Su-17: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
m adnotacja o producencie |
|||
Linia 71: | Linia 71: | ||
Pierwszą i jedyną jednostką Wojska Polskiego, która została wyposażona w Su 20, była [[7 Brygada Lotnictwa Bombowo Rozpoznawczego]] w [[Powidz (województwo wielkopolskie)|Powidzu]]. Wskutek zmian struktury wojsk lotniczych, brygada później była przeformowana w pułk, a następnie w eskadrę, jednak macierzystą bazą Su-20 był zawsze Powidz. Pierwsze 6 egzemplarzy Su-20 trafiło do Polski w 1974 roku. 22 lipca tegoż roku zostały zaprezentowane na defiladzie w Warszawie z okazji XXX-lecia PRL. Reszta dotarła w 1976 roku. Polsce dostarczono ogółem 27 egzemplarzy, w tym kilka w wersji rozpoznawczej. 27. samolot otrzymano jako rekompensatę za samolot utracony. Używane były do lutego 1997 roku. Polskie lotnictwo było jedynym, poza krajem producenta, użytkownikiem samolotu w Układzie Warszawskim. Obecnie 13 samolotów pełni rolę eksponatów ustawionych na terenie jednostek wojskowych, w miejscach publicznych i krajowych muzeach<ref>[http://www.militarnepodroze.net/su20.html Militarne Podróże<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>. |
Pierwszą i jedyną jednostką Wojska Polskiego, która została wyposażona w Su 20, była [[7 Brygada Lotnictwa Bombowo Rozpoznawczego]] w [[Powidz (województwo wielkopolskie)|Powidzu]]. Wskutek zmian struktury wojsk lotniczych, brygada później była przeformowana w pułk, a następnie w eskadrę, jednak macierzystą bazą Su-20 był zawsze Powidz. Pierwsze 6 egzemplarzy Su-20 trafiło do Polski w 1974 roku. 22 lipca tegoż roku zostały zaprezentowane na defiladzie w Warszawie z okazji XXX-lecia PRL. Reszta dotarła w 1976 roku. Polsce dostarczono ogółem 27 egzemplarzy, w tym kilka w wersji rozpoznawczej. 27. samolot otrzymano jako rekompensatę za samolot utracony. Używane były do lutego 1997 roku. Polskie lotnictwo było jedynym, poza krajem producenta, użytkownikiem samolotu w Układzie Warszawskim. Obecnie 13 samolotów pełni rolę eksponatów ustawionych na terenie jednostek wojskowych, w miejscach publicznych i krajowych muzeach<ref>[http://www.militarnepodroze.net/su20.html Militarne Podróże<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>. |
||
== Su |
== Su-22 w Polsce == |
||
Aktualnie jedynym miejscem stacjonowania |
Aktualnie jedynym miejscem stacjonowania Su-22 jest 21 Baza Lotnictwa Taktycznego w Świdwinie. W 2012 roku [[Ministerstwo Obrony Narodowej]] ogłosiło, że zostaną one wycofane ze służby do 2014 roku. W czerwcu 2012 roku, MON przedstawiło swoje plany: zamiast samolotów załogowych, w miejsce Su-22 wprowadzone zostaną [[UAV|UCAV]]. Planowana ich liczba to 30 jednostek.<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.israeldefense.com/?CategoryID=472&ArticleID=1605 | tytuł = Will the real UAV revolution begin in Poland? | autor = Arie Egozi | język = en | data dostępu = 2012-10-30}}</ref> |
||
Ponad połowę ze 110 Su-22 wycofano w latach 1999-2005.; w 1999 roku stan tych maszyn wynosił 98 sztuk 1 i 2 osobowych. W 2005 roku stan tych maszyn to już tylko 48 szt. a w 2012 32. |
Ponad połowę ze 110 Su-22 wycofano w latach 1999-2005.; w 1999 roku stan tych maszyn wynosił 98 sztuk 1 i 2 osobowych. W 2005 roku stan tych maszyn to już tylko 48 szt. a w 2012 r. 32. |
||
== Konstrukcja == |
== Konstrukcja == |
Wersja z 09:17, 24 gru 2012
Su-20 w barwach 7. Pułku Lotnictwa Bombowo-Rozpoznawczego, Muzeum Uzbrojenia w Poznaniu | |
Dane podstawowe | |
Państwo | |
---|---|
Producent | |
Konstruktor | |
Typ |
samolot szturmowo-bombowy |
Historia | |
Data oblotu |
2 sierpnia 1966 |
Lata produkcji |
1969-1990 |
Liczba egz. |
2867 |
Dane techniczne | |
Wymiary | |
Dane operacyjne | |
Użytkownicy | |
Użytkownicy Su-17[1] | |
Rzuty | |
Su-17 (oraz jego wersje eksportowe Su-20 i Su-22), oznaczenie NATO Fitter – samolot szturmowo-bombowy produkcji ZSRR o zmiennej geometrii skrzydeł, używany także przez Polskę, kraje Bliskiego Wschodu oraz Libię, Wietnam, Peru i Angolę. Maszyna zyskała pieszczotliwy przydomek wśród pilotów, którzy nazywają ją "Suczką".
Su 20 w Polsce
Pierwszą i jedyną jednostką Wojska Polskiego, która została wyposażona w Su 20, była 7 Brygada Lotnictwa Bombowo Rozpoznawczego w Powidzu. Wskutek zmian struktury wojsk lotniczych, brygada później była przeformowana w pułk, a następnie w eskadrę, jednak macierzystą bazą Su-20 był zawsze Powidz. Pierwsze 6 egzemplarzy Su-20 trafiło do Polski w 1974 roku. 22 lipca tegoż roku zostały zaprezentowane na defiladzie w Warszawie z okazji XXX-lecia PRL. Reszta dotarła w 1976 roku. Polsce dostarczono ogółem 27 egzemplarzy, w tym kilka w wersji rozpoznawczej. 27. samolot otrzymano jako rekompensatę za samolot utracony. Używane były do lutego 1997 roku. Polskie lotnictwo było jedynym, poza krajem producenta, użytkownikiem samolotu w Układzie Warszawskim. Obecnie 13 samolotów pełni rolę eksponatów ustawionych na terenie jednostek wojskowych, w miejscach publicznych i krajowych muzeach[2].
Su-22 w Polsce
Aktualnie jedynym miejscem stacjonowania Su-22 jest 21 Baza Lotnictwa Taktycznego w Świdwinie. W 2012 roku Ministerstwo Obrony Narodowej ogłosiło, że zostaną one wycofane ze służby do 2014 roku. W czerwcu 2012 roku, MON przedstawiło swoje plany: zamiast samolotów załogowych, w miejsce Su-22 wprowadzone zostaną UCAV. Planowana ich liczba to 30 jednostek.[3]
Ponad połowę ze 110 Su-22 wycofano w latach 1999-2005.; w 1999 roku stan tych maszyn wynosił 98 sztuk 1 i 2 osobowych. W 2005 roku stan tych maszyn to już tylko 48 szt. a w 2012 r. 32.
Konstrukcja
Jednosilnikowy samolot o konstrukcji półskorupowej, z duraluminium. Skrzydła o zmiennym skosie – kąt można regulować skokowo w zakresie od +28° do +68°[4]. Wlot powietrza w nosie. W stożku znajdują się urządzenia radiolokacyjne. Podwozie chowane z kółkiem przednim, kabina hermetyzowana z fotelem katapultowym.
Historia rozwoju i wersje
W 1966 roku powstało rozwinięcie samolotu Su-7B. Prototyp otrzymał oznaczenie Su-7IB. Od Su-7B różnił się zmienną geometrią skrzydeł.
- Su-17 – wersja produkcyjna przejściowa (1970 – 1973) od prototypu różniła się przeprojektowanym przodem. Był to jednomiejscowy samolot szturmowo-bombowy. Napęd stanowił silnik Saturn/Lulka AI-21F3 (6670/9420 daN) – kilka pierwszych egzemplarzy posiadało silnik AI-7F1. Uzbrojenie przenoszono na ośmiu pylonach pod kadłubem i stałą częścią płata.
- Su-17M – wersja docelowa (1973-1975) z silnikiem AL-21F3 (7650/10990 daN). Zwiększony zapas paliwa, zbiorniki dodatkowe 2x 1150 dm 3, 2x 800 dm³, kpr H-23 (z Delta-NG) i R-3S/R-13M. Od Su-17 różniły ją dodatkowe grzebienie na grzbiecie skrzydła.
- Su-17R – rozpoznawcza wersja Su-17M
- Su-17M2 i Su-17M2D – zmodyfikowany Su-17M o przedłużonym i opuszczonym przodzie kadłuba, co poprawiło widoczność z kabiny. Była to pierwsza wersja z radarem dopplerowskim i laserowym dalmierzem w stożku.
- Su-17UM3 – treningowo-bojowa wersja dwumiejscowa Su-17M3 o zmienionych sterach wysokości i wymontowanym jednym z dwóch stałych działek kal. 30 mm
- Su-17M3 – modyfikacja Su-17M2 o 10 pylonach (dodatkowe pod skrzydłami).
- Su-17M4 – jednomiejscowa wersja o zwiększonym udźwigu uzbrojenia do 4250 kg, w tym bomb o ładunku jądrowym i stałym stożku (pozostałe wersje miały stożek ruchomy).
- Su-20 – wersja eksportowa Su-17M/M2/M3 i M4. Używana kiedyś m.in. przez Wojsko Polskie, wycofana ze służby i zastąpiona przez Su-22
- Su-20U – eksportowa wersja Su-17UM
- Su-20R – eksportowa wersja Su-17R
- Su-22 – eksportowa wersja Su-17M2
- Su-22UM2K – dwumiejscowa wersja szkolno-bojowa będąca modyfikacją Su-17M2, bez urządzeń radiolokacyjnych w stożku i lewego działka
- Su-22UM3K – eksportowa wersja Su-17UM3
- Su-22M3 – wersja Su-17M3 o zwiększonej pojemności zbiorników paliwa (do 6270 l)
- Su-22M4 – eksportowa wersja Su-17M4
- Su-22M5 – rozważana modyfikacja w kooperacji francusko-rosyjskiej
Dane lotno-taktyczne
Wersja: | Su-20[4] | Su-22[5] |
Rozpiętość maksymalna: | 13,67 m | 13,656 m |
Rozpiętość minimalna: | 10,00 m | 10,02 m |
Długość: | 18,70 m | 19,10 m |
Wysokość: | 4,80 m | 5,129 m |
Powierzchnia nośna: | 40 m² | 34,45 – 38,49 m² |
Masa własna: | ? | 10 640 kg |
Masa użyteczna: | ? | 8860 kg |
Masa całkowita: | 15 000 kg | 19 500 kg |
Silnik: | AŁ-21F-3 o ciągu z dopalaczem 109,8 kN | AŁ-21F-3 o ciągu z dopalaczem 109,8 kN |
Prędkość maksymalna: | 2230 km/h | 1850 km/h[6] |
Prędkość maksymalna nad ziemią: | 1350 km/h | |
Prędkość maksymalna nad ziemią z podwieszeniami: | 1250 km/h | |
Prędkość minimalna: | 265 km/h | 265 km/h |
Prędkość przelotowa: | ? | 950 km/h |
Wznoszenie: | 230 m/s | 230 m/s |
Pułap: | 17 000 m | 15 200 m |
Zasięg: | 2300 km (bojowy: 1150 km) | 2380 km (bojowy: 1150 km) |
Zapas paliwa: | ? | 6270 l |
Su-22M4 | ||
Wyszczególnienie | Jednostka miary |
Parametry |
Dane ogólne | ||
Długość samolotu w linii lotu: | ||
- bez wysięgnika | m | 17,341 |
- z wysięgnikiem | m | 19,026 |
Wysokość samolotu | m | 5,129 |
Rozstaw kół | m | 3,830 |
Baza podwozia | m | 5,247 |
Wymiary ogumienia kół | mm | 880x230 |
Wymiary ogumienia koła | mm | 660x200 |
Kąt postojowy samolotu | ° | 1°90’ |
Skrzydło | ||
Powierzchnia skrzydła przy kącie skosu λ=63° | m2 | 34,150 |
Rozpiętość skrzydła przy kącie skosu λ=63° i z uwzględnieniem kąta wzniosu V=-3° | m | 10,025 |
Powierzchnia skrzydła przy kącie skosu λ=30° | m² | 38,490 |
Rozpiętość skrzydła przy kącie skosu λ=30° i z uwzględnieniem kąta wzniosu V=-3° | m | 13,680 |
Średnia cięciwa aerodynamiczna | m | 4,157 |
Cięciwa nasady (w osi symetrii) | m | 5,856 |
Cięciwa końcowa (przy kącie skosu λ=63°) | m | 1,302 |
Kąt wzniosu skrzydła V | ° | -3°00' |
Kąt zaklinowania skrzydła | ° | +1°00' |
Zwichrzenie geometryczne | ° | 0°00' |
Wydłużenie: | ||
- przy λ=63° | 2,69 | |
- przy λ=30° | 4,88 | |
Zbieżność: | ||
- przy λ=63° | 4,5 | |
- przy λ=30° | 8,95 | |
Powierzchnia slotów | m² | 1,8 |
Kąt wysunięcia slotów | ° | 10°00' |
Lotki | ||
Powierzchnia | m2 | 1,810 |
Kąt wychylenia: | ||
- przy λ=63° | ° | +21° |
-15° | ||
- przy λ=30° | ° | +22° |
-22° | ||
Powierzchnia kompensacji obu lotek | m2 | 0,522 |
Klapy | ||
Rodzaj klap: | ||
- na nieruchomych częściach skrzydła | wysuwane | |
- na ruchomych częściach skrzydła | wychylane | |
Powierzchnia klap: | ||
- na nieruchomych częściach skrzydła | m² | 1,910 |
- na ruchomych częściach skrzydła | m² | 1,998 |
Kąt wychylenia | ° | 25°00' |
Kadłub | ||
Średnica maksymalna | m | 1,550 |
Długość | m | 15,572 |
Hamulce aerodynamiczne | ||
Powierzchnia czterech hamulców aerodynamicznych | m² | 1,32 |
Kąt wychylenia | ° | 50°00' |
Statecznik poziomy | ||
Powierzchnia (opływowa) | m² | 5,58 |
Powierzchnia względna (opływowa) | % | 16,1 |
Rozpiętość | m | 4,646 |
Kąt skosu na 1/4 cięciwy | ° | 55°00' |
Wydłużenie | 1,91 | |
Zbieżność | 3,6 | |
Kąt wzniosu V | ° | 0°00' |
Profil | CAGI S-11s-6 | |
Współczynnik momentu statycznego | 0,237 | |
Kąt wychylenia … | ° | +11°90’ |
-26°30’ | ||
Kąt zaklinowania | ° | -5°00' |
Statecznik pionowy i ster kierunku | ||
Powierzchnia (opływowa) | m² | 5,535 |
Powierzchnia względna (opływowa) | % | 15,9 |
Kąt skosu na 1/4 cięciwy | ° | 55°00' |
Profil | CAGI S-11s-7 | |
Współczynnik momentu statycznego | 0,086 | |
Powierzchnia steru kierunku | m² | 0,924 |
Kąt wychylenia steru kierunku | ° | +25°00' |
-25°00' | ||
Powierzchnia kompensacyjna steru kierunku | m² | 0,396 |
W muzeach
Su-20
Samoloty Su-20 są eksponowane w następujących muzeach:
- Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie -
- Su-20 nr taktyczny 6255, nr seryjny 76305, samolot był częścią Wystawy sprzętu lotniczego i wojskowego w Łodzi
- Su-20 nr taktyczny 6265, nr seryjny 74415
- Lubuskie Muzeum Wojskowe w Drzonowie - Su-20 nr taktyczny 6138, nr seryjny 74928
- Muzeum uzbrojenia w Poznaniu - Su-20 nr taktyczny 4245, nr seryjny 6605
- Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie -
- Su-20 nr taktyczny 4242, nr seryjny 6602
- Su-20 nr taktyczny 6250, nr seryjny 74210
- kabina Su-20 nr taktyczny 4244, nr seryjny 6604
- Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie
- Su-20 nr taktyczny 6131, nr seryjny 76301
- Su-20 nr taktyczny 6252, nr seryjny 76302 (na zapleczu, rozłożony)
Su-22
Samoloty Su-22 są eksponowane w następujących muzeach:
- Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie - Su-22UM3K nr taktyczny 201 - "szkolny"
- Lubuskie Muzeum Wojskowe w Drzonowie - Su-22M4 nr taktyczny 8511, nr seryjny 28511
- Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie
- Su-22M4 nr taktyczny 3005, nr seryjny 23005 - pierwszy samolot Su-22M4 przyjęty do służby w WP
- Su-22M4 nr taktyczny 3305, nr seryjny 30305
- Su-22UM3K nr taktyczny 304, nr seryjny 68304 - pierwszy samolot Su-22UM3K przyjęty do służby w WP
- Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie
- Park plenerowy przed siedzibą główną
- Su-22M4 nr taktyczny 8512, nr seryjny 2812
- Muzeum Polskiej Techniki Wojskowej
- Su-22UM3K nr taktyczny 506, nr seryjny 17532368506
- Su-22M4 nr taktyczny 4606, nr seryjny 2406 (na zapleczu, rozłożony)
- Park plenerowy przed siedzibą główną
- Muzeum Broni i Militariów w Witoszowie Dolnym - Su-22M4, nr taktyczny 8207 , nr seryjny 28207
- ↑ Kolor niebieski – aktualni użytkownicy, czerwony – byli.
- ↑ Militarne Podróże
- ↑ Arie Egozi: Will the real UAV revolution begin in Poland?. [dostęp 2012-10-30]. (ang.).
- ↑ a b Andrzej Glass: Samoloty '85, Wydawnictwo Czasopism i Książek Technicznych NOT-SIGMA, Warszawa 1986 ISBN 83-85001-06-9 str. 56 (dane dla Su-20)
- ↑ Andrzej Glass: Samoloty '90, Wydawnictwo Czasopism i Książek Technicznych NOT-SIGMA, Warszawa 1991 ISBN 83-85001-54-9 str. 38 (dane dla Su-22)
- ↑ Piotr Butowski: Lotnictwo Wojskowe Rosji, Wydawnictwo Lampart, Warszawa 1996 ISBN 83-902554-5-6 str. 102
Bibliografia
- Samolot Su-22M4, Książka 1, Charakterystyki lotno-techniczne, sygn. Lot. 2674/87, Dowództwo Wojsk Lotniczych, Poznań 1990
- J. Gruszczyński, E.F. Rybak, Samoloty wojskowe Rosji, ALTAIR, Warszawa 1996, Wydanie I