Domicjan: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Wycofano ostatnią zmianę treści (zrobioną przez Mati9858) i przywrócono wersję 31766481 autorstwa Jacek z Anglii
Owczarczak (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne, źródła/przypisy, drobne redakcyjne
Linia 12: Linia 12:
| commons = Domitianus
| commons = Domitianus
}}
}}
'''Domicjan''' (ur. [[24 października]] [[51]], zm. [[18 września]] [[96]]), ''Domitianus'', ''Titus Flavius Domitianus'', ''Imperator Caesar Domitianus Augustus'', urodzony w [[Rzym]]ie syn [[Wespazjan]]a i [[Domitilla Starsza|Domitilli Starszej]]. Brat [[Tytus Flawiusz|Tytusa Flawiusza]] i [[Domitilla Młodsza|Domitilli Młodszej]]. [[Cesarze rzymscy|Cesarz rzymski]] z dynastii [[Flawiusze|Flawiuszy]] panujący od [[14 września]] [[81]] roku do [[18 września]] [[96]] roku n.e. W początkach swojego panowania w roku [[82]] osobiście poprowadził siłami 9 legionów wyprawę wojenną przeciwko germańskim plemionom [[Chattowie|Chattów]], których pokonał i odepchnął w głąb [[Germania|Germanii]], rozszerzając [[Agri Decumates]], odbył z tego tytułu uroczysty [[triumf]] i przyjął przydomek [[Germanik|Germanicus]] w roku [[85]]. Także w tym roku [[Dakowie]] najechali na prowincję [[Mezja|Mezję]]. Po sprowadzeniu posiłków, w tym jednego legionu z [[Brytania|Brytanii]], [[Rzymianie]] ruszyli do kontrnatarcia zakończonego klęską (zniszczony cały legion V Alaude). Na teren wojny przybył osobiście Domicjan (rok 88), lecz wobec groźby najazdu plemion [[Jazygowie|Jazygów]], [[Markomanowie|Markomanów]], [[Kwadowie|Kwadów]] oraz buntu, który wzniecił [[Lucius Antonius Saturninus|Saturninus]], namiestnik [[Germania Superior|Górnej Germanii]], został zmuszony do zawarcia pokoju z władcą Daków w roku [[89]]. Uznał go za króla, obiecał coroczne subsydia pieniężne, specjalistów od fortyfikacji obronnych, licząc na nich jako sojuszników przeciwko innym agresywnym plemionom. [[Decebal]] miał zwrócić jeńców wojennych oraz wydać część broni, czego nie uczynił. W roku [[92]] cesarz przeprowadził wyprawę przeciwko Jazygom, Kwadom i [[Markomanowie|Markomanom]]. Przeprowadził reformy w administracji państwa, na wysokie stanowiska w kancelariach cesarskich powołując zamiast wyzwoleńców ekwitów, do pobierania podatków wyznaczył państwową służbę z prokuratorami do ich pilnowania (zakończył działalność prywatnych spółek publikanów pobierających podatki). Wyższe stanowiska w armii powierzał również ekwitom, pomijając senatorów. Dokończył budowę [[Koloseum]].
'''Domicjan''' (ur. [[24 października]] [[51]], zm. [[18 września]] [[96]]), ''Domitianus'', ''Titus Flavius Domitianus'', ''Imperator Caesar Domitianus Augustus'', urodzony w [[Rzym]]ie syn [[Wespazjan]]a i [[Domitilla Starsza|Domitilli Starszej]]. Brat [[Tytus Flawiusz|Tytusa Flawiusza]] i [[Domitilla Młodsza|Domitilli Młodszej]]. [[Cesarze rzymscy|Cesarz rzymski]] z dynastii [[Flawiusze|Flawiuszy]] panujący od [[14 września]] [[81]] roku do [[18 września]] [[96]] roku n.e.


==Panowanie==
Był dwukrotnie żonaty z [[Domicja Longina|Domicją Longiną]]. Został zamordowany w pałacu cesarskim w Rzymie, w wyniku spisku [[pretorianie|pretorianów]], cesarskiego szambelana i cesarzowej Domicji.
W początkach swojego panowania w roku [[82]] osobiście poprowadził siłami 9 legionów wyprawę wojenną przeciwko germańskim plemionom [[Chattowie|Chattów]], których pokonał i odepchnął w głąb [[Germania|Germanii]], rozszerzając [[Agri Decumates]], odbył z tego tytułu uroczysty [[triumf]] i przyjął przydomek [[Germanik|Germanicus]] w roku [[85]]. Także w tym roku [[Dakowie]] najechali na prowincję [[Mezja|Mezję]]. Po sprowadzeniu posiłków, w tym jednego legionu z [[Brytania|Brytanii]], [[Rzymianie]] ruszyli do kontrnatarcia zakończonego klęską (zniszczony cały legion V Alaude). Na teren wojny przybył osobiście Domicjan (rok 88), lecz wobec groźby najazdu plemion [[Jazygowie|Jazygów]], [[Markomanowie|Markomanów]], [[Kwadowie|Kwadów]] oraz buntu, który wzniecił [[Lucius Antonius Saturninus|Saturninus]], namiestnik [[Germania Superior|Górnej Germanii]], został zmuszony do zawarcia pokoju z władcą Daków w roku [[89]]. Uznał go za króla, obiecał coroczne subsydia pieniężne, specjalistów od fortyfikacji obronnych, licząc na nich jako sojuszników przeciwko innym agresywnym plemionom. [[Decebal]] miał zwrócić jeńców wojennych oraz wydać część broni, czego nie uczynił. W roku [[92]] cesarz przeprowadził wyprawę przeciwko Jazygom, Kwadom i [[Markomanowie|Markomanom]].

==Reformy==
Przeprowadził reformy w administracji państwa, na wysokie stanowiska w kancelariach cesarskich powołując zamiast wyzwoleńców ekwitów, do pobierania podatków wyznaczył państwową służbę z prokuratorami do ich pilnowania (zakończył działalność prywatnych spółek publikanów pobierających podatki). Wyższe stanowiska w armii powierzał również ekwitom, pomijając senatorów. Dokończył budowę [[Koloseum]].

Był dwukrotnie żonaty z [[Domicja Longina|Domicją Longiną]]. Został zamordowany w pałacu cesarskim w Rzymie, w wyniku spisku [[pretorianie|pretorianów]], cesarskiego szambelana i cesarzowej Domicji. Przez starożytnych negatywnie oceniony, a [[Kasjusz Dion|Dion]] pisze o nim wprost: ''najgorszy ze wszystkich''<ref>Kasjusz Dion, ''Historia rzymska'' ks. 67.4.2, UAM, Poznań 2011.</ref>. Pod względem moralnym był jej zaprzeczeniem<ref>Kasjusz Dion, ''Księgi flawijskie (Historia rzymska LXV-LXVII)'', UAM, Poznań 2011, Wstęp: Leszek Mrozewicz, s. 12.</ref>.

{{Przypisy}}


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==

Wersja z 01:01, 6 wrz 2012

Szablon:Cesarz rzymski infobox Domicjan (ur. 24 października 51, zm. 18 września 96), Domitianus, Titus Flavius Domitianus, Imperator Caesar Domitianus Augustus, urodzony w Rzymie syn Wespazjana i Domitilli Starszej. Brat Tytusa Flawiusza i Domitilli Młodszej. Cesarz rzymski z dynastii Flawiuszy panujący od 14 września 81 roku do 18 września 96 roku n.e.

Panowanie

W początkach swojego panowania w roku 82 osobiście poprowadził siłami 9 legionów wyprawę wojenną przeciwko germańskim plemionom Chattów, których pokonał i odepchnął w głąb Germanii, rozszerzając Agri Decumates, odbył z tego tytułu uroczysty triumf i przyjął przydomek Germanicus w roku 85. Także w tym roku Dakowie najechali na prowincję Mezję. Po sprowadzeniu posiłków, w tym jednego legionu z Brytanii, Rzymianie ruszyli do kontrnatarcia zakończonego klęską (zniszczony cały legion V Alaude). Na teren wojny przybył osobiście Domicjan (rok 88), lecz wobec groźby najazdu plemion Jazygów, Markomanów, Kwadów oraz buntu, który wzniecił Saturninus, namiestnik Górnej Germanii, został zmuszony do zawarcia pokoju z władcą Daków w roku 89. Uznał go za króla, obiecał coroczne subsydia pieniężne, specjalistów od fortyfikacji obronnych, licząc na nich jako sojuszników przeciwko innym agresywnym plemionom. Decebal miał zwrócić jeńców wojennych oraz wydać część broni, czego nie uczynił. W roku 92 cesarz przeprowadził wyprawę przeciwko Jazygom, Kwadom i Markomanom.

Reformy

Przeprowadził reformy w administracji państwa, na wysokie stanowiska w kancelariach cesarskich powołując zamiast wyzwoleńców ekwitów, do pobierania podatków wyznaczył państwową służbę z prokuratorami do ich pilnowania (zakończył działalność prywatnych spółek publikanów pobierających podatki). Wyższe stanowiska w armii powierzał również ekwitom, pomijając senatorów. Dokończył budowę Koloseum.

Był dwukrotnie żonaty z Domicją Longiną. Został zamordowany w pałacu cesarskim w Rzymie, w wyniku spisku pretorianów, cesarskiego szambelana i cesarzowej Domicji. Przez starożytnych negatywnie oceniony, a Dion pisze o nim wprost: najgorszy ze wszystkich[1]. Pod względem moralnym był jej zaprzeczeniem[2].

  1. Kasjusz Dion, Historia rzymska ks. 67.4.2, UAM, Poznań 2011.
  2. Kasjusz Dion, Księgi flawijskie (Historia rzymska LXV-LXVII), UAM, Poznań 2011, Wstęp: Leszek Mrozewicz, s. 12.

Bibliografia

  • Boruch W., Aspekty polityczne i ideologiczne panowania cesarza Domicjana (81 – 96 r. po Chr.) w świetle mennictwa imperialnego, Poznań 2002.
  • Cary M., Scullard H. H., Dzieje Rzymu. Od czasów najdawniejszych do Konstantyna. t. I, Warszawa 1992.
  • Krawczuk A., Poczet cesarzowych Rzymu, ISKRY, Warszawa 2006.
  • Krawczuk A., Poczet cesarzy rzymskich, ISKRY, Warszawa 2006.
  • Słownik cesarzy rzymskich, red. J. Prostko-Prostyński, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2001.
  • Swetoniusz, Żywoty cezarów., Ossolineum, Wrocław 1987.
  • Tacyt, Dzieła t.I-II, Warszawa 1957, 2004.
  • Władcy i wodzowie starożytności. Słownik, pod red. P. Iwaszkiewicz, W. Łoś, M. Stępień, Warszawa 1998.

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Szablon:Władca-Cesarz rzymski

Szablon:Link FA Szablon:Link FA Szablon:Link GA