Gieorgij Szpagin

Gieorgij Siemionowicz Szpagin (ros. Георгий Семёнович Шпагин) (ur. 29 kwietnia 1897 , zm. 6 lutego 1952) — Rosjanin, radziecki konstruktor broni strzeleckiej.

Urodził się 29 kwietnia 1897 we wsi Klucznikowo w guberni włodzimierskiej w rodzinie chłopskiej. Po ukończeniu jedynie 3 klas szkoły podstawowej pracował w gospodarstwie rodziców, a następnie jako kierowca. Podczas I wojny światowej w 1916 został powołany do wojska i przydzielony do warsztatu rusznikarskiego, gdzie uzyskał specjalność rusznikarza i zapoznał się z konstrukcją broni.

W 1920 podjął pracę jako ślusarz w Kowrowskich Zakładach Zbrojeniowych na wydziale konstrukcji karabinów maszynowych, którego kierownikiem był znany konstruktor broni Wasilij Diegtariow. Wykazując talent, Szpagin w 1922 został asystentem, a następnie współpracownikiem Diegtariowa. Pierwszą jego samodzielną konstrukcją było jarzmo kuliste do mocowania podwójnego czołgowego karabinu maszynowego kaliber 6,5mm Fiodorowa, na podstawie którego opracował następnie kuliste jarzmo dla standardowego czołgowego km-u DT 7,62mm.

Szpagin następnie opracował ulepszony układ zasilania w amunicję dla wielkokalibrowego karabinu maszynowego (wkm) DK Diegtariewa kal. 12,7 mm, który był produkowany dotąd w małych seriach z powodu niskiej szybkostrzelności wynikającej z małych magazynków 30-nabojowych. Szpagin wyposażył wkm DK w bębnowy donośnik umożliwiający zasilanie taśmowe. Zmodernizowany wkm został przyjęty do uzbrojenia Armii Czerwonej w 1939 i skierowany do masowej produkcji pod oznaczeniem DSzK (Diegtariowa-Szpagina Krupnokalibiernyj - Wielkokalibrowy Diegtariowa i Szpagina), stając się drugim co do popularności na świecie systemem wkm-u.

W 1941 Szpagin skonstruował swój najsłynniejszy wzór broni - pistolet maszynowy PPSz - popularną "pepeszę", produkowany w wielkich ilościach 5,5 miliona sztuk podczas II wojny światowej, stanowiący podstawową broń tej klasy Armii Czerwonej. Za PPSz-41 Szpagin został odznaczony orderem Lenina i nagrodą stalinowską. Po wojnie Szpagin próbował dalej rozwijać konstrukcję pistoletu maszynowego PPSz-41, tworząc m.in. pistolet maszynowy PPSz-45, ale broń tej klasy nie była już tak potrzebna i nie odniósł dalszych sukcesów.

Oprócz broni strzeleckiej Szpagin skonstruował w 1943 roku rakietnicę oświetlającą OPSz-1 i udany pistolet sygnałowy SPSz, za który został odznaczony drugim orderem Lenina.

Bibliografia

• Andrzej Ciepliński, Ryszard Woźniak: Encyklopedia współczesnej broni palnej (od połowy XIX wieku). Warszawa 1994: Wydawnictwo „WIS”, s. 221. ISBN 83-86028-01-7.