Kretowate: Różnice pomiędzy wersjami

Kretowate
	{{{nazwa łacińska}}}
	G. Fischer, 1817
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	ssaki żyworodne
Rząd	Soricomorpha
Rodzina	kretowate
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

[wersja nieprzejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 20:53, 13 sty 2011

Kretowate (Talpidae) – rodzina ssaków z rzędu Soricomorpha przystosowanych do życia pod ziemią.

Występowanie

Występują na półkuli północnej – w Europie. Azji i Ameryce Północnej. Jedynym przedstawicielem rodziny występującym współcześnie na terenie Polski jest kret europejski (Talpa europaea). Kretowate są znane ze śladów kopalnych eocenu. Na terenie Polski występowały w pliocenie wymarłe gatunki z podrodziny Desmaninae.

Charakterystyka

Budową ciała zbliżone są do ryjówkowatych. Charakteryzują się niewielkimi rozmiarami ciała, wąską, spłaszczoną czaszką z charakterystycznymi cienkimi łukami jarzmowymi. Większość ma silnie rozwinięte, zwrócone na zewnątrz, zakończone szpadlowatymi pazurami przednie kończyny przystosowane do kopania tuneli. Niektóre gatunki potrafią wykopać dziennie do 20 m podziemnego korytarza^[2]. Mają małe, często silnie uwstecznione oczy. Na pyszczkach i kończynach występują włosy czuciowe (zatokowe). U przedstawicieli podrodziny Talpinae brak uszu zewnętrznych.

Wzór zębowy		I	C	P	M
32-44	=	2-3	1	3-4	3
32-44	=	1-3	0-1	3-4	3

Tryb życia

Kretowate prowadzą głównie podziemny, a nieliczne ziemnowodny tryb życia. W większości są samotnikami wykazującymi silnie rozwinięty terytorializm. Nie zapadają w sen zimowy. Na zimę gromadzą pod ziemią zapasy. Samica rodzi średnio trzy młode w miocie. Karmi je mlekiem przez ok. miesiąc.Żywią się owadami i dżdżownicami.

Systematyka

Klasyfikacja rodzajów zaliczanych do rodziny kretowatych ulegała wielu zmianom. Autorzy wyróżniają od 3 do 5^[3] podrodzin. Poniżej przedstawiono klasyfikację opartą na badaniach genetycznych Shinohara i in. (2003)^[4]:

Systematyka rodziny
Podrodzina	Rodzaj	Gatunki
Scalopinae	Condylura	Condylura cristata – gwiazdonos
	Parascalops	Parascalops breweri – kret szczotkoogoniasty
	Scalopus	Scalopus aquaticus
	Scapanulus	Scapanulus oweni
	Scapanus	Scapanus latimanus • Scapanus orarius • Scapanus townsendii
Talpinae	Desmana	Desmana moschata – wychuchol ukraiński
	Galemys	Galemys pyrenaicus – wychuchol pirenejski
	Neurotrichus	Neurotrichus gibbsii – kret ryjówkowaty
	Scaptonyx	Scaptonyx fusicaudus
	Euroscaptor	Euroscaptor grandis • Euroscaptor klossi • Euroscaptor longirostris • Euroscaptor micrura • Euroscaptor mizura • Euroscaptor parvidens
	Mogera	Mogera imaizumii • Mogera insularis • Mogera tokudae • Mogera uchidai • Mogera wogura
	Parascaptor	Parascaptor leucura
	Scaptochirus	Scaptochirus moschatus
	Talpa	Talpa altaica • Talpa caeca • Talpa caucasica • Talpa europaea – kret europejski • Talpa davidiana • Talpa levantis • Talpa occidentalis • Talpa romana • Talpa stankovici
	Dymecodon	Dymecodon pilirostris
	Urotrichus	Urotrichus talpoides
Uropsilinae	Uropsilus	Uropsilus andersoni • Uropsilus gracilis • Uropsilus investigator • Uropsilus soricipes

W takim ujęciu wychuchole z rodzajów Desmana i Galemys włączono do podrodziny Talpinae, podczas gdy inni autorzy zaliczają je do Desmaninae^[5], a nawet podnoszą do rangi rodziny Desmanidae.

↑ {{{nazwa łacińska}}}, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 89. ISBN 83-01-14344-4.
↑ Kowalski K. (1971)
↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Talpidae. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 27 marca 2008]
↑ BioLib.cz

Bibliografia

Szablon:Bibliografia start

Ciszek, D. & P. Myers.: Talpidae. (On-line), Animal Diversity Web, 2000. [dostęp 3 maja 2008]. (ang.).
Kazimierz Kowalski: Ssaki, zarys teriologii. Warszawa: PWN, 1971.
Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005. ISBN 83-01-14344-4.

Szablon:Bibliografia stop

[itis-1] {{{nazwa łacińska}}}, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[2] Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 89. ISBN 83-01-14344-4.

[3] Kowalski K. (1971)

[4] Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Talpidae. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 27 marca 2008]

[5] BioLib.cz

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

@@ Linia 45: / Linia 45: @@
 == Tryb życia ==
-Kretowate prowadzą głównie podziemny, a nieliczne ziemnowodny tryb życia. W większości są samotnikami wykazującymi silnie rozwinięty [[terytorializm]]. Nie zapadają w [[sen zimowy]]. Na zimę gromadzą pod ziemią zapasy. Samica rodzi średnio trzy młode w [[Miot|miocie]]. Karmi je mlekiem przez ok. miesiąc.Żywia sie owadami i  dżownicami.
+Kretowate prowadzą głównie podziemny, a nieliczne ziemnowodny tryb życia. W większości są samotnikami wykazującymi silnie rozwinięty [[terytorializm]]. Nie zapadają w [[sen zimowy]]. Na zimę gromadzą pod ziemią zapasy. Samica rodzi średnio trzy młode w [[Miot|miocie]]. Karmi je mlekiem przez ok. miesiąc.Żywią się owadami i  dżdżownicami.
 == Systematyka ==