Koło wielkie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
źródła |
drobne redakcyjne, WP:SK, poprawa linków |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Grosskreis.jpg|thumb|right|200px|Koła wielkie (zaznaczone ciągłymi liniami)]] |
[[Plik:Grosskreis.jpg|thumb|right|200px|Koła wielkie (zaznaczone ciągłymi liniami)]] |
||
'''Koło wielkie''' |
'''Koło wielkie''' – największe [[koło (geometria)|koło]], jakie można wpisać w [[kula|kulę]]. Jego [[średnica]] jest równa średnicy kuli, a samo koło dzieli ją na dwie symetryczne połowy zwane półkulami. |
||
W polskiej literaturze przyjęło się używać terminu „koło wielkie” również w odniesieniu do [[okrąg|okręgów]] na [[sfera|sferze]], choć w tym przypadku bardziej odpowiedni jest rzadziej używany termin '''„okrąg wielki”'''<ref>Ta niekonsekwencja nie istnieje w literaturze anglosaskiej, gdzie używa się terminu ''great circle'' a nie ''great disk''. Prawdopodobnie jest to błąd w tłumaczeniu, który się przyjął i utrwalił</ref>. |
W polskiej literaturze przyjęło się używać terminu „koło wielkie” również w odniesieniu do [[okrąg|okręgów]] na [[sfera|sferze]], choć w tym przypadku bardziej odpowiedni jest rzadziej używany termin '''„okrąg wielki”'''<ref>Ta niekonsekwencja nie istnieje w literaturze anglosaskiej, gdzie używa się terminu ''great circle'' a nie ''great disk''. Prawdopodobnie jest to błąd w tłumaczeniu, który się przyjął i utrwalił</ref>. |
||
| Linia 6: | Linia 6: | ||
Koła wielkie są [[linia geodezyjna|liniami geodezyjnymi]] na sferze. |
Koła wielkie są [[linia geodezyjna|liniami geodezyjnymi]] na sferze. |
||
Kołami wielkimi są m.in. [[ortodroma]] czy [[równik]]. Każde dwa przeciwległe [[południk]]i łącznie tworzą również koła wielkie. Np na [[sfera niebieska|sferze niebieskiej]] są nimi: [[horyzont]], [[południk niebieski]], [[równik niebieski]], [[ekliptyka]]. Koło wielkie przechodzące przez [[Zenit (astronomia)|zenit]] i [[Nadir (astronomia)|nadir]] nazywane jest także |
Kołami wielkimi są m.in. [[ortodroma]] czy [[równik]]. Każde dwa przeciwległe [[południk]]i łącznie tworzą również koła wielkie. Np na [[sfera niebieska|sferze niebieskiej]] są nimi: [[horyzont]], [[południk niebieski]], [[równik niebieski]], [[ekliptyka]]. Koło wielkie przechodzące przez [[Zenit (astronomia)|zenit]] i [[Nadir (astronomia)|nadir]] nazywane jest także [[wertykał|kołem wierzchołkowym]]. |
||
{{przypisy}} |
{{przypisy}} |
||
| Linia 13: | Linia 13: | ||
* [[firmament]], [[geometria]], [[horyzont]], [[okrąg]], [[sfera]], [[widnokrąg]] |
* [[firmament]], [[geometria]], [[horyzont]], [[okrąg]], [[sfera]], [[widnokrąg]] |
||
* podstawowe zagadnienia z zakresu: [[Przegląd zagadnień z zakresu astronomii i astronautyki|astronomii]], [[przegląd zagadnień z zakresu matematyki|matematyki]], [[przegląd zagadnień z zakresu nawigacji|nawigacji]]. |
* podstawowe zagadnienia z zakresu: [[Przegląd zagadnień z zakresu astronomii i astronautyki|astronomii]], [[przegląd zagadnień z zakresu matematyki|matematyki]], [[przegląd zagadnień z zakresu nawigacji|nawigacji]]. |
||
==Źródła== |
== Źródła == |
||
*{{cytuj książkę |nazwisko = Flis| imię = Jan| autor link = | tytuł = Szkolny słownik geograficzny| wydawca = WSiP| miejsce = Warszawa| rok = 1986| strony = 16| isbn = |
*{{cytuj książkę |nazwisko = Flis| imię = Jan| autor link = | tytuł = Szkolny słownik geograficzny| wydawca = WSiP| miejsce = Warszawa| rok = 1986| strony = 16| isbn =}} |
||
[[Kategoria:Geometria sferyczna]] |
[[Kategoria:Geometria sferyczna]] |
||
[[Kategoria:Astronomia sferyczna]] |
[[Kategoria:Astronomia sferyczna]] |
||
Wersja z 14:09, 10 lut 2010
Koło wielkie – największe koło, jakie można wpisać w kulę. Jego średnica jest równa średnicy kuli, a samo koło dzieli ją na dwie symetryczne połowy zwane półkulami.
W polskiej literaturze przyjęło się używać terminu „koło wielkie” również w odniesieniu do okręgów na sferze, choć w tym przypadku bardziej odpowiedni jest rzadziej używany termin „okrąg wielki”[1].
Koła wielkie są liniami geodezyjnymi na sferze.
Kołami wielkimi są m.in. ortodroma czy równik. Każde dwa przeciwległe południki łącznie tworzą również koła wielkie. Np na sferze niebieskiej są nimi: horyzont, południk niebieski, równik niebieski, ekliptyka. Koło wielkie przechodzące przez zenit i nadir nazywane jest także kołem wierzchołkowym.
- ↑ Ta niekonsekwencja nie istnieje w literaturze anglosaskiej, gdzie używa się terminu great circle a nie great disk. Prawdopodobnie jest to błąd w tłumaczeniu, który się przyjął i utrwalił
Zobacz też
- firmament, geometria, horyzont, okrąg, sfera, widnokrąg
- podstawowe zagadnienia z zakresu: astronomii, matematyki, nawigacji.
Źródła
- Jan Flis: Szkolny słownik geograficzny. Warszawa: WSiP, 1986, s. 16.