1 Korpus Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR

Orzełek piastowski noszony na czapkach przez żołnierzy 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki

1 Korpus Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR - wyższy związek taktyczny Wojska Polskiego.

10 sierpnia 1943 władze sowieckie zgodziły się na rozwinięcie 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki w korpus.

Miał on się składać z dwóch dywizji piechoty, dwóch brygad — artylerii i pancernej, dwóch pułków - lotniczego i zapasowego, czterech samodzielnych batalionów oraz pododdziałów zabezpieczenia i obsługi.

Dowódcą korpusu został gen. Zygmunt Berling, jego zastępcami: ds. oświatowych – ppłk Włodzimierz Sokorski i ds. liniowych – gen. bryg. Karol Świerczewski, a szefem sztabu – ppłk dypl. Włodzimierz Radziwanowicz.

1 września wzmocniona 1 DP wyruszyła na front, a pozostałe siły korpusu rozwijały się pod względem organizacyjnym i prowadziły szkolenie bojowe. Jednak od września do grudnia 1943 sformowano w korpusie tylko 1 batalion specjalny.

Dopiero wyzwolenie Zachodniej Ukrainy umożliwiła dalszy rozwój organizacyjny korpusu. Zreorganizowano wówczas artylerię korpuśną oraz rozpoczęto formowanie 3 Dywizji Piechoty. W grudniu liczba żołnierzy w korpusie przekroczyła 32 tys. żołnierzy. W marcu 1944 r. korpus częściowo zmotoryzowano (dotyczyło to pułków : artylerii lekkiej, 5 kompanii kablowo-tyczkowej i pododdziałów rozpoznawczych, sformowano też 1 batalion samochodowy). 11 marca włączono do korpusu dywizjon dział pancernych SU-85.

6 marca 1944 na bazie 1 Korpusu rozpoczęto formowanie w 1 Armii Polskiej w ZSRR.

Ciekawostki

• Kultową piosenką marszową tej formacji był "Marsz 1 Korpusu" (autor Adam Ważyk). Oczywiście żołnierz śpiewali również żołnierskie piosenki przedwrześniowe i wcześniejsze.