Ilmenit

Plik:Ilmenit, Włochy, Novara.jpg

Ilmenit (pochodzenie: Novara, Włochy)

Ilmenit (żelaziak tytanowy) – minerał, składnik zasadowych skał magmowych i pegmatytów. Zawiera domieszki tlenków magnezu, manganu i innych metali, niekiedy promieniotwórczych. Jedna z najważniejszych rud tytanu. Zawiera 52,56% TiO₂ i 47,34% FeO. Kruszywo z rud ilmenitowych pozwala uzyskiwać betony o ciężarach betonów magnetytowych 3,3-4,3[T/m3] stosowanych bo budowy np. obudów bezpieczeństwa w elektrowniach atomowych

Właściwości

• Wzór chemiczny: FeTiO₃
• Skład: tlenek żelaza i tytanu.
• Układ krystalograficzny: trygonalny.
• Pokrój: romboedryczny, grubotabliczkowy, płytkowy.
• Barwa: żelazistoczarna lub ciemnoszara.
• Twardość w skali Mohsa: 5 – 6.
• Rysa: czarna lub brunatnawa.
• Połysk: półmetaliczny.
• Łupliwość: niewyraźna.
• Przełam: muszlowy.
• Gęstość: 4,7 g/cm³.
• Inne: minerał kruchy, magnetyczny, odporny na wietrzenie, koncentruje się w utworach okruchowych (piaski ilmenitowe).

Występowanie

• Największe złoża na świecie występują w Australii, Republice Południowej Afryki, USA, zaś w Europie – w Norwegii i na Ukrainie. W Polsce spotykany w suwalskim masywie anortozytowym (złoża Krzemianka, Udryń), w gabrach Nowej Rudy, w pegmatytach Łomnicy i Szklarskiej Poręby, w piaskach złotonośnych koło Złotoryi na Dolnym Śląsku, w piaskach Dunajca i na wybrzeżu bałtyckim.

Zastosowanie

• W przemyśle chemicznym – do wyrobu bieli tytanowej.
• W hutnictwie – ruda tytanu.

Ciekawostki

• Nazwa minerału pochodzi od nazwy gór na Uralu w Rosji, gdzie występuje.
• Ilmenit występuje na Księżycu.

Zobacz też

minerał