Henry Hudson

Henry Hudson

Henry Hudson (ur. 12 września 1550 w Londynie , zm. w 1611) – żeglarz i odkrywca angielski, badacz Arktyki.

Największym przedsięwzięciem badawczym Hudsona było poszukiwanie Przejścia Północno-Zachodniego i Północno-Wschodniego z Europy na Daleki Wschód. Żadne z tych zadań się nie powiodło, lecz przy okazji zmagań Hudson dokonał wielu cennych odkryć geograficznych.

W czasie swej pierwszej wyprawy, na zlecenie spółki kupców angielskich "Muscovy Company" w 1607, starał się dotrzeć do Azji przez biegun północny. Żeglując wzdłuż wschodnich wybrzeży Grenlandii i na północ od Spitsbergenu dotarł do szerokości 81°N, po czym został zatrzymany przez lody. Udało mu się jednak opłynąć znaczną część Spitsbergenu i odkryć zupełnie nieznaną wyspę Niedźwiedzią. Informacje o bogactwie życia biologicznego na uznawanych za jałowe akwenach, spowodowały rozwój wielorybnictwa i polowań na foki. W czasie drugiej wyprawy na wschód przedostał się aż za Nową Ziemię, ale nie pokonał zalodzonego Morza Karskiego.

W czasie swej trzeciej wyprawy w 1609, będąc tym razem w służbie holenderskiej, udał się na zachód i dotarł do odkrytej wcześniej przez Johna Cabota Nowej Fundlandii. Po osiągnięciu tej wyspy skierował się na południe i dopłynął do ujścia rzeki nazwanej jego imieniem – rzeka Hudsona w dzisiejszym stanie Nowy Jork. Odkrycie tych terenów zapoczątkowało holenderskie osadnictwo w tym rejonie i dało początek Nowej Holandii. Następnie zawrócił na północ i ponownie udał się na wody arktyczne.

Omijając Nową Fundlandię popłynął wzdłuż wybrzeży Labradoru, aż osiągnął odkrytą wcześniej przez Davisa, lecz nazwaną jego imieniem cieśninę Hudsona. Następnie przedostał się na wody zatoki Hudsona, gdzie na wybrzeżu zatoki Jamesa załoga przezimowała. Zapalczywość Hudsona i pragnienie nagród i zaszczytów pozbawiła go zdrowego osądu. Załoga była nieprzygotowana na tak długi rejs. Brakowało wszystkiego, ludzie marli z głodu, zimna i chorób - mogło dochodzić również do przypadków kanibalizmu. Otępiały Hudson pogrążał się w swoim szaleństwie odnalezienia północnego szlaku, choć doniesienia Inuitów świadczyły o tym, że przejścia nie ma. Załoga miała prawo nie brać udziału w szaleństwie swojego kapitana mając świadomość, że bunt oznacza stryczek.

Hudson był przekonany, iż odkryty przez niego akwen jest Oceanem Spokojnym i zamierzał kontynuować podróż na zachód. Uniemożliwił mu to bunt załogi, która po opanowaniu okrętu pozostawiła Hudsona wraz z jego synem Johnem i ośmioma wiernymi członkami załogi na pustynnym wybrzeżu i odpłynęła w drogę powrotną. Buntownicy zdołali dotrzeć do Anglii i tam złożyć sprawozdanie. Wysłana w latach 1612-1613 wyprawa ratunkowa nie zdołała odnaleźć żadnych śladów Hudsona i jego współtowarzyszy.

Bibliografia

• Carl Waldman i Alan Wexler, Encyclopedia of Exploration, Vol. 1, New York 2004, ISBN 0-8160-4678-6