Dolina Siwa: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
ilustracja |
m drobne redakcyjne |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Dolina Siwa 1-T30.JPG|thumb|250px|Dolina Siwa, widok z Siwego Wierchu]] |
[[Plik:Dolina Siwa 1-T30.JPG|thumb|250px|Dolina Siwa, widok z Siwego Wierchu]] |
||
[[Plik:Dolina Siwa 2-T30.JPG|thumb|250px|Dolina Siwa, widok z [[Biała Skała (Tatry)|Białej Skały]]]] |
[[Plik:Dolina Siwa 2-T30.JPG|thumb|250px|Dolina Siwa, widok z [[Biała Skała (Tatry)|Białej Skały]]]] |
||
[[Plik:Dolina Sucha Zuberska T22.jpg|thumb|250px|Widok od północnej strony]] |
[[Plik:Dolina Sucha Zuberska T22.jpg|thumb|250px|Widok od północnej strony]] |
||
{{commonscat|Sivá dolina}} |
{{commonscat|Sivá dolina}} |
||
'''Dolina Siwa''' lub Dolina Siwego Potoku ([[język słowacki|słow.]] ''Sivá dolina'') – lewe odgałęzienie [[Dolina Zuberska|Doliny Zuberskiej]] w słowackich [[Tatry Zachodnie|Tatrach Zachodnich]]. Jest pierwszą od |
'''Dolina Siwa''' lub Dolina Siwego Potoku ([[język słowacki|słow.]] ''Sivá dolina'') – lewe odgałęzienie [[Dolina Zuberska|Doliny Zuberskiej]] w słowackich [[Tatry Zachodnie|Tatrach Zachodnich]]. Jest pierwszą od strony zachodniej doliną [[Tatry|tatrzańską]]<ref name=wet>{{Cytuj książkę |imię=Zofia |nazwisko= Radwańska-Paryska |imię2=Witold Henryk |nazwisko2= Paryski|tytuł= Wielka encyklopedia tatrzańska|miejsce=Poronin|wydawca= Wyd. Górskie|miejsce= Poronin |rok=2004 |isbn = 83-7104-009-1}}</ref>. |
||
==== Topografia ==== |
==== Topografia ==== |
||
Płytki i szeroki wylot doliny znajduje się w [[Zuberzec|Zubercu]] na wysokości 825 m n.p.m.<ref name=wet/> Dolina ma dwa [[Orografia|orograficznie]] prawe odgałęzienia: [[Koziński Jar]] i [[Dolina Sucha Zuberska]]. Zachodnie zbocza właściwej Doliny Siwej (bez jej bocznych odnóg) tworzą: [[Kiczora Zuberska]], ciągnący się od niej w górę grzbiet Preholin, wyżej przechodzący w [[Upłazkowa Grań|Upłazkową Grań]]. Od południowej strony dolina pochodzi pod główną [[grań Tatr Zachodnich]] na odcinku od [[Biała Skała (Tatry)|Białej Skały]] po [[Rzędowe Skały]]. Od wschodu obramowanie doliny tworzy odchodzący od Rzędowych Skał w północno-zachodnim kierunku grzbiet [[Pośredni Siwy Klin]] (Czoło). W górnej części opadający z [[Siwa Kopa|Siwej Kopy]] w grani głównej Mały Siwy Klin rozdziela Dolinę Siwą na dwie odnogi; jedna podchodzi pod [[Biała Przełęcz|Białą Przełęcz]], druga, tzw. Siwe (''Sivé''), pod [[Siwy Przechód]] i Rzędowe Skały<ref name=Polkart>{{Cytuj książkę|tytuł=Tatry Zachodnie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000|miejsce=Warszawa |data=2009/10|wydawca= Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka |isbn= 83-87873-36-5}}</ref>. |
Płytki i szeroki wylot doliny znajduje się w [[Zuberzec|Zubercu]] na wysokości 825 m n.p.m.<ref name=wet/> Dolina ma dwa [[Orografia|orograficznie]] prawe odgałęzienia: [[Koziński Jar]] i [[Dolina Sucha Zuberska]]. Zachodnie zbocza właściwej Doliny Siwej (bez jej bocznych odnóg) tworzą: [[Kiczora Zuberska]], ciągnący się od niej w górę grzbiet Preholin, wyżej przechodzący w [[Upłazkowa Grań|Upłazkową Grań]]. Od południowej strony dolina pochodzi pod główną [[Grań główna Tatr Zachodnich|grań Tatr Zachodnich]] na odcinku od [[Biała Skała (Tatry)|Białej Skały]] po [[Rzędowe Skały]]. Od wschodu obramowanie doliny tworzy odchodzący od Rzędowych Skał w północno-zachodnim kierunku grzbiet [[Pośredni Siwy Klin]] (Czoło). W górnej części opadający z [[Siwa Kopa|Siwej Kopy]] w grani głównej Mały Siwy Klin rozdziela Dolinę Siwą na dwie odnogi; jedna podchodzi pod [[Biała Przełęcz|Białą Przełęcz]], druga, tzw. Siwe (''Sivé''), pod [[Siwy Przechód]] i Rzędowe Skały<ref name=Polkart>{{Cytuj książkę|tytuł=Tatry Zachodnie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000|miejsce=Warszawa |data=2009/10|wydawca= Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka |isbn= 83-87873-36-5}}</ref>. |
||
Dnem doliny spływa [[Siwy Potok]]. Jego dopływami są spływające odnogami Doliny Siwej potoki: [[Suchy Zuberski Potok]] i [[Koziński Potok]]<ref name=Polkart/>. W górnej części zabudowań Zuberca Siwy Potok łączy się z [[Przybyski Potok|Przybyskim Potokiem]] tworząc [[Zuberska Woda|Zuberską Wodę]]<ref name=Polkart/>. |
Dnem doliny spływa [[Siwy Potok]]. Jego dopływami są spływające odnogami Doliny Siwej potoki: [[Suchy Zuberski Potok]] i [[Koziński Potok]]<ref name=Polkart/>. W górnej części zabudowań Zuberca Siwy Potok łączy się z [[Przybyski Potok|Przybyskim Potokiem]], tworząc [[Zuberska Woda|Zuberską Wodę]]<ref name=Polkart/>. |
||
==== Opis doliny ==== |
==== Opis doliny ==== |
||
Dolina ma długość ok. 2,5 km. Jej nazwa pochodzi najprawdopodobniej od Siwego Wierchu. Nie poprowadzono nią żadnego szlaku turystycznego. Dawniej dolina była wypasana, wydobywano też wapienie, które wypalano w pobliskim wapienniku. Obecnie większa jej część włączona została w obszar [[Tatrzański Park Narodowy (Słowacja)|TANAP-u]], a na północnym odcinku Upłazkowej Grani i jej wschodnich stokach w 1974 utworzono obszar ochrony ścisłej Rezervácia Uplaziky. Rosną tutaj rzadkie w Tatrach [[cis pospolity|cisy]], znaleziono też gniazdo [[orzeł przedni|orła]]. W obszarze parku dolina jest całkowicie zalesiona, ale na jej zboczach występują liczne skały wapienne, te na zboczach Upłazkowej Grani nazywają się Kamienne Mleko (''Kamenné mlieko'')<ref name=TZ>{{Cytuj książkę |imię=Marian |nazwisko=Kunicki |imię2= Tadeusz|nazwisko2=Szczerba |tytuł=Tatry Zachodnie. Słowacja |wydawca=PTTK „Kraj” |miejsce=Kraków |data=1992 |isbn =83-7005-248-7}}</ref>. Najbardziej na północ wysunięta [[turnia]] to [[Siwa Baszta]]<ref name=Polkart/>. |
Dolina ma długość ok. 2,5 km. Jej nazwa pochodzi najprawdopodobniej od Siwego Wierchu. Nie poprowadzono nią żadnego szlaku turystycznego. Dawniej dolina była wypasana, wydobywano też wapienie, które wypalano w pobliskim wapienniku. Obecnie większa jej część włączona została w obszar [[Tatrzański Park Narodowy (Słowacja)|TANAP-u]], a na północnym odcinku Upłazkowej Grani i jej wschodnich stokach w 1974 utworzono obszar ochrony ścisłej Rezervácia Uplaziky. Rosną tutaj rzadkie w Tatrach [[cis pospolity|cisy]], znaleziono też gniazdo [[orzeł przedni|orła]]. W obszarze parku dolina jest całkowicie zalesiona, ale na jej zboczach występują liczne skały wapienne, te na zboczach Upłazkowej Grani nazywają się Kamienne Mleko (''Kamenné mlieko'')<ref name=TZ>{{Cytuj książkę |imię=Marian |nazwisko=Kunicki |imię2= Tadeusz|nazwisko2=Szczerba |tytuł=Tatry Zachodnie. Słowacja |wydawca=PTTK „Kraj” |miejsce=Kraków |data=1992 |isbn =83-7005-248-7}}</ref>. Najbardziej na północ wysunięta [[turnia]] to [[Siwa Baszta]]<ref name=Polkart/>. |
||
Większa część doliny znajduje się w obrębie [[Tatrzański Park Narodowy (Słowacja)|TANAP-u]]. |
Większa część doliny znajduje się w obrębie [[Tatrzański Park Narodowy (Słowacja)|TANAP-u]]. Już poza obszarem TANAP-u, w dolnej części doliny, zwanej Pod Kosarzyska, znajdują się zabudowania dużej spółdzielni rolniczej<ref name=TZ/>. |
||
{{Przypisy|stopień= ====}} |
{{Przypisy|stopień= ====}} |
Wersja z 23:21, 9 lut 2012
Dolina Siwa lub Dolina Siwego Potoku (słow. Sivá dolina) – lewe odgałęzienie Doliny Zuberskiej w słowackich Tatrach Zachodnich. Jest pierwszą od strony zachodniej doliną tatrzańską[1].
Topografia
Płytki i szeroki wylot doliny znajduje się w Zubercu na wysokości 825 m n.p.m.[1] Dolina ma dwa orograficznie prawe odgałęzienia: Koziński Jar i Dolina Sucha Zuberska. Zachodnie zbocza właściwej Doliny Siwej (bez jej bocznych odnóg) tworzą: Kiczora Zuberska, ciągnący się od niej w górę grzbiet Preholin, wyżej przechodzący w Upłazkową Grań. Od południowej strony dolina pochodzi pod główną grań Tatr Zachodnich na odcinku od Białej Skały po Rzędowe Skały. Od wschodu obramowanie doliny tworzy odchodzący od Rzędowych Skał w północno-zachodnim kierunku grzbiet Pośredni Siwy Klin (Czoło). W górnej części opadający z Siwej Kopy w grani głównej Mały Siwy Klin rozdziela Dolinę Siwą na dwie odnogi; jedna podchodzi pod Białą Przełęcz, druga, tzw. Siwe (Sivé), pod Siwy Przechód i Rzędowe Skały[2].
Dnem doliny spływa Siwy Potok. Jego dopływami są spływające odnogami Doliny Siwej potoki: Suchy Zuberski Potok i Koziński Potok[2]. W górnej części zabudowań Zuberca Siwy Potok łączy się z Przybyskim Potokiem, tworząc Zuberską Wodę[2].
Opis doliny
Dolina ma długość ok. 2,5 km. Jej nazwa pochodzi najprawdopodobniej od Siwego Wierchu. Nie poprowadzono nią żadnego szlaku turystycznego. Dawniej dolina była wypasana, wydobywano też wapienie, które wypalano w pobliskim wapienniku. Obecnie większa jej część włączona została w obszar TANAP-u, a na północnym odcinku Upłazkowej Grani i jej wschodnich stokach w 1974 utworzono obszar ochrony ścisłej Rezervácia Uplaziky. Rosną tutaj rzadkie w Tatrach cisy, znaleziono też gniazdo orła. W obszarze parku dolina jest całkowicie zalesiona, ale na jej zboczach występują liczne skały wapienne, te na zboczach Upłazkowej Grani nazywają się Kamienne Mleko (Kamenné mlieko)[3]. Najbardziej na północ wysunięta turnia to Siwa Baszta[2].
Większa część doliny znajduje się w obrębie TANAP-u. Już poza obszarem TANAP-u, w dolnej części doliny, zwanej Pod Kosarzyska, znajdują się zabudowania dużej spółdzielni rolniczej[3].
- ↑ a b Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wyd. Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
- ↑ a b c d Tatry Zachodnie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000. Warszawa: Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2009/10. ISBN 83-87873-36-5.
- ↑ a b Marian Kunicki, Tadeusz Szczerba: Tatry Zachodnie. Słowacja. Kraków: PTTK „Kraj”, 1992. ISBN 83-7005-248-7.
<ref>
o nazwie „stopień”, zdefiniowany w <references>
, nie był użyty wcześniej w treści.