Ładunek (nabój): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
drobne redakcyjne |
poprawa linków |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Ładunek (amunicja)''' - inaczej patron (od niem. Patrone) - historycznie [[nabój]] - pierwowzór współczesnego [[nabój zespolony|naboju zespolonego]]. Zawinięta w papierową tulejkę porcja [[proch czarny|czarnego prochu]] do oddania pojedynczego strzału wraz [[pocisk]]iem w postaci kuli [[ołów|ołowianej]]<ref> sporządzanie ładunków - Maciejewski, str. 155, rys. 21 (za franc. ''"Règlement de Bardin"'', 1807)</ref>, ułatwiająca ładowanie [[broń odprzodowa|broni odprzodowej]], przechowywana w [[ładownica|ładownicy]]. W Polsce wprowadzenie ładunków przypisuje się królowi [[Stefan Batory|Stefanowi Batoremu]] w ramach reform wojska ([[piechota wybraniecka]]<ref> Maciejewski, str. 13</ref>). Zastąpił używanie [[prochownica|prochownic]], zwłaszcza w wojsku, eliminując stosowanie [[przybitka|przybitki]] i [[flejtuch]]a, (zmięty papier stanowił przybitkę), ułatwiając ładowanie i tym samym zwiększając szybkostrzelność, choć wymagał kosztownego (wówczas) [[papier]]u ([[papier czerpany]]). Rozpowszechniony w końcu XVII i XVIII w. w wojsku. Stosowany do II poł. XIX w. do momentu wprowadzenia broni odtylcowej (np. [[karabin Dreyse M1849|karabinu Dreyse wz. 1849]], [[karabin Sharps|karabin Sharps M1948]], [[karabin kammerlader|karabin norweski M1842]]) z nabojem zespolonym, w łusce metalowej. |
'''Ładunek (amunicja)''' - inaczej patron (od niem. Patrone) - historycznie [[nabój]] - pierwowzór współczesnego [[nabój zespolony|naboju zespolonego]]. Zawinięta w papierową tulejkę porcja [[proch czarny|czarnego prochu]] do oddania pojedynczego strzału wraz [[pocisk]]iem w postaci kuli [[ołów|ołowianej]]<ref> sporządzanie ładunków - Maciejewski, str. 155, rys. 21 (za franc. ''"Règlement de Bardin"'', 1807)</ref>, ułatwiająca ładowanie [[broń odprzodowa|broni odprzodowej]], przechowywana w [[ładownica|ładownicy]]. W Polsce wprowadzenie ładunków przypisuje się królowi [[Stefan Batory|Stefanowi Batoremu]] w ramach reform wojska ([[piechota wybraniecka]]<ref> Maciejewski, str. 13</ref>). Zastąpił używanie [[prochownica|prochownic]], zwłaszcza w wojsku, eliminując stosowanie [[przybitka|przybitki]] i [[flejtuch]]a, (zmięty papier stanowił przybitkę), ułatwiając ładowanie i tym samym zwiększając szybkostrzelność, choć wymagał kosztownego (wówczas) [[papier]]u ([[papier czerpany]]). Rozpowszechniony w końcu XVII i XVIII w. w wojsku. Stosowany do II poł. XIX w. do momentu wprowadzenia broni odtylcowej (np. [[karabin Dreyse M1849|karabinu Dreyse wz. 1849]], [[karabin Sharps|karabin Sharps M1948]], [[karabin kammerlader|karabin norweski M1842]]) z nabojem zespolonym, w [[łuska (nabój)|łusce]] metalowej. |
||
{{przypisy}} |
{{przypisy}} |
||
Wersja z 11:44, 9 lip 2008
Ładunek (amunicja) - inaczej patron (od niem. Patrone) - historycznie nabój - pierwowzór współczesnego naboju zespolonego. Zawinięta w papierową tulejkę porcja czarnego prochu do oddania pojedynczego strzału wraz pociskiem w postaci kuli ołowianej[1], ułatwiająca ładowanie broni odprzodowej, przechowywana w ładownicy. W Polsce wprowadzenie ładunków przypisuje się królowi Stefanowi Batoremu w ramach reform wojska (piechota wybraniecka[2]). Zastąpił używanie prochownic, zwłaszcza w wojsku, eliminując stosowanie przybitki i flejtucha, (zmięty papier stanowił przybitkę), ułatwiając ładowanie i tym samym zwiększając szybkostrzelność, choć wymagał kosztownego (wówczas) papieru (papier czerpany). Rozpowszechniony w końcu XVII i XVIII w. w wojsku. Stosowany do II poł. XIX w. do momentu wprowadzenia broni odtylcowej (np. karabinu Dreyse wz. 1849, karabin Sharps M1948, karabin norweski M1842) z nabojem zespolonym, w łusce metalowej.
literatura
- Roman Matuszewski: Muszkiety, arkebuzy, karabiny.... Warszawa: Rytm, 2000. ISBN 83-87893-69-2.
- Marian Maciejewski: Broń palna wojsk polskich 1797-1831. Wrocław: Ossolineum, 1980. ISBN 83-04-00440-2.
linki zewnętrzne
- sposób przygotowania ładunków wg "Règlement de Bardin", 1807 z rysunkami (po francusku), stosowany m.in. w Armii Księstwa Warszawskiego.