Twierdzenie spektralne: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Zapraszam do rozbudowywania (zastosowania, inne przypadki, uogólnienia) |
→Ograniczone operatory normalne: +uwaga |
||
Linia 16: | Linia 16: | ||
Niech <math> H </math> będzie [[przestrzeń Hilberta|przestrzenią Hilberta]] oraz niech <math> T : H \to H </math> będzie operatorem [[Operator ograniczony|ograniczonym]] i [[operator normalny|normalnym]]<ref> W szczególności, normalne są operatory samosprzężone.</ref>. Wówczas istnieje dokładnie jedna [[Hermitowska miara spektralna|miara spektralna]] <math> F </math> określona na [[sigma-ciało|σ-ciele]] [[Podzbiór|podzbiorów]] [[Zbiór borelowski|borelowskich]] [[widmo (matematyka)|widma]] <math> \sigma (T) </math> operatora <math> T </math> taka, że: |
Niech <math> H </math> będzie [[przestrzeń Hilberta|przestrzenią Hilberta]] oraz niech <math> T : H \to H </math> będzie operatorem [[Operator ograniczony|ograniczonym]] i [[operator normalny|normalnym]]<ref> W szczególności, normalne są operatory samosprzężone.</ref>. Wówczas istnieje dokładnie jedna [[Hermitowska miara spektralna|miara spektralna]] <math> F </math> określona na [[sigma-ciało|σ-ciele]] [[Podzbiór|podzbiorów]] [[Zbiór borelowski|borelowskich]] [[widmo (matematyka)|widma]] <math> \sigma (T) </math> operatora <math> T </math> taka, że: |
||
: <math> T = \int\limits_{\sigma (T)} \lambda F(d\lambda) </math> |
: <math> T = \int\limits_{\sigma (T)} \lambda F(d\lambda) </math> |
||
=== Uwagi === |
|||
* Miara spektralna <math> F </math> z powyższego twierdzenia jest nazywana ''rozkładem spektralnym operatora'' <math> T </math> lub ''przedstawieniem spektralnym operatora'' <math> T .</math> |
|||
* Dla wygody, często rozważa się miarę spektralną <math> F </math> jako zdefiniowaną dla wszystkich podzbiorów borelowskich <math> A </math> zbioru <math> \mathbb{C}. </math> Aby to uzyskać zdefiniujmy dodatkowo: |
|||
:: <math> F(A) = 0 </math> jeżeli <math> A \cap \sigma(T) = \varnothing . </math> |
|||
== Zobacz też == |
== Zobacz też == |
Wersja z 23:26, 15 lut 2009
Twierdzenie spektralne – wspólna nazwa twierdzeń algebry liniowej i analizy funkcjonalnej, charakteryzujących pewne szczególne operatory liniowe, określone na przestrzeniach Hilberta.
Operatory samosprzężone
Przypadek rzeczywisty
Niech będzie prezestrzenią ortogonalną nad ciałem liczb rzeczywistych z dodatnio określonym funkcjonałem dwuliniowym[1]. Jeśli jest endomorfizmem samosprzężonym, to istnieje baza ortogonalna przestrzeni złożona z wektorów własnych endomorfizmu
Przypadek zespolony
Niech będzie przestrzenią liniową skończonego wymiaru nad ciałem liczb zespolonych z formą hermitowską dodatnio określoną[1]. Jeśli jest operatorem samosprzężonym, to istnieje baza ortogonalna przestrzeni złożona z wektorów własnych operatora
Wnioski
Przy założeniach powyższych twierdzeń:
- Istnieje baza ortonormalna przestrzeni . Wystarczy wektory bazy ortogonalnej unormować (tzn. każdy wektor podzielić przez jego normę).
- Endomorfizm jest diagonalizowalny.
Ograniczone operatory normalne
Niech będzie przestrzenią Hilberta oraz niech będzie operatorem ograniczonym i normalnym[2]. Wówczas istnieje dokładnie jedna miara spektralna określona na σ-ciele podzbiorów borelowskich widma operatora taka, że:
Uwagi
- Miara spektralna z powyższego twierdzenia jest nazywana rozkładem spektralnym operatora lub przedstawieniem spektralnym operatora
- Dla wygody, często rozważa się miarę spektralną jako zdefiniowaną dla wszystkich podzbiorów borelowskich zbioru Aby to uzyskać zdefiniujmy dodatkowo:
- jeżeli
Zobacz też
- ↑ a b Zauważmy, że przestrzeń o której mowa to szczególny przypadek przestrzeni Hilberta.
- ↑ W szczególności, normalne są operatory samosprzężone.
Źródła
- Serge Lang, Ryszard Bittner: Algebra. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1984, s. 360-365. ISBN 83-01-01519-5.
- Włodzimierz Mlak: Wstęp do teorii przestrzeni Hilberta. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987, s. 257-265. ISBN 83-01-07376-4.
- Walter Rudin: Analiza funkcjonalna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, s. 327-344. ISBN 83-01-13375-9.
- Eric W. Weisstein: Spectral Theorem - Wolfram MathWorld. [dostęp 10 lutego 2009]. (ang.).