrz

Wojciech Piotr Staniszewski

Powierzchnia

8,76[1] km²

Populacja (2016-12-31)
• liczba ludności
• gęstość


2697[2]
308 os./km²

Strefa numeracyjna

+48 14

Kod pocztowy

39-230

Tablice rejestracyjne

RDE

Położenie na mapie gminy Brzostek
Mapa konturowa gminy Brzostek, w centrum znajduje się punkt z opisem „Brzostek”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Brzostek”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Brzostek”
Położenie na mapie powiatu dębickiego
Mapa konturowa powiatu dębickiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Brzostek”
Ziemia49°52′45″N 21°24′43″E/49,879167 21,411944
TERC (TERYT)

1803024

SIMC

0814493

Urząd miejski
Rynek 1
39-230 Brzostek
Strona internetowa
BIP
Zabytkowy cmentarz wojenny nr 222 z 1915

Brzostekmiasto w Polsce, w województwie podkarpackim, w powiecie dębickim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Brzostek. Położone nad rzeką Wisłoką na pograniczu Pogórza Ciężkowickiego i Strzyżowskiego, w ziemi sandomierskiej historycznej Małopolski[3].

Był miastem w województwie sandomierskim w 1629 roku[4].W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego.

Miasto jest centrum usługowo-handlowym dla okolicznych wiosek: sklepy, ośrodek zdrowia, firmy usługowe, biblioteka publiczna, szkoła podstawowa i gimnazjum, Zespół Szkół im. Jana Pawła II.

Historia

Pierwsza pisemna wzmianka o Brzostku pojawiła się w dokumentach legata papieskiego Idziego w latach 1123–1125. Brzostek należy do najstarszych miejscowości województwa podkarpackiego, jakie potwierdzają dokumenty pisane w Krakowie (maj 1123 – styczeń 1125) i wydane przez legata papieskiego Kaliksta II, przeprowadzający legację w Polsce Idzi z Tuskulum, który za zgodą Bolesława Krzywoustego i syna Bolesława oraz bp.krakowskiego Radosta zatwierdzał posiadłości klasztoru opactwa benedyktynów w Tyńcu, m.in.: Bieździedza, Kratowice, Pilzno, Brzostek (Brestek), Klecie (Clececi), Dęborzyn (Doborin), Szebnie, i wioskę „Vnochovici” (Januszkowice?). Miejscowości te musiały powstać znacznie wcześniej. Wówczas była to mała wioska należąca do dóbr opactwa benedyktynów w Tyńcu.

Od XIV wieku miejscowość rozwinęła się jako osada targowa. W 1367 benedyktyni tynieccy założyli miasto Brzostek[5]. Historia miasteczka obfituje w ciekawe wydarzenia: w XVI wieku Brzostek został całkowicie spalony przez wojska węgierskie, zaś w XVII wieku przez wojska księcia siedmiogrodzkiego Jerzego Rakoczego.

W lutym 1846 roku chłop ze Smarżowej, Jakub Szela, stanął na czele rzezi galicyjskiej.

W XIX wieku swoją aptekę otworzył tu Ignacy Łukasiewicz, twórca lampy naftowej. W 1833 roku urodził się tu Aleksander Gryglewski, późniejszy profesor Szkoły Sztuk Pięknych w Krakowie i znany malarz polskich zabytków.

W 1934 roku Brzostek stał się gminą wiejską, zachował jednak prawo do używania historycznej nazwy miasto. W czasie II wojny światowej miasteczko przeszło pacyfikację, Niemcy wymordowali Żydów, straty budynków wynosiły ponad 65%.

W 1985 roku gminę odznaczono Krzyżem Partyzanckim.

Prawa miejskie miejscowość posiadała w latach 1367–1934. Zostały one jej przywrócone 1 stycznia 2009[6].

Wspólnoty wyznaniowe

Demografia

  • Piramida wieku mieszkańców Brzostku w 2014 roku[8].


Zabytki

  • kamienice mieszczańskie w Rynku z wieków XVIII-XIX
  • kapliczki z wieków XVII-XIX
  • klasycystyczny kościół z 1818 z wyposażeniem wnętrza z wieków XVI-XIX
  • cmentarze wojskowe: nr 222, nr 223, nr 224, nr 225

Gospodarka

Największe przedsiębiorstwa:

  • Marbet – producent materiałów budowlanych
  • EKIW Sp. z o.o. – producent maszyn rolniczych i części zamiennych
  • Fem Poland Sp. z o.o. – producent świec artystycznych
  • Rubicello – produkcja oraz dystrybucja biżuterii, opakowań i torebek ozdobnych
  • Emar Sp. j. – transport międzynarodowy

Sport

W miejscowości istnieje klub piłki nożnej, Brzostowianka Brzostek, grający w B klasie, grupa Dębica I, oraz sekcja tenisa stołowego[9].

Zobacz też

Przypisy

  1. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.
  2. Strona gminy, statystyka ludności
  3. Brzostek na mapie Miega w bazie danych BazTech.
  4. Zbigniew Anusik, Struktura własności ziemskiej w powiecie pilzneńskim w roku 1629, w: Przegląd Nauk Historycznych 2011, R. X, NR 2, s. 78.
  5. Zbigniew Zyglewski, Polityka klasztorna Kazimierza Wielkiego, w: Kazimierz Wielki i jego państwo, 2011, s. 170.
  6. Dz.U. z 2008 r. nr 137, poz. 860
  7. Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2015-01-02].
  8. http://www.polskawliczbach.pl/Brzostek, w oparciu o dane GUS.
  9. Strona gminy, LKS Brzostowianka Brzostek

Bibliografia

  • Bogdan Stanaszek, Brzostek i okolice

Linki zewnętrzne