Seryjne morderstwa z Ipswich: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Linia 60: Linia 60:


===Paula Clennell===
===Paula Clennell===
Dwudziestoczteroletnia Paula Lucille Clennell<ref>Spis aktów urodzeń z Anglii i Walii z lat 1838–2006</ref> z Ipswich, urodzona w [[Northumberland|Northumberlandzie]], zaginęła 10 grudnia około godziny 00:20 w Ipswich<ref name="bbc victims"/>. Jej ciało, podobnie jak ciało Annette Nicholls, znaleziono 12 grudnia niedaleko Levingtonu<ref name="timeline"/>. Zwłoki Clennell także były nagie i nie nosiły śladów molestowania seksualnego, a sekcja zwłok wykazała śmierć z powodu zaciśnięcia gardła<ref name="strangled"/>. Przed śmiercią Clennell udzieliła w programie telewizyjnym Anglia News wywiadu, w którym komentowała ówczesne morderstwa. Stwierdziła, że choć sprawiają, że „boi się wsiadać do cudzych samochodów”, musi kontynuować pracę, bo „potrzebuje pieniędzy”<ref name="Feared victim">{{cytuj stronę | url =http://www.cnn.com/2006/WORLD/europe/12/13/uk.clennell/index.html | tytuł =Feared victim: I must work, I need the money | data dostępu = 2011-12-30 | autor = | opublikowany =[[CNN]] | praca = | data =2006-12-13 | język =en }}</ref>. Dziesięć lat przed śmiercią, po tym, jak rozpadło się małżeństwo jej rodziców, Clennell przeprowadziła się do [[Anglia Wschodnia (kraina)|Anglii Wschodniej]]<ref name="Clennell">{{cytuj stronę | url =http://www.independent.co.uk/news/uk/crime/victim-4-paula-clennell-it-was-the-only-way-to-fund-her-addiction-428255.html | tytuł =Victim 4: Paula Clennell: 'It was the only way to fund her addiction' | data dostępu = 2011-12-30 | autor =Maxine Frith | opublikowany =[[The Independent]] | praca = | data =2006-12-13 | język =en }}</ref>. Kobieta miała troje dzieci z Eltonem Norrisem, które oddano do domu dziecka i do adopcji z powodu jej narkomanii matki<ref name="Clennell"/>. Sama Clennell przebywała w dzieciństwie w specjalnym ośrodku oświatowym, a niedługo potem zaczęła zażywać narkotyki<ref name="victims"/>.
Dwudziestoczteroletnia Paula Lucille Clennell<ref>Spis aktów urodzeń z Anglii i Walii z lat 1838–2006</ref> z Ipswich, urodzona w [[Northumberland|Northumberlandzie]], zaginęła 10 grudnia około godziny 00:20 w Ipswich<ref name="bbc victims"/>. Jej ciało, podobnie jak ciało Annette Nicholls, znaleziono 12 grudnia niedaleko Levingtonu<ref name="timeline"/>. Zwłoki Clennell także były nagie i nie nosiły śladów molestowania seksualnego, a sekcja zwłok wykazała śmierć z powodu zaciśnięcia gardła<ref name="strangled"/>. Przed śmiercią Clennell udzieliła w programie telewizyjnym Anglia News wywiadu, w którym komentowała ówczesne morderstwa. Stwierdziła, że choć sprawiają, że „boi się wsiadać do cudzych samochodów”, musi kontynuować pracę, bo „potrzebuje pieniędzy”<ref name="Feared victim">{{cytuj stronę | url =http://www.cnn.com/2006/WORLD/europe/12/13/uk.clennell/index.html | tytuł =Feared victim: I must work, I need the money | data dostępu = 2011-12-30 | autor = | opublikowany =[[CNN]] | praca = | data =2006-12-13 | język =en }}</ref>. Dziesięć lat przed śmiercią, po tym, jak rozpadło się małżeństwo jej rodziców, Clennell przeprowadziła się do [[Anglia Wschodnia (kraina)|Anglii Wschodniej]]<ref name="Clennell">{{cytuj stronę | url =http://www.independent.co.uk/news/uk/crime/victim-4-paula-clennell-it-was-the-only-way-to-fund-her-addiction-428255.html | tytuł =Victim 4: Paula Clennell: 'It was the only way to fund her addiction' | data dostępu = 2011-12-30 | autor =Maxine Frith | opublikowany =[[The Independent]] | praca = | data =2006-12-13 | język =en }}</ref>. Kobieta miała troje dzieci z Eltonem Norrisem, które oddano do domu dziecka i do adopcji z powodu narkomanii matki<ref name="Clennell"/>. Sama Clennell przebywała w dzieciństwie w specjalnym ośrodku oświatowym, a niedługo potem zaczęła zażywać narkotyki<ref name="victims"/>.


{| class="wikitable" style="text-align:center"
{| class="wikitable" style="text-align:center"

Wersja z 23:24, 18 sty 2012

Steve Wright
Dusiciel z Suffolka
Data i miejsce urodzenia

24 kwietnia 1958 roku
Erpingham, Norfolk, Wielka Brytania

Seryjne morderstwa z Ipswich wydarzyły się między 30 października a 10 grudnia 2006 roku, kiedy w różnych miejscach niedaleko miasta Ipswich w angielskim hrabstwie Suffolk znaleziono ciała pięciu zamordowanych kobiet. Wszystkie ofiary były miejscowymi prostytutkami. Znalezione ciała były nagie, ale nie było na nich śladów molestowania seksualnego. U dwóch ofiar, Anneli Alderton i Pauli Clenell, potwierdzoną przyczyną zgonu było uduszenie. Nie ustalono przyczyn śmierci pozostałych ofiar: Gemmy Adams, Tani Nicol i Annette Nicholls.

Policja z Suffolka dostrzegła powiązania pomiędzy zabójstwami i rozpoczęła śledztwo w sprawie morderstw o kryptonimie „Operacja Sumak” (Operation Sumac). Ponieważ śledztwo było bardzo rozbudowane, zaangażowano w nie także funkcjonariuszy z innych oddziałów policyjnych. W związku z morderstwami aresztowano dwie osoby, ale pierwszy podejrzany, którego imienia policja oficjalnie nawet nie ujawniła, został zwolniony z aresztu i nie przedstawiono mu zarzutów. Steve Gerald James Wright, czterdziestoośmioletni operator wózka widłowego, został aresztowany 19 grudnia 2006 roku, a 21 grudnia skazano go za zabójstwo pięciu kobiet[1].

Wright pozostał w areszcie, a jego proces rozpoczął się 14 stycznia 2008 roku w Sądzie Koronnym w Ipswich. Nie przyznał się do stawianych mu zarzutów, choć potwierdził, że współżył z każdą z pięciu ofiar i że korzystał z usług prostytutek od lat osiemdziesiątych. Przedstawione sądowi próbki DNA i włókien materiałów łączyły Wrighta ze sprawą morderstw. Uznano go winnym wszystkim pięciu zabójstwom 21 lutego 2008 roku i następnego dnia wymierzono mu karę dożywotniego pozbawienia wolności z zastrzeżeniem, że nigdy nie powinien zostać zwolniony z więzienia[2].

Morderstwa wzbudziły znaczne zainteresowanie mediów zarówno krajowych, jak i zagranicznych. Prasa często porównywała zabójstwa z Ipswich do tych popełnionych przez Petera Sutcliffe’a, znanego jako Rozpruwacz z Yorkshire, który w latach 1975–1981 zamordował trzynaście kobiet i zaatakował kolejne siedem. W większości były to prostytutki. Pojawiły się obawy, że tak liczne wówczas relacje medialne mogą zagrażać przyszłym procesom. Morderstwa wywołały także debaty medialne na temat praw regulujących prostytucję.

Śledztwo

Dokładne położenie ciał w chwili odnalezienia. Wszystkie znaleziono w różnych miejscach niedaleko Ipswich.

2 grudnia 2006 roku przypadkowa osoba znalazła zwłoki młodej kobiety w strumieniu Belstead Brook u podnóża Thorpe’s Hill, niedaleko wsi Hintlesham[3]. Ciało, które zidentyfikowano później jako dwudziestopięcioletnią Gemmę Adams, nie miało śladów świadczących o napaści na tle seksualnym[3][4]. Sześć dni później, 8 grudnia, w rzece niedaleko młyna Copdock Mill, tuż obok Ipswich, znaleziono ciało dziewiętnastoletniej Tani Nicol, przyjaciółki Gemmy Adams, która zaginęła 30 października[5]. Po raz kolejny nie znaleziono dowodów molestowania seksualnego[6]. 10 grudnia w lasach przy drodze A14 niedaleko wsi Nacton przypadkowo natrafiono na ciało kolejnej ofiary, które zidentyfikowano potem jako dwudziestoczteroletnią Anneli Alderton. Według oświadczenia policji została uduszona i w czasie śmierci była w około trzecim miesiącu ciąży[7][8]. Podczas konferencji prasowej policja ostrzegła kobiety, by nie zbliżały się do dzielnicy domów publicznych Ipswich[9]. 12 grudnia policja z Suffolka ogłosiła, że odnaleziono ciała kolejnych dwóch kobiet[10]. 14 grudnia potwierdzono tożsamość jednej z ofiar – była to dwudziestoczteroletnia Paula Clenell[5], która zaginęła 10 grudnia, a ostatni raz była widziana w Ipswich[11]. Według policji z Suffolka Clenell zmarła w wyniku „zaciśnięcia gardła”[12]. 15 grudnia policja potwierdziła, że drugie ciało należało do dwudziestodziewięcioletniej Annette Nicholls, która zaginęła 5 grudnia[13]. Zwłoki Clennell i Nicholls znaleziono w Nactonie, niedaleko zjazdu z drogi A1156 koło wsi Levington, tuż obok miejsca, w którym znaleziono ciało Alderton. Przypadkowa osoba, znajdująca się na głównej drodze, zauważyła ciało Clennell z odległości sześciu metrów, a śmigłowiec policyjny wysłany we wskazane miejsce odnalazł także leżące niedaleko zwłoki Nicholls[5].

Wieś Nacton, niedaleko miejsca, w którym znaleziono ciało Anneli Alderton.

Policja z Suffolka powiązała ze sobą wszystkie pięć zabójstw i wszczęła w ich sprawie śledztwo[14], któremu nadano kryptonim „Operacja Sumak”[15]. Szef policji Alastair McWhirter przyznał, że policja z Suffolka uzależniona będzie od wsparcia zewnętrznego w związku z rozmiarem dochodzenia. Pojawiły się informacje, że starszy śledczy z policji metropolitarnej w Londynie, komendant Dave Johnston, został oddelegowany ze Scotland Yardu do ekipy śledczej w charakterze doradcy[16]. Śledztwo prowadził nadinspektor służby kryminalnej Stewart Gull[17].

Podczas konferencji prasowych z 13 i 14 grudnia nadinspektor Gull ujawnił, że według policji miejsca, w których znaleziono wszystkie zwłoki, nie były miejscami morderstw, a jedynie „miejscami złożenia ciał”. Tym samym dał do zrozumienia, że ofiary zabito gdzieś indziej i przewieziono do miejsc, w których je później odnaleziono. Nie odniósł się jednak w żaden sposób do tego, gdzie kobiety mogły zostać zamordowane[18]. Nadinspektor Gull wyjawił także, że niektóre elementy ubioru ofiar, takie jak torebka czy kurtka, zostały zabrane i poddane ekspertyzom zakładu medycyny sądowej, aby ustalić, czy należały do zamordowanych kobiet[5][19].

Podczas kolejnych konferencji prasowych nadinspektor Gull podał, że w dochodzeniu brało udział ponad 300 funkcjonariuszy policji, a każdego dnia detektywi odbierali od 400 do 450 połączeń telefonicznych[20].

15 grudnia na witrynie internetowej policji z Suffolka pojawiła się informacja, że z policją nawiązano ponad 7300 połączeń telefonicznych dotyczących morderstw i że w sprawach brało udział ponad 300 policjantów[20], wspieranych przez przynajmniej dwadzieścia pięć innych oddziałów policyjnych[21][22]. Według danych z 18 grudnia liczba policjantów biorących udział w dochodzeniu wzrosła do 650, wliczając w to 350 funkcjonariuszy z czterdziestu innych sił policyjnych, którzy pomagali w śledztwie[20]. Do około 10 000 zwiększyła się także liczba odebranych połączeń mających związek ze sprawą[23].

Ofiary

Tania Nicol

Dziewiętnastoletnia Tania Nicol z Ipswich była najmłodszą i pierwszą z ofiar, którą uznano za zaginioną. Zaginęła 30 października, a czterdzieści osiem godzin później jej matka zgłosiła zniknięcie córki[24]. Jej ciało 8 grudnia w rzece przy Copdock Mill znaleźli policyjni nurkowie[25]. Nie było na nim śladów molestowania seksualnego, a podczas sekcji zwłok nie udało się ustalić dokładnej przyczyny śmierci[24]. Nicol uczęszczała do państwowej szkoły średniej w Chantry (Chantry High School). W wieku szesnastu lat przeprowadziła się do hostelu, gdzie zaczęła zażywać heroinę[24], a niedługo potem została prostytutką, dzięki czemu finansowała swoje uzależnienie of heroiny i kokainy[26]. Z początku pracowała w salonach masażu, w jednym przyjąwszy pseudonim Chantelle[27], ale wkrótce została zwolniona ze względu na domniemane zażywanie narkotyków[25]. Jej matka nie zdawała sobie sprawy z tego, że Nicol się prostytuuje; myślała, że córka pracuje w barze lub jako fryzjerka[24].

Gemma Adams

Dwudziestopięcioletnia Gemma Rose Adams[28], urodzona w Kesgrave, ostatni raz widziana była niedaleko salonu BMW na West End Road w Ipswich, gdzie mieszkała. Zaginęła 15 listopada około 1:15 (UTC)[3][29]. Jej zaginięcie tego samego dnia zgłosił jej partner Joe Simpson, z którym była związana od dziesięciu lat[3][29]. Ciało Adams, znalezione jako pierwsze, zauważono 2 grudnia w rzece niedaleko wsi Hintlesham. Było nagie, lecz nie nosiło śladów wskazujących na napaść na tle seksualnym[4]. Adams jako dziecko była bardzo lubiana, pochodziła z rodziny należącej do klasy średniej i uwielbiała zwierzęta, lecz jako nastolatka zaczęła brać narkotyki i uzależniła się od heroiny[26]. Została prostytutką, by opłacić koszty związane z uzależnieniem, które doprowadziło ją także do utraty pracy w branży ubezpieczeniowej[26][30]. Jej partner, Simpson, również zażywał w tym czasie heroinę i wiedział, że Gemma pracuje jako prostytutka, choć jej rodzina nie była tego świadoma[3].

Anneli Alderton

Dwudziestoczteroletnia Anneli Sarah Alderton[31], która w czasie morderstwa była we wczesnym stadium ciąży z drugim już dzieckiem[8], mieszkała w mieście Colchester w hrabstwie Essex[24]. Alderton zaginęła 3 grudnia, a po raz ostatni widziano ją w pociągu, który odjeżdżał o 17:53 z Harwich do Manningtree[32]. Alderton wysiadła z pociągu w Manningtree o 18:15, po czym miała udać się do Ipswich innym pociągiem, przyjeżdżającym na stację o 18:43. Jej ciało znaleziono 10 grudnia niedaleko Nactonu, w lesie naprzeciw Amberfield School. Alderton została uduszona, a jej nagie ciało ułożono na kształt krzyża[24]. Sekcja zwłok wykazała u Alderton także ciążę, o której policja poinformowała w pierwszej kolejności rodzinę zmarłej[33]. W 1992 roku, po rozstaniu rodziców, Anneli przeprowadziła się z matką, Maire Alderton, na Cypr, lecz w 1997 roku obie wróciły do Ipswich[34]. Alderton poszła do szkoły średniej na Copleston Road (Copleston High School), gdzie zdała wszystkie egzaminy z dobrymi wynikami[35]. W wieku szesnastu lat, na krótko po tym, jak w 1998 roku jej ojciec zmarł na raka płuc, Anneli uzależniła się od narkotyków[26].

Annette Nicholls

Dwudziestodziewięcioletnia Annette Nicholls z Ipswich, która także miała już jedno dziecko, z początku uznawana była za zaginioną od 4 grudnia, ale na rozprawie sądowej ujawniono, że ostatni raz widziano ją w centrum Ipswich 8 grudnia[24]. Jej krewni zgłosili zaginięcie Annette po tym, jak zmartwiły ich wiadomości o innych morderstwach[24]. Ciało kobiety znaleziono 12 grudnia niedaleko Levingtonu. Podobnie jak zwłoki Alderton, ciało Nicholls było nagie i ułożone w formie krzyża, lecz nie nosiło śladów molestowania seksualnego. Nie udało się ustalić konkretnej przyczyny śmierci, ale wiadomo, że kobiecie utrudniono oddychanie[24]. Nicholls była najstarszą z ofiar i niedługo po ukończeniu w 2002 roku kursu kosmetyczki na Szkole Wyższej w Suffolku (Suffolk College) uzależniła się od narkotyków[36]. Wkrótce zaczęła pracować jako prostytutka, żeby mieć pieniądze na narkotyki[26]. Tuż po przeprowadzce z domu komunalnego do spółdzielczego mieszkania Nicholls poprosiła swą matkę Rosemary o opiekę nad synem Farronem[36]. Uważano, że w chwili śmierci spędzała w Ipswich czas z jakimś mężczyzną[36].

Paula Clennell

Dwudziestoczteroletnia Paula Lucille Clennell[37] z Ipswich, urodzona w Northumberlandzie, zaginęła 10 grudnia około godziny 00:20 w Ipswich[24]. Jej ciało, podobnie jak ciało Annette Nicholls, znaleziono 12 grudnia niedaleko Levingtonu[5]. Zwłoki Clennell także były nagie i nie nosiły śladów molestowania seksualnego, a sekcja zwłok wykazała śmierć z powodu zaciśnięcia gardła[12]. Przed śmiercią Clennell udzieliła w programie telewizyjnym Anglia News wywiadu, w którym komentowała ówczesne morderstwa. Stwierdziła, że choć sprawiają, że „boi się wsiadać do cudzych samochodów”, musi kontynuować pracę, bo „potrzebuje pieniędzy”[38]. Dziesięć lat przed śmiercią, po tym, jak rozpadło się małżeństwo jej rodziców, Clennell przeprowadziła się do Anglii Wschodniej[39]. Kobieta miała troje dzieci z Eltonem Norrisem, które oddano do domu dziecka i do adopcji z powodu narkomanii matki[39]. Sama Clennell przebywała w dzieciństwie w specjalnym ośrodku oświatowym, a niedługo potem zaczęła zażywać narkotyki[26].

Ofiara Wiek Data znalezienia ciała Miejsce znalezienia ciała Ustalona przyczyna śmierci Uwagi dotyczące ciała Prostytutka Uzależniona od narkotyków
Tania Nicol 19 lat 8 grudnia Okolice Copdocku Brak Ciało nagie, brak śladów molestowania seksualnego Tak Tak
Gemma Adams 25 lat 2 grudnia Okolice Hintlesham Brak Ciało nagie, brak śladów molestowania seksualnego Tak Tak
Anneli Alderton 24 lata 10 grudnia Okolice Nactonu Uduszenie Ciało nagie, ułożone na kształt krzyża, brak śladów molestowania seksualnego Tak Tak
Annette Nicholls 29 lat 12 grudnia Okolice Levingtonu Brak Ciało nagie, ułożone na kształt krzyża, brak śladów molestowania seksualnego Tak Tak
Paula Clennell 24 lata 12 grudnia Okolice Levingtonu Uduszenie Ciało nagie, brak śladów molestowania seksualnego Tak Tak

Aresztowanie podejrzanych

Wynajmowane przez Wrighta mieszkanie na London Road 79 w Ipswich. Od momentu jego aresztowania do lutego 2009 roku stało puste.

18 grudnia 2006 roku policja z Suffolka poinformowała o aresztowaniu trzydziestosiedmioletniego mężczyzny pod zarzutem zamordowania każdej z pięciu kobiet[1]. Zatrzymano go o 7:20 w domu we wsi Trimley St Martin, położonej niedaleko Felixstowe w Suffolku[40]. Decyzją sądu pokoju przedłużono areszt podejrzanego o kolejne dwadzieścia cztery godziny do maksymalnej liczby dziewięćdziesięciu sześciu godzin, dozwolonej przez angielskie prawo[41]. 19 grudnia o 5:00 policja pod zarzutem morderstwa aresztowała kolejnego podejrzanego[42], czterdziestoośmioletniego mężczyznę zamieszkałego w Ipswich[42]. Następnego dnia, 20 grudnia, policji przyznano dodatkowe trzydzieści sześć godzin na przesłuchanie w areszcie drugiego mężczyzny. 21 grudnia nadinspektor Gull i Michael Crimp, starszy prokurator z Koronnej Służby Prokuratorskiej, wydali wspólne oświadczenie, w którym stwierdzili, że podejrzany zidentyfikowany jako Steve Wright został oskarżony o morderstwa wszystkich pięciu kobiet[43]. Policja ujawniła, że pierwszy podejrzany, którego nazwiska nigdy oficjalnie nie podano[1], został zwolniony z aresztu za kaucją. Unieważniono ją jednak 6 czerwca 2007 roku, ponieważ nie planowano już żadnego śledztwa przeciwko temu mężczyźnie[44].

Stawiennictwo w sądzie

Wright stanął przed sądem pokoju w Ipswich 22 grudnia 2006 roku, po czym zatrzymano go w areszcie[45]. 2 stycznia 2007 roku stawił się przed Sądem Koronnym w Ipswich, a następnie pozostał w areszcie, by 1 maja po raz kolejny stanąć przed sądem[46]. W czasie tego posiedzenia sądu oficjalnie nie przyznał się do winy[47]. W lipcu 2007 roku Wright zjawił się na posiedzeniu przedprocesowym w Londynie, gdzie ogłoszono, że proces rozpocznie się 14 stycznia 2008 roku[48].

Sąd Koronny w Ipswich z obszarem wydzielonym dla mediów specjalnie na potrzeby sprawy sądowej. Telewizja Sky News przygotowała też dodatkowe pomieszczenie na dachu pobliskiego budynku.

14 stycznia 2008 roku Wright stawił się przed Sądem Koronnym w Ipswich, gdzie przedstawiono mu akt oskarżenia, ale sam proces rozpoczął się dopiero 16 stycznia[49]. Sąd wysłuchał, jak ciała dwóch kobiet, Anneli Alderton i Annette Nicholls, zostały celowo ułożone na kształt krzyża, a ślady DNA u trzech ofiar i włókna na znalezionych ciałach udowodniły ich powiązanie ze Steve’em Wrightem[50]. Obrona argumentowała, że Wright często korzystał z usług prostytutek, a z wszystkimi ofiarami odbył stosunek seksualny, wyjąwszy Tanię Nichols, którą zabrał do samochodu z zamiarem skorzystania z jej usług. Zmienił jednak najwidoczniej zdanie i wysadził ją z powrotem w dzielnicy prostytucji w Ipswich[51]. Ten opis przeczył wcześniejszym zeznaniom Wrighta, który zatrzymany wczesnym rankiem przez policję w opisywanej dzielnicy dał funkcjonariuszom do zrozumienia, że nie zdaje sobie sprawy, że znajduje się w dzielnicy domów publicznych i że po prostu objeżdżał okolicę, bo nie mógł spać[52]. Wynajmowane przez Wrighta mieszkanie znajduje się na obrzeżach dzielnicy prostytucji[53].

21 stycznia sędziowie przysięgli udali się do konkretnych miejsc związanych ze sprawą, w tym do miejsc znalezienia zwłok i do mieszkania Wrighta, które obejrzeli tylko z zewnątrz[54].

Podczas procesu adwokat królewski oskarżyciel Peter Wright zasugerował, że Steve Wright mógł z kimś współpracować, ponieważ zwłoki Anneli Alderton zostały znalezione z dala od drogi, a nie było żadnych dowodów świadczących o tym, że przeniosła je tylko jedna osoba[55].

Ława przysięgłych

Uczestnicząca w procesie ława przysięgłych była drugą grupą sędziów wybranych do tej sprawy, ponieważ w pierwotnej grupie stan zdrowia jednego z przysięgłych mógł uniemożliwić kontynuację procesu[49]. Ława przysięgłych składała się z dziewięciu mężczyzn i trzech kobiet[56]. Wszyscy kandydaci na sędziów przysięgłych musieli wypełnić kwestionariusz, w którym odpowiadali na pytanie, czy znali którąkolwiek z ofiar, świadków lub samego podejrzanego[57]. Sędzia zabronił ławie przysięgłych prowadzenia indywidualnych dochodzeń w sprawie lub pozyskiwania informacji od mediów[58]. Kiedy nadszedł czas na zebranie dowodów w sprawie, sędzia Gross poprosił przysięgłych o brak zaangażowania emocjonalnego, mówiąc:

Strata tych pięciu młodych kobiet jest bez wątpienia tragedią. Prawdopodobnie współczujecie zmarłym i ich rodzinom. Wasze współczucie… nie może wpłynąć na waszą bezstronność... Możliwe, że patrzycie na styl życia tych osób z niesmakiem... Jakiekolwiek brały narkotyki, jakąkolwiek pracę wykonywały, nikt nie miał prawa ich skrzywdzić, a tym bardziej ich zabić[59].

Wyrok

Miejsce upamiętniające ofiary niedaleko lokalizacji, w których znaleziono ciała Pauli Clennell i Annette Nichols

21 lutego 2008 roku po ośmiogodzinnych obradach ława przysięgłych wydała jednomyślny wyrok skazujący Steve’a Wrighta za każde z pięciu morderstw[60]. Uznano go winnym zabójstwa, za które przewiduje się automatycznie karę dożywotniego pozbawienia wolności, choć sędzia mógł zdecydować, czy Wrightowi zostanie przyznane w którymkolwiek momencie zwolnienie warunkowe[61]. Oskarżyciel utrzymywał, że Wright powinien aż do śmierci pozostać w więzieniu i nigdy nie być z niego zwolnionym[61]. W związku z tym 22 lutego 2008 roku Wright został skazany na dożywotnie pozbawienie wolności, a sędzia Gross uznał, że „dożywocie” powinno naprawdę oznaczać pozbawienie wolności do końca życia, ponieważ morderstwa popełnione przez Wrighta wymagały „premedytacji i dużej ilości planowania”[62].

Po wydanym wyroku krewni ofiar dziękowali policji za ich starania w wyjaśnianiu zbrodni, choć niektórzy wyrażali opinie, że dożywotnie pozbawienie wolności to za mało (nawet jeśli Wright miał ostatecznie w więzieniu umrzeć) i że morderca zasłużył na karę śmierci[63]. Craig Bradshaw, szwagier Pauli Clenell, stwierdził:

Dzisiaj, kiedy sprawa wreszcie dobiegła końca, chcielibyśmy przyznać, że faktycznie sprawiedliwości stało się zadość, ale obawiamy się, że podczas gdy życie pięciu młodych kobiet zostało brutalnie zakończone, winna temu osoba będzie miała zapewnione ciepło, wyżywienie i ochronę. W żadnym razie sprawiedliwości nie stało się zadość. Te zbrodnie zasługują na ostateczną karę, a to może oznaczać tylko jedno. Podczas gdy córkę i inne ofiary odarto z podstawowych praw człowieka, prawa odpowiedzialnego za to potwora będą strzeżone przez aktualny porządek ogromnym kosztem z kieszeni podatników tego kraju i kosztem cierpienia rodzin pogrążonych w żałobie[62][63].

Jednak pozostali członkowie rodzin zdawali się usatysfakcjonowani wyrokiem. Ojciec Gemmy Adams powiedział:

W imieniu wszystkich rodzin wyrażam ulgę i satysfakcję, że nareszcie się to skończyło i że możemy żyć dalej[63].

Premier Gordon Brown pochwalił „profesjonalizm i oddanie” policji i oskarżycieli pracujących nad sprawą, która według niego była też dowodem na to, jak ważne jest używanie narodowej bazy danych DNA[64].

Biografia Steve’a Wrighta

 Osobny artykuł: Steven Wright.

Steve Gerald James Wright urodził się we wsi Erpingham w Norfolku w kwietniu 1958 roku[65][66]. Po ukończeniu szkoły Wright wstąpił do Brytyjskiej Marynarki Handlowej. W 1978 roku ożenił się, a niedługo potem urodził mu się syn. Małżeństwo jednak skończyło się rozwodem[67]. W 1987 roku ożenił się z kolejną kobietą, jednak w 1988 roku para się rozeszła, a potem rozwiodła[68]. Wright pracował w porcie, potem jako steward na statku Qeen Elizabeth 2, jako kierowca ciężarówki, barman, a tuż przed aresztowaniem – jako operator wózka widłowego[65]. W 1992 roku został ponownie ojcem, ale dziecko urodziło się z innego związku[65]. Wright popadł w znaczne długi głównie z powodu hazardu[66], a w 2008 roku ogłoszono jego bankructwo[65]. Dwukrotnie próbował popełnić samobójstwo, wpierw poprzez zaczadzenie, a w 2000 roku – przez przedawkowanie[65]. Wright poznał swoją ostatnią partnerkę, Pamelę Wright (zbieżność nazwisk przypadkowa), w 2001 roku w Felixstowe. W 2004 roku przeprowadzili się razem do domu w Ipswich[65]. Wright zawsze przyznawał się do tego, że korzystał z usług prostytutek, pierwszy raz w Marynarce Handlowej[66], a potem stale w ciągu swojego życia[65].

Trwają śledztwa w sprawie innych przestępstw, w które zaangażowany mógł być Wright, włączając w to możliwość jego udziału w zaginięciu Suzy Lamplugh[69]. Jednak Policja Metropolitarna stwierdziła, że nie jest to zbyt pewny trop[70].

Zainteresowanie mediów

Morderstwa były porównywane do tych popełnionych w północnej Anglii w latach 1975–1980 przez Petera Sutcliffe’a, Rozpruwacza z Yorkshire, którego skazano za zabicie trzynastu kobiet i zranienie kolejnych siedmiu, w większości prostytutek[71]. Media przyrównywały Wrighta także do Kuby Rozpruwacza[72]. Ten cieszący się złą sławą seryjny morderca wiktoriański również wybierał sobie na ofiary prostytutki.

Podobnie jak w przypadku innych seryjnych morderców, począwszy od Kuby Rozpruwacza, tak i tym razem media próbowały nazwać w pewien sposób domniemanego zabójcę, podczas opisywania sprawy używając między innymi[73][74][75][76][77][78] tytułu „Dusiciel z Suffolka[79].

Za informacje o mordercy miejscowa firma Call Connection zaoferowała wstępnie 25 000 funtów brytyjskich, a następnie zwiększyła nagrodę do 50 000 GBP[80]. Wkrótce także brytyjska gazeta News of the World zaproponowała 250 000 GBP za wskazówki, które doprowadziłyby do aresztowania i skazania zabójcy, co zwiększyło łączną pulę nagrody do 300 000 GBP[81].

Zaniepokojenie doniesieniami z mediów

21 grudnia 2006 roku ówczesny prokurator generalny Peter Goldsmith udzielił mediom wskazówek po tym, jak policja z Suffolka wyraziła swoje zaniepokojenie doniesieniami medialnymi i prawdopodobnymi utrudnieniami w przyszłym procesie. Lord Goldsmith nalegał, aby dziennikarze zachowali powściągliwość w doniesieniach o dwóch zatrzymanych podejrzanych z obawy przed utrudnianiem możliwego procesu[82]. Starszy prokurator biorący udział w sprawie, Michael Crimp, także wyraził obawy co do wiadomości medialnych, które mogłyby zagrozić rozprawie sądowej, mówiąc:

Steve Wright jest oskarżony o te zbrodnie i ma prawo do sprawiedliwego procesu przed obliczem sędziego. Niezwykle ważne jest, by media informujące o sprawie były odpowiedzialne, dzięki czemu nie utrudnią właściwej procedury prawnej[82]

.


Media o sprawach powiązanych z morderstwem

Morderstwa na nowo zwróciły uwagę prasy na wiele kontrowersyjnych kwestii w brytyjskiej polityce.

Pierwszą była sprawa prostytucji w Wielkiej Brytanii. Morderstwa uwydatniły wielkie niebezpieczeństwa, na jakie narażone są prostytutki. Pokreśliły także bierność rządu, który z jednej strony nie zaostrzał kar, dzięki czemu można by ograniczyć prostytucję na ulicach, nie zmierzał ku legalizacji domów publicznych, ani nie podejmował żadnych innych kroków, by zwiększyć bezpieczeństwo prostytuujących się kobiet. Z drugiej strony nie podjął się też ścigania klientów prostytutek drogą sądową, przez co zmniejszyłby się popyt na tego rodzaju usługi, tak jak ma to miejsce w Szwecji[83]. Zwrócono się raczej w kierunku surowej polityki przeciwnej prostytucji, wymierzonej głównie w osoby korzystające z usług prostytutek[84]. Rząd w pewnym momencie rozważał także legalizację niewielkich domów publicznych[85][86], ale porzucił te plany ze względu na obawy, że tego typu działania mogłyby sprowadzić sutenerów i handlarzy narkotykami do dzielnic mieszkaniowych. Zamiast tego prawo dotyczące prostytucji zaostrzono jeszcze bardziej: ustawa z 2009 roku o porządku publicznym i przestępczości (Policing and Crime Act 2009) zabroniła płacić za seks z prostytutką zmuszoną do tego siłą i uściśliła, że osoby dopuszczające się tego typu przestępstwa będą za nie ponosiły całkowitą odpowiedzialność (będzie je można zaskarżać nawet, gdyby nie wiedziały, że prostytutka jest zmuszana do świadczenia im usług)[87][88].

Drugą sprawą, która przykuła uwagę mediów, była narkomania. Rozważano, czy należy ją surowiej karać, czy może zalegalizować z zastrzeżeniem, że narkotyki byłyby dostępne dla zarejestrowanych narkomanów na podstawie okazanej recepty. Wiele prostytutek pracujących w Wielkiej Brytanii na ulicy (dane brytyjskiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych mówią o 95%[89]) nadużywa środków odurzających, a prostytucja jest jednym ze sposobów na opłacanie tego typu uzależnień, widocznym na przykładzie jednej z ofiar morderstw, Tani Nicol[90].

Apelacja

19 marca 2008 roku okazało się, że Wright wniesie apelację od wyroku skazującego go za pięć przypadków morderstwa i od zalecenia sędziego, żeby pozostał w zakładzie karnym do końca życia i nigdy nie został zwolniony warunkowo[91]. Wright uważał między innymi, że proces powinien był zostać przeprowadzony w Ipswich, a dowody użyte przeciw niemu nie były wystarczające, by zaświadczyć o jego winie, dlatego pozwoliły mu na wniesienie apelacji[92]. Wright miał napisać do sądu apelacyjnego te słowa: „Każda z tych pięciu kobiet została rozebrana do naga z odzieży i biżuterii, przy żadnej nie zostawiono telefonu i torebki, a w moim domu i samochodzie nie znaleziono żadnych dowodów”[92]. Wright wnioskował również o przyznanie mu nowego adwokata[93].

Wiadomości o planowanej apelacji wywołały oburzenie wśród osób dotkniętych morderstwami, w tym u ojca ofiary Gemmy Adams, Briana Adamsa, który nadal jest przekonany o winie Wrighta i nakazywał mu „przyznać się do winy i skończyć z marnowaniem czasu innych”[93]. Pierwsza apelacja została odrzucona w lipcu 2008 roku[94].

15 lipca 2008 roku podano, że Steve Wright ponowił swoją apelację od wyroku, którą – według Sądu Królewskiego – miało rozpatrzyć troje sędziów w trakcie jawnego posiedzenia sądu[95]. W lutym 2009 roku poinformowano, że Wright porzucił próby odwoływania się od wyroku, choć niektórzy jego krewni mieli nadzieję, że uda się przekonać Komisję ds. Nadzoru Spraw Kryminalnych (Criminal Cases Review Commission) do zajęcia się tą sprawą[96].

Adaptacje

Dział teatralny stacji BBC zlecił scenarzyście Stephenowi Butchardowi przygotowanie sztuki opartej o morderstwa i śledztwo. Trzyczęściową produkcję zatytułowaną Pięć córek (Five Daughters) zaczęto filmować w listopadzie 2009 roku, a nadano na kanale BBC One w dniach 25–27 kwietnia 2010 roku. Już kilka dni po tym, jak BBC zapowiedziało sztukę, Brian Clennel, ojciec Pauli Clennel, skarżył się, że taka produkcja postawi ofiary w „złym świetle”. Brat Wrighta, David, także ubolewał nad tym, że sztuka może w przyszłości utrudnić ewentualny ponowny proces[97]. Główne role w sztuce zagrali Sarah Lancashire oraz Ian Hart[98].

Na zlecenie Królewskiego Teatru Narodowego (Royal National Theatre) powstał także musical London Road, przygotowany przez Alecky Blythe i Adama Corka w oparciu o wywiady z ludźmi mieszkającymi w Ipswich na tej samej ulicy co Steve Wright[99].


  1. a b c Man charged over Ipswich murders. Channel 4, 2006-12-22. [dostęp 2011-12-29]. (ang.).
  2. Wright guilty of Suffolk murders. BBC News, 2008-02-21. [dostęp 2011-12-29]. (ang.).
  3. a b c d e Body identified as missing woman. BBC, 2006-12-03. [dostęp 2011-12-29]. (ang.).
  4. a b Prostitutes' deaths inquests open. BBC, 2006-12-20. [dostęp 2011-12-29]. (ang.).
  5. a b c d e Timeline: Suffolk killings. BBC, 2006-12-20. [dostęp 2011-12-29]. (ang.).
  6. Timeline: The prostitute murder probe. Daily Mail, 2006-12-11. [dostęp 2011-12-29]. (ang.).
  7. Third prostitute 'was strangled'. BBC, 2006-12-11. [dostęp 2011-12-29]. (ang.).
  8. a b Cole Moreton, Sophie Goodchild, Ian Griggs: Last sighting of pregnant Anneli. The Independent, 2006-12-17. [dostęp 2011-12-29]. (ang.).
  9. Police warn prostitutes to stay off the streets. The Guardian, 2006-12-12. [dostęp 2011-12-29]. (ang.).
  10. Philippe Naughton, Jenny Percival: Two more women found dead near Ipswich. The Times, 2006-12-12. [dostęp 2008-02-27]. (ang.).
  11. Caroline Davies: Five bodies found in Suffolk murder hunt. The Daily Telegraph, 2006-12-12. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  12. a b Woman found in woodland strangled. BBC, 2006-12-14. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  13. Fifth murdered woman identified. BBC, 2006-12-15. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  14. Forensic teams scour murder scene. BBC, 2006-12-13. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  15. Mark Townsend: Hunt extends to Europe for killer who used bare hands. [w:] Guardian.co.uk [on-line]. The Guardian, 2006-12-17. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  16. Stephen Wright: Enter the Yard expert. Daily Mail, 2006-12-13. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  17. Killer 'could be losing control'. BBC, 2006-12-13. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  18. Forensic teams search 'dump' site. BBC, 2006-12-13. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  19. Clothes and handbag may have been found. Suffolk Evening Star, 2006-12-13. [dostęp 2006-12-15]. (ang.).
  20. a b c Suffolk murder case jury sworn in. BBC, 2008-01-15. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  21. Prostitute deaths: 'Known suspects'. CNN, 2006-12-15. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  22. Esther Addley: How police closed the net on Steve Wright. The Guardian, 2008-02-21. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  23. Reconstruction to aid murder hunt. BBC, 2006-12-18. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  24. a b c d e f g h i j Women murdered in Suffolk. BBC, 2006-12-16. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  25. a b Tania Nicol. The Guardian , 2006-12-13. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  26. a b c d e f Ipswich prostitute murders: the victims. Telegraph, 2008-02-21. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  27. Suffolk victim 'hid prostitution'. BBC, 2008-01-22. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  28. Spis aktów urodzeń z Anglii i Walii z lat 1838–2006
  29. a b Photo bid to find missing women. BBC, 2006-11-18. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  30. She will always be our beautiful girl. She was not just a prostitute. Telegraph, 2006-12-12. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  31. Spis aktów urodzeń z Anglii i Walii z lat 1838–2006
  32. Anneli Alderton. The Guardian, 2006-12-13. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  33. Adam Lusher: Hunt for clues in last film of Suffolk killer's pregnant victim. The Telegraph, 2006-12-17. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  34. Murdered woman 'spiralled down'. BBC, 2008-01-28. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  35. Terry Kirby: Victim 3: Anneli Alderton: Her life was chaotic - her death, tragic. The Independent, 2006-12-13. [dostęp 2010-05-05]. (ang.).
  36. a b c Ian Herbert: Victim 5: Annette Nicholls: 'Overnight, she got into heroin and it changed her'. The Independent, 2006-12-13. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  37. Spis aktów urodzeń z Anglii i Walii z lat 1838–2006
  38. Feared victim: I must work, I need the money. CNN, 2006-12-13. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  39. a b Maxine Frith: Victim 4: Paula Clennell: 'It was the only way to fund her addiction'. The Independent, 2006-12-13. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  40. Man held over prostitute murders. BBC, 2006-12-18. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  41. Police get extra time to quiz murder suspect. Reuters, 2006-12-19. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  42. a b Second man held in murders probe. BBC, 2006-12-19. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  43. Man charged with Suffolk murders. BBC, 2006-12-21. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  44. No charges over prostitute deaths. BBC, 2007-06-07. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  45. Man remanded over Suffolk murders. BBC, 2006-12-21. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  46. Man accused in Ipswich killings makes brief court appearance. CBC, 2007-01-02. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  47. Accused in British prostitute murders pleads not guilty. CBC, 2007-05-01. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  48. Suffolk killings trial date set. BBC, 2007-07-16. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  49. a b Weekly summary of Suffolk murder trial. BBC, 2008-02-23. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  50. Karen McVeigh: Accused admits sex with victims. The Guardian, 2008-02-08. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  51. Gordon Rayner, Nick Allen: Prostitute killer 'slipped through police's grasp'. The Daily Telegraph, 2008-01-17. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  52. Sandra Laville: Girlfriend insists new suspect is innocent as forensic teams search their home. The Guardian, 2006-12-20. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  53. Jurors shown body-find locations. BBC, 2008-01-21. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  54. Jon Kelly: Steve Wright has been convicted of murdering five women in Ipswich. But was he acting alone?. BBC, 2008-02-21. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  55. Prostitute Murders Trial Begins. Sky News, 2008-01-16. (ang.).
  56. Ipswich Killings trial. Evening Star 24, 2008-02-23. [dostęp 2008-02-23]. (ang.).
  57. Jury Sworn In For Suffolk Murders Trial. Sky news, 2008-02-23. (ang.).
  58. Suffolk jury reminded of evidence. BBC, 2008-02-19. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  59. Wright guilty of Suffolk murders. BBC, 2008-02-21. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  60. a b Philippe Naughton: Suffolk strangler Steve Wright jailed for 'whole life term'. The Times, 2008-02-22. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  61. a b Suffolk killer will die in prison. BBC, 2008-02-22. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  62. a b c [url=http://news.sky.com/skynews/article/0,,30100-1305048,00.html Ipswich Killer Should Face Death Penalty]. Sky News, 2008-02-21. (ang.).
  63. Prime Minister praises Wright police. Evening Star, 2008-02-29. (ang.).
  64. a b c d e f g Karen McVeigh: My anger is buried deep inside. The Guardian, 2008-02-21. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  65. a b c Ipswich Killings Trials. East Anglian Daily Times, 2008-02-25. [dostęp 2008-02-25]. (ang.).
  66. Sean O'Neill: He was rude and aggressive but no ones idea of a killer. The Times, 2008-02-22. (ang.).
  67. Sean O'Neill: The ex-wife's story: My violent life with the Suffolk strangler- and his flirtation on the QE2 with Suzy Lamplugh. Daily Mail, 2008-02-22. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  68. Dave Batty: Police investigate 'link' between Wright and Suzy Lamplugh. The Guardian, 2008-02-22. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  69. Wright 'not linked to Suzy death'. BBC, 2008-05-14. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  70. Philippe Naughton, Jenny Percival: 'Ipswich Ripper' claims two more. The Australian, 2006-12-13. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  71. World papers talk of 'new ripper'. BBC, 2006-12-13. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  72. John Walsh: John Walsh: btw. The Independent, 2006-12-16. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  73. Police hunt for Suffolk strangler. East Anglian Daily Times, 2006-12-12. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  74. Jason Bennetto: Fears grow over prostitute deaths. BBC, 2006-12-12. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  75. Maurice Chittenden: Fear that ‘East Anglia Ripper’ has killed six. The Sunday Times, 2006-12-10. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  76. Michael Horsnell: Second woman found dead amid fear of vice-girl killer. The Times, 2006-12-09. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  77. Red-Light Ripper feared. The Daily Telegraph, 2006-12-12. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  78. Jason Bennetto: The Ipswich Ripper: How a town became a hunting ground. The Independent, 2006-12-12. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  79. David Sapsted, Sally Peck: Third prostitute was strangled, say police. The Daily Telegraph, 2006-12-13. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  80. Catch Him: News of the World offers £250,000 reward. News of the World, 2006-12-12. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  81. a b Audrey Gillan: Accused has a right to a fair trial before a jury. The Guardian, 2006-12-22. [dostęp 2011-12-30]. (ang.).
  82. Target Prostitute Users - Harman. BBC, 2006-12-17. [dostęp 2012-01-03]. (ang.).
  83. Dave Keating: New UK law to criminalise men who pay for sex with trafficked women. 2008-11-19. [dostęp 2012-01-03]. (ang.).
  84. Nigel Morris: Calls grow for reform of laws on prostitution. The Independent, 2006-12-14. [dostęp 2012-01-03]. (ang.).
  85. Keith Waterhouse: How to book the hookers and the hooked. Daily Mail, 2006-12-14. [dostęp 2012-01-03]. (ang.).
  86. Policing and Crime Act 2009. [dostęp 2012-01-03]. (ang.).
  87. Laura Agustín: This won’t stop trafficking: UK law on exploitation and gain. 2010-04-06. [dostęp 2012-01-03]. (ang.).
  88. Paying the Price: a consultation paper on prostitution. 2004-07-16. [dostęp 2012-01-03]. (ang.).
  89. Karen McVeigh: Mother tells of murder victim's drug addiction. The Guardian, 2008-01-23. [dostęp 2012-01-03]. (ang.).
  90. Andrew Hough: Ipswich killer seeks to appeal sentence. Reuters, 2008-03-19. [dostęp 2012-01-03]. (ang.).
  91. a b Suffolk killer makes appeal bid. BBC, 2008-03-19. [dostęp 2012-01-03]. (ang.).
  92. a b Outrage at killer's appeal bid. MSN, 2008-03-19. (ang.).
  93. Serial killer Wright refused appeal. 2008-03-19. (ang.).
  94. Suffolk killer renews appeal bid. BBC, 20098-07-15. [dostęp 2012-01-05]. (ang.).
  95. Serial killer drops appeal case. BBC, 2009-02-02. [dostęp 2012-01-05]. (ang.).
  96. Anthony Bond: Father's anger at BBC murders drama. Digital Spy, 2009-09-01. (ang.).
  97. Dan French: London Road Murder They Sang Stage Guardian. Digital Spy, 2009-12-01. [dostęp 2012-01-05]. (ang.).
  98. Maddy Costa: London Road Murder They Sang Stage Guardian. The Guardian, 2011-04-11. [dostęp 2012-01-05]. (ang.).