Piasek Wielki: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Link tożsamy z tekstem linka |
m teryt, inne znaczenia, kod mapy PL-SK, standaryzacja, WP:SK |
||
Linia 19: | Linia 19: | ||
|SIMC = |
|SIMC = |
||
|mapa wsi = |
|mapa wsi = |
||
|kod mapy = PL-SK |
|||
|stopniN = 50 |minutN = 22 |sekundN = |
|stopniN = 50 |minutN = 22 |sekundN = |
||
|stopniE = 20 |minutE = 47 |sekundE = |
|stopniE = 20 |minutE = 47 |sekundE = |
||
Linia 25: | Linia 26: | ||
|www = |
|www = |
||
}} |
}} |
||
'''Piasek Wielki''' – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]] położona w [[województwo świętokrzyskie|województwie świętokrzyskim]], w [[powiat buski|powiecie buskim]], w [[gmina Nowy Korczyn|gminie Nowy Korczyn]]. |
'''Piasek Wielki''' – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]] położona w [[województwo świętokrzyskie|województwie świętokrzyskim]], w [[powiat buski|powiecie buskim]], w [[gmina Nowy Korczyn|gminie Nowy Korczyn]]<ref name=teryt>{{cytuj stronę |url = http://www.stat.gov.pl/broker/access/performSearch.jspa?searchString=Piasek%20Wielki&level=miejsc&wojewodztwo=2219&powiat=&gmina=&miejscowosc=&advanced=true |autor = Główny Urząd Statystyczny |tytuł = Rejestr TERYT |data dostępu = 2013-02-24}}</ref>. |
||
[[podział administracyjny Polski 1975-1998|W latach 1975-1998]] miejscowość administracyjnie należała do [[województwo kieleckie|województwa kieleckiego]]. |
[[podział administracyjny Polski 1975-1998|W latach 1975-1998]] miejscowość administracyjnie należała do [[województwo kieleckie|województwa kieleckiego]]. |
||
==Historia== |
== Historia == |
||
W |
W XV w. wieś była własnością rodu Melsztyńskich. W 1439 r. miała tu miejsce koncentracja wojsk [[husyci|husyckiej]] [[konfederacja|konfederacji]] [[Spytko III z Melsztyna|Spytka z Melsztyna]]. Konfederaci wyruszyli w kierunku [[Nowy Korczyn|Nowego Korczyna]], gdzie przebywał w tym czasie przeciwnik Spytka, biskup [[Zbigniew Oleśnicki (kardynał)|Zbigniew Oleśnicki]]. Oddziały husyckie zostały jednak pokonane w [[Bitwa pod Grotnikami|bitwie pod Grotnikami]]. |
||
W latach 1563-1573 miejscowość związana z działalnością [[Bracia Polscy| Braci Polskich]]<ref name="Szymański">Józef Szymański, ''Szlakiem Braci Polskich.Przewodnik turystyczny po Kielecczyźnie.'', Kielce 1962, s.152</ref>. |
W latach 1563-1573 miejscowość związana z działalnością [[Bracia Polscy| Braci Polskich]]<ref name="Szymański">Józef Szymański, ''Szlakiem Braci Polskich.Przewodnik turystyczny po Kielecczyźnie.'', Kielce 1962, s.152</ref>. |
||
W latach 30. |
W latach 30. XX w. w Piasku dochodziło do rozruchów chłopskich. 7 lutego 1933 r. mieszkańcy wsi odparli atak urzędników skarbowych i policji, którzy przybyli z zamiarem zajęcia "czego się da" na poczet niezapłaconych podatków. 3 września 1933 r. na wiecu z okazji [[dożynki|dożynek]], w którym uczestniczył [[Wincenty Witos]], zgromadziło się ok. 10 tys. osób. Doszło do wystąpień antyrządowych. Podczas rozruchów jeden z rolników ze wsi [[Młyny (województwo świętokrzyskie)|Młyny]] zginął, a kilku innych zostało rannych. W czasie [[ kampania wrześniowa | kampanii wrześniowej]] w 1939 r. Piasek Wielki znalazł się na trasie przemarszu wycofującej się [[ Armia Kraków | Armii "Kraków"]] . We wsi kwaterował wówczas [[5 Pułk Strzelców Konnych ]], dowodzony przez płk Kazimierza Kosiarskiego. |
||
==Zabytki== |
== Zabytki == |
||
* ''' |
* '''Kościół pw. [[Katarzyna Aleksandryjska|św. Katarzyny Aleksandryjskiej]]''' wybudowany ok. 1340 r. i przebudowany w XIX wieku; w latach 1558-1590 pełnił funkcję [[zbór|zboru]] najpierw [[kalwinizm|kalwińskiego]], a później [[Bracia polscy|ariańskiego]], oddany kościołowi katolickiemu i konsekrowany ponownie w 1595 r.; w latach 1898-1902 kościół, który w XIX w. popadł w ruinę, odnowiono i przebudowano w stylu [[neogotyk|neogotyckim]]; świątynia składa się z jednej [[nawa|nawy]] oraz węższego i niższego od niej, wielobocznie zamkniętego [[prezbiterium]]; z prezbiterium do [[zakrystia|zakrystii]] prowadzi [[gotyk|gotycko]]-[[odrodzenie|renesansowy]] portal z herbami [[Jastrzębiec (herb szlachecki)|Jastrzębiec]] i [[Warnia]] - dziedzica Piasku, Mikołaja Gnoińskiego; wyposażenie kościoła pochodzi z XIX w.; [[ołtarz]] główny przeniesiono z [[Kielce|kieleckiej]] świątyni św. Wojciecha |
||
== Osoby związane z miejscowością == |
== Osoby związane z miejscowością == |
||
* [[Józef Grudzień]] – polski bokser, mistrz i wicemistrz olimpijski |
* [[Józef Grudzień]] – polski bokser, mistrz i wicemistrz olimpijski urodził się 1 kwietnia 1939 r. w Piasku Wielkim. |
||
== Zobacz też == |
|||
* [[Piasek Mały]] |
|||
{{Przypisy}} |
{{Przypisy}} |
||
==Bibliografia== |
== Bibliografia == |
||
* Michał Jurecki, ''"Ponidzie. W świętokrzyskim stepie"'', Kraków 2004, ISBN 83-89676-16-8 |
* Michał Jurecki, ''"Ponidzie. W świętokrzyskim stepie"'', Kraków 2004, ISBN 83-89676-16-8 |
||
* Maria i Przemysław Plichowie, ''"Ponidzie. Szlaki turystyczne"'', Warszawa 1985 |
* Maria i Przemysław Plichowie, ''"Ponidzie. Szlaki turystyczne"'', Warszawa 1985 |
||
* Władysław Steblik, Armia "Kraków" 1939, wyd. II, Warszawa 1989. |
* Władysław Steblik, Armia "Kraków" 1939, wyd. II, Warszawa 1989. |
||
* Kalendarz świętokrzyski 2005.Z dnia na dzień przez stulecia. Kielce 2004. |
* Kalendarz świętokrzyski 2005. Z dnia na dzień przez stulecia. Kielce 2004. |
||
{{Gmina Nowy Korczyn}} |
{{Gmina Nowy Korczyn}} |
||
Wersja z 17:58, 24 lut 2013
{{{rodzaj miejscowości}}} | |
Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej | |
Państwo | świętokrzyskie |
---|---|
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2003) |
508 |
Strefa numeracyjna |
(+48) 41 |
Tablice rejestracyjne |
TBU |
SIMC | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Położenie na mapie Polski Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark} |
Piasek Wielki – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie buskim, w gminie Nowy Korczyn[1].
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Historia
W XV w. wieś była własnością rodu Melsztyńskich. W 1439 r. miała tu miejsce koncentracja wojsk husyckiej konfederacji Spytka z Melsztyna. Konfederaci wyruszyli w kierunku Nowego Korczyna, gdzie przebywał w tym czasie przeciwnik Spytka, biskup Zbigniew Oleśnicki. Oddziały husyckie zostały jednak pokonane w bitwie pod Grotnikami.
W latach 1563-1573 miejscowość związana z działalnością Braci Polskich[2].
W latach 30. XX w. w Piasku dochodziło do rozruchów chłopskich. 7 lutego 1933 r. mieszkańcy wsi odparli atak urzędników skarbowych i policji, którzy przybyli z zamiarem zajęcia "czego się da" na poczet niezapłaconych podatków. 3 września 1933 r. na wiecu z okazji dożynek, w którym uczestniczył Wincenty Witos, zgromadziło się ok. 10 tys. osób. Doszło do wystąpień antyrządowych. Podczas rozruchów jeden z rolników ze wsi Młyny zginął, a kilku innych zostało rannych. W czasie kampanii wrześniowej w 1939 r. Piasek Wielki znalazł się na trasie przemarszu wycofującej się Armii "Kraków" . We wsi kwaterował wówczas 5 Pułk Strzelców Konnych , dowodzony przez płk Kazimierza Kosiarskiego.
Zabytki
- Kościół pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej wybudowany ok. 1340 r. i przebudowany w XIX wieku; w latach 1558-1590 pełnił funkcję zboru najpierw kalwińskiego, a później ariańskiego, oddany kościołowi katolickiemu i konsekrowany ponownie w 1595 r.; w latach 1898-1902 kościół, który w XIX w. popadł w ruinę, odnowiono i przebudowano w stylu neogotyckim; świątynia składa się z jednej nawy oraz węższego i niższego od niej, wielobocznie zamkniętego prezbiterium; z prezbiterium do zakrystii prowadzi gotycko-renesansowy portal z herbami Jastrzębiec i Warnia - dziedzica Piasku, Mikołaja Gnoińskiego; wyposażenie kościoła pochodzi z XIX w.; ołtarz główny przeniesiono z kieleckiej świątyni św. Wojciecha
Osoby związane z miejscowością
- Józef Grudzień – polski bokser, mistrz i wicemistrz olimpijski urodził się 1 kwietnia 1939 r. w Piasku Wielkim.
Zobacz też
- ↑ Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. [dostęp 2013-02-24].
- ↑ Józef Szymański, Szlakiem Braci Polskich.Przewodnik turystyczny po Kielecczyźnie., Kielce 1962, s.152
Bibliografia
- Michał Jurecki, "Ponidzie. W świętokrzyskim stepie", Kraków 2004, ISBN 83-89676-16-8
- Maria i Przemysław Plichowie, "Ponidzie. Szlaki turystyczne", Warszawa 1985
- Władysław Steblik, Armia "Kraków" 1939, wyd. II, Warszawa 1989.
- Kalendarz świętokrzyski 2005. Z dnia na dzień przez stulecia. Kielce 2004.