16 600
edycji
(LiveRC: Anulowanie modyfikacji użytkownika 86.136.102.72; cofnięcie do wersji autora Random ; kopiuj wklej) |
BartekChom (dyskusja | edycje) m (WP:SK, drobne redakcyjne) |
||
'''Językoznawstwo diachroniczne''' (od gr. ''día'' 'przez', ''chrónos'' 'czas', '''językoznawstwo historyczne''') to dział [[językoznawstwo|językoznawstwa]] zajmujący się badaniem relacji jakie występują między elementami [[język (mowa)|języka]] w różnych epokach jego rozwoju. Językoznawstwo diachroniczne bada więc zmiany, jakie zachodzą w języku z upływem czasu. Głównym zadaniem językoznawstwa diachronicznego jest opisanie tych zmian i sformułowanie na tej podstawie możliwie ogólnych zasad obowiązujących w ewolucji języków.
Jedną z pierwszych, najsławniejszych zasad tego typu było sformułowane w [[1822]] roku przez [[Jacob Grimm|Jakuba Grimma]] (w oparciu o pewne ustalenia [[Rasmus Kristian Rask|Rasmusa Kristiana Raska]]) ''[[prawo Grimma]]'', ustalające przebieg tzw. pierwszej i drugiej [[przesuwka spółgłoskowa|przesuwki spółgłoskowej]] w niektórych [[język germański|językach germańskich]]. Jednak większość obserwacji i zasad formułowanych przez diachronistów ma znacznie węższe "ramy" i dotyczy zmian językowych o stosunkowo niewielkim zasięgu
Ostre przeciwstawienie językoznawstwa diachronicznego [[językoznawstwo synchroniczne|synchronicznemu]] wprowadził [[Ferdinand de Saussure|Ferdynand de Saussure]]. Współcześnie niektórzy językoznawcy skłaniają się do tezy, iż różnica między językoznawstwem diachronicznym a [[językoznawstwo synchroniczne|synchronicznym]] jest nie tyle natury jakościowej, co ilościowej. Językoznawstwo diachroniczne zajmowałoby się więc nie tyle "przekrojami podłużnymi" języka (w przeciwieństwie do "przekrojów poprzecznych" [[językoznawstwo synchroniczne|językoznawstwa synchronicznego]]), co sumą kilku (minimum dwóch) "przekrojów" synchronicznych ("poprzecznych") i relacjami (zmianami) między tymi przekrojami.
Natomiast zbliżone jest [[językoznawstwo historyczno-porównawcze]].
== Zobacz też ==
* [[metoda porównawcza (językoznawstwo)|metoda porównawcza]]
* [[strukturalizm]]
* [[językoznawstwo generatywne]]
* [[językoznawstwo matematyczne]]
* [[językoznawstwo stosowane]]
* [[językoznawstwo strukturalne]]
* [[językoznawstwo wewnętrzne]]
* [[językoznawstwo zewnętrzne]]
[[Kategoria:Językoznawstwo]]
▲[[kategoria:językoznawstwo]]
[[ast:Llingüística hestórica]]
|