Ładunek (nabój): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
drobne redakcyjne |
|||
Linia 6: | Linia 6: | ||
* {{Cytuj książkę | nazwisko= Matuszewski| imię=Roman| inni= | tytuł=Muszkiety, arkebuzy, karabiny...| data=2000| wydawca=Rytm| miejsce=Warszawa| isbn=8387893692| strony=}} |
* {{Cytuj książkę | nazwisko= Matuszewski| imię=Roman| inni= | tytuł=Muszkiety, arkebuzy, karabiny...| data=2000| wydawca=Rytm| miejsce=Warszawa| isbn=8387893692| strony=}} |
||
* {{Cytuj książkę | nazwisko= Maciejewski| imię=Marian| inni= | tytuł=Broń palna wojsk polskich 1797-1831| data=1980| wydawca=Ossolineum| miejsce=Wrocław| isbn=83-04-00440-2| strony=}} |
* {{Cytuj książkę | nazwisko= Maciejewski| imię=Marian| inni= | tytuł=Broń palna wojsk polskich 1797-1831| data=1980| wydawca=Ossolineum| miejsce=Wrocław| isbn=83-04-00440-2| strony=}} |
||
* {{Cytuj książkę | nazwisko=| imię=| inni= | tytuł=Regulamen musztry dla piechoty Woyska Polskiego, przełożony z francuskiego na polskie [przekład francuskiego regulaminu z 1791 przez [[Cyprian Godebski (pisarz)|Cypriana Godebskiego]] (reprint 2000 ?) |
* {{Cytuj książkę | nazwisko=| imię=| inni= | tytuł=Regulamen musztry dla piechoty Woyska Polskiego, przełożony z francuskiego na polskie [przekład francuskiego regulaminu z 1791 przez [[Cyprian Godebski (pisarz)|Cypriana Godebskiego]]]| data=1807 (reprint 2000 ?)| wydawca=| miejsce=Jasna Góra| isbn=| strony=}} |
||
== linki zewnętrzne == |
== linki zewnętrzne == |
Wersja z 14:01, 9 lip 2008
Ładunek (amunicja) - inaczej patron (od niem. Patrone) - historycznie nabój - pierwowzór współczesnego naboju zespolonego. Zawinięta w papierową tulejkę porcja czarnego prochu do oddania pojedynczego strzału wraz pociskiem w postaci kuli ołowianej[1], ułatwiająca ładowanie broni odprzodowej, przechowywana w ładownicy. W Polsce, (a także po raz pierwszy w Europie), wprowadzenie ładunków przypisuje się królowi Stefanowi Batoremu w ramach reform wojska (piechota wybraniecka[2]). Zastąpił używanie prochownic, zwłaszcza w wojsku, eliminując stosowanie przybitki i flejtucha, (zmięty papier stanowił przybitkę), ułatwiając ładowanie i tym samym zwiększając szybkostrzelność, choć wymagał kosztownego (wówczas) papieru (papier czerpany). Rozpowszechniony w końcu XVII i XVIII w. w wojsku. Stosowany do II poł. XIX w. do momentu wprowadzenia broni odtylcowej (np. karabinu Dreyse wz. 1849, karabin Sharps M1948, karabin norweski M1842) z nabojem zespolonym, w łusce metalowej. Podczas ładowania broni[3], należało odgryźć przednimi zębami[4] koniec ładunku, podsypać proch na panewkę, resztę prochu wsypać do lufy, następnie wsunąć do lufy zmięty papier z opakowania ładunku (jako przybitkę), a na końcu pocisk, ubijając wszystko stemplem.
literatura
- Roman Matuszewski: Muszkiety, arkebuzy, karabiny.... Warszawa: Rytm, 2000. ISBN 83-87893-69-2.
- Marian Maciejewski: Broń palna wojsk polskich 1797-1831. Wrocław: Ossolineum, 1980. ISBN 83-04-00440-2.
- Regulamen musztry dla piechoty Woyska Polskiego, przełożony z francuskiego na polskie [przekład francuskiego regulaminu z 1791 przez Cypriana Godebskiego]. Jasna Góra: 1807 (reprint 2000 ?).
linki zewnętrzne
- sposób przygotowania ładunków wg "Règlement de Bardin", 1807 z rysunkami (po francusku), stosowany m.in. w Armii Księstwa Warszawskiego.