Hekla: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
szablon
ArthurBot (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: ca:Hekla
Linia 29: Linia 29:
[[Kategoria:Wulkany Islandii]]
[[Kategoria:Wulkany Islandii]]
{{Wulkany Islandii}}
{{Wulkany Islandii}}

[[af:Hekla]]
[[af:Hekla]]
[[ca:Hekla]]
[[cs:Hekla]]
[[cs:Hekla]]
[[da:Hekla]]
[[da:Hekla]]

Wersja z 23:50, 15 sty 2009

{{{nazwa}}}
{{{nazwa oryginalna}}}
[[Plik:{{{grafika}}}|240x240px|alt=Ilustracja|{{{opis grafiki}}}]]
{{{opis grafiki}}}
Państwo

{{{państwo}}}

Położenie

{{{położenie}}}

Pasmo

{{{pasmo}}}

Wysokość

{{{wysokość}}} m n.p.m.

Wybitność

{{{wybitność}}} m

Położenie na mapie brak
Mapa konturowa brak
Brak mapy: {{państwo dane {{{państwo}}} | mapa/core | wariant = {{{państwo}}} }}
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie świata
Mapa konturowa świata
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|}

Hekla (isl. 'kaptur, czepek') - wulkan w południowo-zachodniej Islandii, położony 115 km na wschód od stolicy kraju Reykjavíku. Najwyższy czynny wulkan wyspy - 1491 m n.p.m. - należy też do najbardziej aktywnych.

Hekla jest stratowulkanem, który powstał w rezultacie wylewów o charakterze liniowym z kilku szczelinowych kraterów, rozsianych na obszarze kilkunastu kilometrów. W czasie erupcji wulkan wyrzuca duże ilości różnych produktów wulkanicznych: bomby, popioły, gazy oraz lawę. Dlatego zalicza się go do wulkanów eksplozywno-efuzywnych typu wezuwiańskiego. W jego aktywności obserwuje się pewną periodyczność - wybuchy następują co kilkadziesiąt lat. Najkrótszy okres między dwoma wybuchami wyniósł 16 lat, najdłuższy - 87 lat. W czasach historycznych odnotowano wybuchy Hekli w latach: 1104, 1158, 1206, 1222, 1300, 1341, 1389, ok. 1440, 1510, 1597, 1636, 1693, 1766, 1845, 1878, 1947-48, 1970 i 2000. Ważniejsze erupcje w czasach przedhistorycznych to: 6600 BP, 4000 BP, 2800 BP oraz ok. 860 r. n.e. Erupcjom towarzyszą najczęściej lekkie trzęsienia ziemi oraz spływy gwałtownie topniejących lodów tzw. jökulhlaupy (w czasie erupcji 1947/48 w jednej fali spłynęło około 3 km³ wody). Hekla produkuje głównie dacyty oraz andezyty bazaltowe.

Wybuchy Hekli zazwyczaj nie przynosiły bezpośrednio strat w ludziach czy gospodarce, jako że jego okolice są słabo zaludnione. Największym problemem jest jednak opad popiołów, które osiadając na roślinach wywoływały straty w hodowlach zwierząt, które były podstawą islandzkiego rolnictwa.

Hekla często pojawiała się w literaturze europejskiej, już od średniowiecza. Wielokrotnie pojawiał się motyw Hekli jako "wrót piekieł".

Link zewnętrzny