Krokoit: Różnice pomiędzy wersjami

Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Krokoit (edytuj)

Wersja z 10:59, 8 sty 2012

Dodane 127 bajtów ,  10 lat temu
poprawa linków do ujedn. i przek., WP:SK, wikizacja, drobne redakcyjne
(rozbudowa artykułu)
{{Minerał infobox
| pusty wiersz =
| Nazwa = Krokoit
| grafika4 = Crocoite_from_the_Dundas_extended_mine,_Dundas,_Tasmania,_Australia.jpg
| grafika4_opis = Krokoit z Dundas, Tasmania.
| grafika5 =
| grafika5_opis =
| grafika6 =
| grafika6_opis =
| Inne nazwy =
| Skład chemiczny = PbCrO<sub>4</sub>
| Twardość w skali Mohsa = 2,5-3
| Przełam =
| Łupliwość =
| Pokrój kryształu = słupkowy
| Układ krystalograficzny = jednoskośny, pryzmatyczny
| Topliwość =
| Właściwości mechaniczne =
| Gęstość minerału =
| Barwa = hiacyntoczerwona lub pomarańczowa
| Rysa = żółtawo-pomarańczowa
| Połysk = szklisty
| Współczynnik załamania =
| Inne własności optyczne = dwuosiowy (+)
| Postacie alotropowe =
| Szczególne własności =
}}
 
'''Krokoit''' – [[minerał]], [[Chromian ołowiu|chromian ołowiu(II)]] (PbCrO<sub>4</sub>); nazwa wywodzi się od [[język grecki|gr]]. ''krokoeis'' (szafranowy) – aluzja do jego barwy. Jest pomarańczowy lub pomarańczowoczerwony, rzadziej o odcieniu żółtym.
 
== Właściwości ==
Tworzy kryształy o [[pokrój kryształu|pokroju]] słupkowym, pręcikowym, igiełkowym. Na ich ścianach widoczne są pionowe zbrużdżenia. Występuje w [[skupienia minerałów|skupieniach]] zbitych, ziarnistych, pręcikowych. Tworzy naloty, powłoki i naskorupienia. Matowieje wystawiony na działanie promieni słonecznych . Najładniejsze kryształy o długościach dochodzących do kilkunastu centymetrów znajdowane są w [[kawerna]]ch i szczelinach skalnych. Jest kruchy, przezroczysty, o diamentowym połysku. Jest izostrukturalny z [[monacyt]]em. Czasami tworzy kryształy mieszane z [[cerusyt]]em. Jego odmiana o znaczeniu [[gemmologia|gemmologicznym]] to [[berzowit]]. Rozpuszcza się w [[kwas solny|kwasie solnym]].
 
== Występowanie ==
Powstaje w strefie utleniania kruszców [[ołów|ołowiu]]. Minerał bardzo rzadki. Najczęściej współwystępuje w [[parageneza|paragenezie]] z takimi minerałami jak: [[cerusyt]], [[piromorfit]], [[galena]], [[wulfenit]], [[wanadynit]]. Spotykany jest w złożach [[chromit]]u, i żyłach kwarcowych[[kwarc]]owych.
 
'''Miejsca występowania:''' Najpiękniejsze okazy dochodzące nawet do 20 cm pochodzą z: [[Tasmania|Tasmanii]] – Dundas. Minerał ten występuje również w rejonie [[Ural]]u (Berezowsk, Murzinsk, Niżnyj Tagił) – [[Rosja]], w Brazylii (Goyabeira, Minas Gerais), w USA (Pensylwania, Kalifornia, Arizona) , na Filipinach (Labo, Luzon), w [[Zimbabwe]] . W Europie występuje w Niemczech, Francji i Rumunii. ▼
=== Miejsca występowania ===
'''W Polsce''' niewielkie, kilkumilimetrowe kryształy znaleziono w [[trias]]owych [[dolomit]]ach w Bobrownikach (okolice Tarnowskich Gór – Górny Śląsk).<br />▼
▲'''Miejsca występowania:Świat''' : Najpiękniejsze okazy, dochodzące nawet do 20 cm, pochodzą z: [[Tasmania|Tasmanii]] – [[Dundas]]. Minerał ten występuje również w rejonie [[Ural (góry)|Uralu]]u ([[Berezowsk]], [[Murzinsk]], Niżnyj[[Niżny Tagił]]) – [[Rosja]], w [[Brazylia|Brazylii ]] ([[Goyabeira]], [[Minas Gerais]]), w [[USA]] ([[Pensylwania]], [[Kalifornia]], [[Arizona]]) , na [[Filipiny|Filipinach]] ([[Labo]], [[Luzon]]), w [[Zimbabwe]] . W Europie występuje w Niemczech, Francji i Rumunii.
 
▲'''W Polsce''' niewielkie, kilkumilimetrowe kryształy znaleziono w [[trias]]owych [[dolomitDolomit (skała)|dolomitach]]ach w [[Bobrowniki|Bobrownikach]] (okolice Tarnowskich Gór – [[Górny Śląsk]]).<br />
 
== Zastosowanie ==
* atrakcyjny i ceniony kamień kolekcjonerski
* rzadko bywa wykorzystywany w jubilerstwie – najcenniejsze kryształy są ciemnopomarańczowe, przezroczyste, iryzujące. Najczęściej nadaje się im [[szlif kaboszonowy]].
* po sproszkowaniu otrzymywano tzw. żółcień chromową (identyczna pod względem składu chemicznego żółcień ma zastosowanie w [[malarstwo|malarstwie]]). <br />
 
== Bibliografia ==
{{Bibliografia|
# ''Encyklopedia Britannica, Edycja Polska, tom. 21 Ko-Kr, praca zbiorowa, Wyd. Kurpisz, Poznań 2001
# ”J.Parafiniuk – Minerały systematyczny katalog 2004 – TG”Spirifer” W-wa 2005
# ”W. Schumann – Minerały świata – O. Wyd. ”Alma - Press” 2003 r.
# ”N.Sobczak, T.Sobczak – Wielka Encyklopedia Kamieni Szlachetnych i Ozdobnych – PWN W-wa 1998
# ”A Manecki – Encyklopedia Minerałów z polskim i angielskim słownikiem nazw. Minerały Ziemi i Materii Kosmicznej – AGH Uczelniane Wydawnictwa Naukowo – Dydaktyczne Kraków 2004
}}
{{commons|category:crocoite }}
 
<br>{{Zobacz też|chrom}}<br />
 
{{commonscat|crocoite}}
 
[[Kategoria:Chromiany (minerały)]]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Specjalna:Różnica_mobilna/29358530”

Menu nawigacyjne