Lida: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
m grafika |
→Zabytki: drobne merytoryczne |
||
| Linia 62: | Linia 62: | ||
==Zabytki== |
==Zabytki== |
||
* |
*[[Zamek w Lidzie]] - do dzisiaj jednym z zachowanych zabytków z tamtego okresu jest zbudowany przez Giedymina zamek. Mury zamkowe restaurowano w okresie międzywojennym i w dobrym stanie przetrwały do naszych czasów. Mury obwodowe i 2 wieże są ponownie restaurowane – ma tu być muzeum historyczne. |
||
*Kościół katolicki, barokowy, wybudowany w 1770 r. – nieprzerwanie czynny. Bogate wyposażenie wnętrza. W bocznym ołtarzu cudowny obraz MB z Dzieciątkiem. |
*[[Kościół katolicki w Lidzie]], barokowy, wybudowany w 1770 r. – nieprzerwanie czynny. Bogate wyposażenie wnętrza. W bocznym ołtarzu cudowny obraz MB z Dzieciątkiem. |
||
*Cerkiew – dawny kościół pijarów, klasycystyczny, w kształcie rotundy. Zbudowany w latach 1797-1825. Spalony w 1842 r. W 1863 r. zamieniony na cerkiew prawosławną. W 1922 r. wrócił do pijarów. Został zamknięty w 1958 r. – była w nim hala sportowa, planetarium, muzeum – w 1991 r. kino. W 1995 r. został przekazany prawosławnym. Obok dzwonnica. |
*Cerkiew – dawny kościół pijarów, klasycystyczny, w kształcie rotundy. Zbudowany w latach 1797-1825. Spalony w 1842 r. W 1863 r. zamieniony na cerkiew prawosławną. W 1922 r. wrócił do pijarów. Został zamknięty w 1958 r. – była w nim hala sportowa, planetarium, muzeum – w 1991 r. kino. W 1995 r. został przekazany prawosławnym. Obok dzwonnica. |
||
*Obok kościoła dawny klasztor pijarów z kolegium pijarskim – zamknięty w 1843 r. W okresie międzywojennym była tu szkoła handlowa. |
*Obok kościoła dawny klasztor pijarów z kolegium pijarskim – zamknięty w 1843 r. W okresie międzywojennym była tu szkoła handlowa. |
||
*[[Cmentarz katolicki w Lidzie]] (Stary cmentarz) z 1797 r. przy ul. Grażyny. |
|||
Do [[1940]] r., w Lidzie mieściła się jedna z największych w [[Europa|Europie]] [[Żydzi|żydowskich]] szkół rabinicznych. |
Do [[1940]] r., w Lidzie mieściła się jedna z największych w [[Europa|Europie]] [[Żydzi|żydowskich]] szkół rabinicznych. |
||
Wersja z 11:18, 1 wrz 2007
Szablon:Miasto zagranica infobox
Lida (biał. Ліда, lit. Lyda) – miasto na terenach dzisiejszej Białorusi, niegdyś w granicach I Rzeczypospolitej. Miasto powiatowe. W BSSR i Białorusi centrum rejonu lidzkiego.
Obecnie Lidę zamieszkuje ok. 100 tys. mieszkańców, 40% stanowią Białorusini, 35% – Polacy, a 20% – Rosjanie.
Demografia
Historia
Miasto zostało założone w 1323 r. przez wielkiego księcia litewskiego Giedymina. Lida była stolicą księstwa lidzkiego, którym władał książę Giedymin a po jego śmierci syn Olgierd i jego synowie Jagiełło i Witold. Zamek był potężną twierdzą wielokrotnie szturmowaną przez Krzyżaków – tylko raz zdobyty w 1384 r. Inne ataki były bezskuteczne aż do 1655 r. gdy zamek zajęli kozacy Zołotareńki. Zamek uległ zagładzie gdy został spalony przez Szwedów w czasie wojny północnej (1702 i 1710 r.). Zamek gościł dwukrotnie wygnanych z Ordy Tatarskiej chanów: Tochtamysza (1396-99), Hadżi I Gireja (1434-43).
W wiekach XIV-XVI Lida była jednym z pięciu największych miast Księstwa Litewskiego. W 1590 r. uzyskała prawa miejskie.
Zabytki
- Zamek w Lidzie - do dzisiaj jednym z zachowanych zabytków z tamtego okresu jest zbudowany przez Giedymina zamek. Mury zamkowe restaurowano w okresie międzywojennym i w dobrym stanie przetrwały do naszych czasów. Mury obwodowe i 2 wieże są ponownie restaurowane – ma tu być muzeum historyczne.
- Kościół katolicki w Lidzie, barokowy, wybudowany w 1770 r. – nieprzerwanie czynny. Bogate wyposażenie wnętrza. W bocznym ołtarzu cudowny obraz MB z Dzieciątkiem.
- Cerkiew – dawny kościół pijarów, klasycystyczny, w kształcie rotundy. Zbudowany w latach 1797-1825. Spalony w 1842 r. W 1863 r. zamieniony na cerkiew prawosławną. W 1922 r. wrócił do pijarów. Został zamknięty w 1958 r. – była w nim hala sportowa, planetarium, muzeum – w 1991 r. kino. W 1995 r. został przekazany prawosławnym. Obok dzwonnica.
- Obok kościoła dawny klasztor pijarów z kolegium pijarskim – zamknięty w 1843 r. W okresie międzywojennym była tu szkoła handlowa.
- Cmentarz katolicki w Lidzie (Stary cmentarz) z 1797 r. przy ul. Grażyny.
Do 1940 r., w Lidzie mieściła się jedna z największych w Europie żydowskich szkół rabinicznych.
Także w Lidzie działa organizacja TKPZL. Towarzystwo Kultury Polskiej Ziemi Lidzkiej. Organizacja zajmuje się poszerzaniem kultury polskiej.
W Lidzie urodzili się między innymi skrzypek i kompozytor Konstanty Górski oraz aktorka Pola Raksa.