Hekla: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
AvocatoBot (dyskusja | edycje) m r2.7.1) (Robot poprawił el:Χέκλα |
AvocatoBot (dyskusja | edycje) m r2.7.1) (Robot dodał pnb:ہکلا |
||
Linia 70: | Linia 70: | ||
[[no:Hekla]] |
[[no:Hekla]] |
||
[[nn:Hekla]] |
[[nn:Hekla]] |
||
[[pnb:ہکلا]] |
|||
[[pt:Hekla]] |
[[pt:Hekla]] |
||
[[ro:Hekla]] |
[[ro:Hekla]] |
Wersja z 18:05, 4 maj 2012
Hekla - widok z doliny Þjórsárdalur | |
Państwo | |
---|---|
Położenie | |
Pasmo | |
Wysokość |
1491 m n.p.m. |
Położenie na mapie Islandii Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|} |
Hekla (isl. "kaptur, czepek, płaszcz z kapturem") – wulkan w południowo-zachodniej Islandii, położony 115 km na wschód od stolicy kraju Reykjavíku. Najwyższy czynny wulkan wyspy (1491 m n.p.m.), należy też do najbardziej aktywnych.
Hekla jest stratowulkanem, który powstał w rezultacie wylewów o charakterze liniowym z kilku szczelinowych kraterów, rozsianych na obszarze kilkunastu kilometrów. W czasie erupcji wulkan wyrzuca duże ilości różnych produktów wulkanicznych: bomby, popioły, gazy oraz lawę. Dlatego zalicza się go do wulkanów eksplozywno-efuzywnych typu wezuwiańskiego.
Ważniejsze erupcje w czasach przedhistorycznych to: 6600 BP, 4000 BP, 2800 BP oraz ok. 860 r. n.e. W czasach historycznych odnotowano wybuchy Hekli w latach: 1104, 1158, 1206, 1222, 1300, 1341, 1389, ok. 1440, 1510, 1597, 1636, 1693, 1766, 1845, 1878, 1947-48, 1970, 1991 i 2000.
Erupcjom towarzyszą najczęściej lekkie trzęsienia ziemi oraz spływy gwałtownie topniejących lodów tzw. jökulhlaupy (w czasie erupcji 1947/48 w jednej fali spłynęło około 3 km³ wody). Hekla produkuje głównie dacyty oraz andezyty bazaltowe.
Wybuchy Hekli zazwyczaj nie przynosiły bezpośrednio strat w ludziach czy gospodarce, jako że jego okolice są słabo zaludnione. Największym problemem jest jednak opad popiołów, które osiadając na roślinach wywoływały straty w hodowlach zwierząt, które były podstawą islandzkiego rolnictwa.
Hekla często pojawiała się w literaturze europejskiej, już od średniowiecza. Wielokrotnie pojawiał się motyw Hekli jako "wrót piekieł".