Ćitta: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Hinduizm: + z ''Koncepcja nieświadomości w klasycznej jodze indyjskiej'', |
lit. |
||
| Linia 10: | Linia 10: | ||
|url= |wydanie= 1|wydawca= "Borgis" Pracownia|miejsce= Wrocław|rok= 1999 |
|url= |wydanie= 1|wydawca= "Borgis" Pracownia|miejsce= Wrocław|rok= 1999 |
||
|strony= 130|rozdział=Tattwa bodha II.4|id = |isbn= 8387129704|oclc= |doi= |cytat= }} </ref>. |
|strony= 130|rozdział=Tattwa bodha II.4|id = |isbn= 8387129704|oclc= |doi= |cytat= }} </ref>. |
||
*W jodze |
*W jodze klasycznej ćitta rozumiana jest jako podmiot w procesach poznania i utożsamiana z empirycznym ''ja'' jednostki, empiryczną świadomością <ref>''Koncepcja nieswiadomości w klasycznej jodze indyjskiej'', Marzenna Jakubczak, Kwartalnik filozoficzny, t.21, z. 2 (1993), s. 54 </ref>. |
||
*[[Swami Muktananda Paramahansa]] podaje iż w procesie rozwoju, ćitta osiąga poziom określany terminem [[ćajtanja]] (''czysta świadomość'')<ref>{{cytuj książkę |
*[[Swami Muktananda Paramahansa]] podaje iż w procesie rozwoju, ćitta osiąga poziom określany terminem [[ćajtanja]] (''czysta świadomość'')<ref>{{cytuj książkę |
||
|autor= Swami Muktananda Paramahansa|autor link=Swami Muktananda Paramahansa |inni= |tytuł= Play of Consciousness. Chitshakti Vilas. A spiritual autobiography |url=|wydanie= 1|wydawca= Gurudev Siddha Peeth|miejsce= Ganeshpuri|rok= 1994 |strony= 49 |rozdział= Meditation on the Guru |
|autor= Swami Muktananda Paramahansa|autor link=Swami Muktananda Paramahansa |inni= |tytuł= Play of Consciousness. Chitshakti Vilas. A spiritual autobiography |url=|wydanie= 1|wydawca= Gurudev Siddha Peeth|miejsce= Ganeshpuri|rok= 1994 |strony= 49 |rozdział= Meditation on the Guru |
||
Wersja z 11:14, 14 lis 2011
Ćitta (pali Czitta , sanskryt trl. ćitta) - kategoria ontologiczna w religiach dharmicznych tłumaczona zależnie od tradycji jako umysł wyższy lub niższy umysł.
Hinduizm
- Ćitta indywidualna ( wjasti ćitta, przynależąca do dźiwy ) pojmowana jest jako nieskończenie mała część ćitty kosmicznej ( samaszti ćitty , powstałej z czystej mahat sattwy - części sattwicznej mahat tattwy ).
Ćita w filozofii indyjskiej to cześć antahkarany , magazyn samskar ( impresji ), źródło świadomości, siedziba duszy jednostki.
- Bóstwem ćitty jest Naraga [1].
- W jodze klasycznej ćitta rozumiana jest jako podmiot w procesach poznania i utożsamiana z empirycznym ja jednostki, empiryczną świadomością [2].
- Swami Muktananda Paramahansa podaje iż w procesie rozwoju, ćitta osiąga poziom określany terminem ćajtanja (czysta świadomość)[3].
Zobacz też
Buddyzm
Ćitta czasem tłumaczone jest jako Umysł.To podstawowy termin w buddyzmie mahajany, nie posiada on dosłownego odpowiednika w zachodnich językach.
- Pisany małą literą (ćitta, umysł) oznacza różnicujący intelekt (manas).
- Pisany dużą literą (Citta, Umysł) oznacza absolutną Rzeczywistość. Ten Umysł jest tylko jeden, a wszystkie czujące istoty są tylko jego manifestacjami. Według buddyjskiej szkoły cittamatra jedyne, co istnieje, to "samo-świadomy i samo-rozświetlający się Umysł wolny od dualizmu doświadczenia i doświadczającego", a ściślej mówiąc natura umysłu, zarazem natura rzeczywistości. Poczucie rozdzielenia stwarzają tu przykrywające tą naturę, zgromadzone indywidualnie zgodnie z prawem przyczynowo-skutkowym karma, nawykowe skłonności i splamienia, m.in. wrażenie odrębnej tożsamości ego, które na powierzchownych poziomach świadomości zanikają całkowicie w czasie procesu śmierci. Jednak dalej pozostaje i reinkarnuje się tylko najbardziej subtelna wolna od splamień, dualizmu i koncepcji natura umysłu, umożliwiając w bardo, jak i w kolejnym odrodzeniu dalszy rozwój (lub zanik) nawykowych sił. Teksty buddyjskie przyrównują te nawykowe skłonności i splamienia do fal oceanu, a naturę umysłu do wody oceanu. Pojedyncze fale na oceanie Umysłu pojawiają się i znikają, niekiedy uchodząc w głębiny, a niekiedy można je wyodrębnić (śmierć, bardo i kolejne odrodzenie), ale przez cały czas pozostają częścią wód oceanu.
Zobacz też
- ↑ Tattwa bodha II.4. W: Śankaraczarja: Śankaraczarja. Klejnot mądrości Wschodu. Józef Świtkowski (tł.), Leonard Górnicki (red.). Wyd. 1. Wrocław: "Borgis" Pracownia, 1999, s. 130. ISBN 83-87129-70-4.
- ↑ Koncepcja nieswiadomości w klasycznej jodze indyjskiej, Marzenna Jakubczak, Kwartalnik filozoficzny, t.21, z. 2 (1993), s. 54
- ↑ Meditation on the Guru. W: Swami Muktananda Paramahansa: Play of Consciousness. Chitshakti Vilas. A spiritual autobiography. Wyd. 1. Ganeshpuri: Gurudev Siddha Peeth, 1994, s. 49. ISBN 81-85501-18-1. (ang.).