Zęby mleczne

Zęby mleczne ośmioletniego dziecka

Zęby mleczne, czasowe (dentes decudui, milk, primary teeth) – pierwsze pokolenie zębów.

Zęby mleczne człowieka rosną od szóstego (pod koniec) do trzydziestego miesiąca życia. Jest ich razem dwadzieścia (po dziesięć w szczęce i w żuchwie), przy czym w uzębieniu mlecznym nie ma zębów przedtrzonowych. Ze względu na kształt koron i korzeni oraz wykonywaną czynność zęby mleczne dzielą się na trzy grupy: w połowie każdej szczęki są wtedy dwa siekacze, jeden kieł i dwa trzonowce. Ich wypadanie następuje w okresie między szóstym, a trzynastym rokiem życia. Pomiędzy szóstym, a jedenastym-dwunastym rokiem w jamie ustnej znajdują się zarówno zęby mleczne, jak i stałe. Niekiedy zęby mleczne zostają na całe życie.

Liczba zębów mlecznych

Zęby	Z każdej strony	W każdym łuku zębowym	Razem w szczęce górnej i dolnej
Siekacze	2	4	8
Kły	1	2	4
Trzonowce	2	4	8
Razem	5	10	20

Erupcja i eksfoliacja

Erupcja (wyżynanie) oraz eksfoliacja (wypadanie) zębów zachodzi u każdego człowieka w określonym dla każdego zęba momencie:

Ząb (w notacji FDI)	Nazwa zęba	Erupcja	Eksfoliacja (r. ż.)
51, 61	górne pierwsze siekacze mleczne	m-c 8-12	r.ż. 6-7
52, 62	górne drugie siekacze mleczne	m-c 9-13	r.ż. 7-8
53, 63	górne kły mleczne	m-c 16-22	r.ż. 10-12
54, 64	górne pierwsze trzonowce mleczne	m-c 13-19	r.ż. 9-11
55, 65	górne drugie trzonowce mleczne	m-c 25-33	r.ż. 10-12
81, 71	dolne pierwsze siekacze mleczne	m-c 6-10	r.ż. 6-7
82, 72	dolne drugie siekacze mleczne	m-c 10-16	r.ż. 7-8
83, 73	dolne kły mleczne	m-c 17-23	r.ż. 9-12
84, 74	dolne pierwsze trzonowce mleczne	m-c 14-18	r.ż. 9-11
85, 75	dolne drugie trzonowce mleczne	m-c 23-31	r.ż. 10-12

m-c – miesiąc, r.ż. – rok życia

Różnice między zębami mlecznymi a stałymi

W ogólnych zarysach zęby mleczne przypominają kształtem zęby stałe. Istnieją jednak ogólne i szczególne cechy różniące je.

• Przy szyjce zębów mlecznych znajduje się wałeczek szkliwa otaczający koronę, zwany obręczą zęba (cingulum dentis).
• Korzenie zębów mlecznych są mniejsze i cieńsze niż korzenie zębów stałych, lecz w trzonowcach mlecznych są one szerzej rozstawione.
• Krzywizna korzenia w zębach mlecznych uwidacznia się w stopniu nieznacznym.
• Zęby mleczne w okresie poprzedzającym ich wypadnięcie są rozchwiane. Jest to ruchomość fizjologiczna, występująca na tle resorpcji korzeni. Podobna ruchomość zębów stałych jest objawem patologicznym.

Bibliografia

• Anatomia, topografia i filogeneza zębów człowieka. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1956.brak strony w książce