Henryk II Średni: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana]

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Wersja z 22:23, 7 wrz 2010

Henryk II Średni, niem. Heinrich der Mittlere (ur. 1468 r., zm. 19 lutego 1532 r.) – książę Lüneburga (Celle) od 1471 do 1522 r. z dynastii Welfów.

Życiorys

Henryk Średni był synem księcia lüneburskiego Ottona II oraz Anny, córki Jana IV, hrabiego Nassau-Dietz. Jego ojciec zmarł w 1471 r., gdy Henryk miał zaledwie trzy lata. Początkowo rządy w księstwie sprawował starszy brat ojca, który wcześniej abdykował i udał się do klasztoru, Fryderyk Pobożny, a po jego śmierci w 1478 r. regencję w imieniu Henryka objęła jego matka Anna. Samodzielną władzę Henryk objął dopiero w 1486 r. Henryk znany był ze swej lekkiej ręki w wydawaniu pieniędzy – zużywał je na utrzymanie świetnego dworu, ale także na starania o umocnienie swej władzy w księstwie (przede wszystkim przez ograniczenie praw największego miasta księstwa, Lüneburga) i ekspansję terytorialną (w celu uzyskania dostępu do Morza Północnego poprzez zagarnięcie hrabstwa Hoya i wschodniej Fryzji). Próby realizacji tych ostatnich planów spowodowały w 1516 r. konflikt Henryka z Habsburgami, podczas którego książę nawiązał współpracę z Francją; w efekcie popierał nawet kandydaturę króla Francji Franciszka I na cesarza. Przeciwko Henrykowi wystąpili także jego welfijcy kuzyni z sąsiednich części księstwa brunszwickiego, Henryk Młodszy z Wolfenbüttel i Eryk Starszy z Calenbergu. Co prawda w 1519 r. Henryk zdołał pokonać swoich krewniaków pod Soltau, ale już wkrótce przeciwko niemu wystąpił nowy cesarz Karol V Habsburg. W efekcie w 1520 r. Henryk uciekł do Francji, pozostawiając rządy oraz ogromne długi swoim synom Ottonowi i Ernestowi. W 1527 r. próbował odzyskać władzę, zachęcany przez katolicką opozycję wobec sprzyjających reformacji synów, jednak bez sukcesu. W 1529 r. ponownie wrócił do księstwa, tym razem jednak bez ambicji politycznych; rok później zdjęta została z niego kara banicji.

Potomkowie

Henryk II był dwukrotnie żonaty. W 1487 r. poślubił Małgorzatę (zm. 1528), córkę elektora saskiego Ernesta. Mieli liczne dzieci, w tym synów – późniejszych następców – Ottona III i Ernesta I. W 1528 ożenił się z Anną z Campe, z którego małżeństwa pochodziło dwóch kolejnych synów Henryka.

Bibliografia

Szablon:Bibliografia start

Heinrich Schmidt: Heinrich der Mittlere, Herzog von Braunschweig-Lüneburg-Celle. W: Neue Deutsche Biographie. T. 8. Berlin: Duncker & Humblot, 1969, s. 350–351. [dostęp 2010-01-15]. (niem.).

Szablon:Bibliografia stop

Szablon:Poprzednik Następca

@@ Linia 2: / Linia 2: @@
 == Życiorys ==
-Henryk Średni był synem księcia lüneburskiego [[Otto II (Lüneburg)|Ottona II]] oraz Anny, córki Jana IV, hrabiego Nassau-Dietz. Jego ojciec zmarł w 1471 r., gdy Henryk miał zaledwie trzy lata. Początkowo rządy w księstwie sprawował starszy brat ojca, który wcześniej abdykował i udał się do klasztoru, [[Fryderyk Pobożny]], a po jego śmierci w 1478 r. regencję w imieniu Henryka objęła jego matka Anna. Samodzielną władzę Henryk objął dopiero w 1486 r. Henryk znany był ze swej lekkiej ręki w wydawaniu pieniędzy – zużywał je na utrzymanie świetnego dworu, ale także na starania o umocnienie swej władzy w księstwie (przede wszystkim przez ograniczenie praw największego miasta księstwa, Lüneburga) i ekspansję terytorialną (w celu uzyskania dostępu do [[Morze Północne|Morza Północnego]] poprzez zagarnięcie hrabstwa [[Hoya]] i wschodniej [[Fryzja (kraina historyczna)|Fryzji]]). Próby realizacji tych ostatnich planów spowodowały w 1516 r. konflikt Henryka z [[Habsburgowie|Habsburgami]], podczas którego książę nawiązał współpracę z [[Francja|Francją]]; w efekcie popierał nawet kandydaturę [[władcy Francji|króla Francji]] [[Franciszek I Walezjusz|Franciszka I]] na [[władcy Niemiec|cesarza]]. Przeciwko Henrykowi wystąpili także jego welfijcy kuzyni z sąsiednich części księstwa brunszwickiego, [[Henryk II Młodszy (Brunszwik-Wolfenbüttel)|Henryk Młodszy z Wolfenbüttel]] i [[Eryk I Starszy (Brunszwik-Calenberg)|Eryk Starszy z Calenbergu]]. Co prawda w 1519 r. Henryk zdołał pokonać swoich krewniaków pod [[Soltau]], ale już wkrótce przeciwko niemu wystąpił nowy cesarz [[Karol V Habsburg|Karol V Habsburg]]. W efekcie w 1520 r. Henryk uciekł do Francji, pozostawiając rządy oraz ogromne długi swoim synom [[Otto III (Lüneburg-Harburg)|Ottonowi]] i [[Ernest I Wyznawca|Ernestowi]]. W 1527 r. próbował odzyskać władzę, zachęcany przez katolicką opozycję wobec sprzyjających [[reformacja|reformacji]] synów, jednak bez sukcesu. W 1529 r. ponownie wrócił do księstwa, tym razem jednak bez ambicji politycznych; rok później zdjęta została z niego kara banicji.
+Henryk Średni był synem księcia lüneburskiego [[Otto II (Lüneburg)|Ottona II]] oraz Anny, córki Jana IV, hrabiego Nassau-Dietz. Jego ojciec zmarł w 1471 r., gdy Henryk miał zaledwie trzy lata. Początkowo rządy w księstwie sprawował starszy brat ojca, który wcześniej abdykował i udał się do klasztoru, [[Fryderyk Pobożny]], a po jego śmierci w 1478 r. regencję w imieniu Henryka objęła jego matka Anna. Samodzielną władzę Henryk objął dopiero w 1486 r. Henryk znany był ze swej lekkiej ręki w wydawaniu pieniędzy – zużywał je na utrzymanie świetnego dworu, ale także na starania o umocnienie swej władzy w księstwie (przede wszystkim przez ograniczenie praw największego miasta księstwa, Lüneburga) i ekspansję terytorialną (w celu uzyskania dostępu do [[Morze Północne|Morza Północnego]] poprzez zagarnięcie hrabstwa [[Hoya]] i wschodniej [[Fryzja (kraina historyczna)|Fryzji]]). Próby realizacji tych ostatnich planów spowodowały w 1516 r. konflikt Henryka z [[Habsburgowie|Habsburgami]], podczas którego książę nawiązał współpracę z [[Francja|Francją]]; w efekcie popierał nawet kandydaturę [[władcy Francji|króla Francji]] [[Franciszek I Walezjusz|Franciszka I]] na [[władcy Niemiec|cesarza]]. Przeciwko Henrykowi wystąpili także jego welfijcy kuzyni z sąsiednich części księstwa brunszwickiego, [[Henryk II Młodszy (Brunszwik-Wolfenbüttel)|Henryk Młodszy z Wolfenbüttel]] i [[Eryk I Starszy (Brunszwik-Calenberg)|Eryk Starszy z Calenbergu]]. Co prawda w 1519 r. Henryk zdołał pokonać swoich krewniaków pod [[Soltau]], ale już wkrótce przeciwko niemu wystąpił nowy cesarz [[Karol V Habsburg]]. W efekcie w 1520 r. Henryk uciekł do Francji, pozostawiając rządy oraz ogromne długi swoim synom [[Otto III (Lüneburg-Harburg)|Ottonowi]] i [[Ernest I Wyznawca|Ernestowi]]. W 1527 r. próbował odzyskać władzę, zachęcany przez katolicką opozycję wobec sprzyjających [[reformacja|reformacji]] synów, jednak bez sukcesu. W 1529 r. ponownie wrócił do księstwa, tym razem jednak bez ambicji politycznych; rok później zdjęta została z niego kara banicji.
 == Potomkowie ==