Arabska Armia Wyzwoleńcza

[[Plik:{{{znak}}}| 40x40px| link=| alt=]]

Arabska Armia Wyzwoleńcza
جيش الإنقاذ العربي

{{{nazwa oryginalna}}}

{{{motto}}}
UWAGA: Błąd parametru {{{kategoria wojska}}}= Ten parametr może przyjmować jedynie wartości: lądowe lotnictwo marynarka paramilitarny
Historia
Państwo	{{{państwo}}}
Sformowanie	1947
Rozformowanie	1948
Nazwa wyróżniająca	{{{nazwa wyróżniająca}}}
Tradycje
Święto	{{{święto}}}
Nadanie sztandaru	{{{nadanie sztandaru}}}
Rodowód	{{{rodowód}}}
Dowódcy
Pierwszy	{{{dowódca pierwszy}}}
Obecny	{{{dowódca obecny}}}
Ostatni	{{{dowódca ostatni}}}
Działania zbrojne
{{{działania zbrojne}}}
Organizacja
Dyslokacja	Palestyna
Rodzaj sił zbrojnych	{{{rodzaj sił zbrojnych}}}
Formacja	{{{formacja}}}
Rodzaj wojsk	{{{rodzaj wojsk}}}
Podległość	{{{podległość}}}
Skład	{{{skład}}}
Odznaczenia
{{{odznaczenia}}}
[{{{www}}} Strona internetowa]

{{Jednostka wojskowa infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | dowódca pierwszy = | opis grafiki = | skład = | znak = | państwo = | działania zbrojne = | www = | dowódca obecny = | święto = | commons = | rodowód = | formacja = | nazwa wyróżniająca = | motto = | kategoria wojska = | rodzaj wojsk = | nazwa oryginalna = | rodzaj sił zbrojnych = | nadanie sztandaru = | odznaczenia = | dowódca ostatni = | podległość = Nieznane pola: "sztandar", "dzialania", "kontynuacja tradycji", "rodzaj", "wyrozniajaca", "pierwszy", "sklad", "swieto", "podporzadkowanie", "opis", "kolor", "panstwo", "obecny" oraz "ostatni".

Arabska Armia Wyzwoleńcza (arab. جيش الإنقاذ العربي, Jaysh al-Inqadh al-Arabi) była arabską paramilitarną organizacją samoobrony, która działała w latach 1947-1948 w Mandacie Palestyny i Izraelu. Była podporządkowana Lidze Państw Arabskich i rywalizowała z Armią Świętej Wojny.

Przyczyny powstania

W dniu 29 listopada 1947 Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło Rezolucję nr 181 w sprawie rozwiązania konfliktu arabsko-żydowskiego w Palestynie, poprzez utworzenie dwóch państw: arabskiego i żydowskiego. Przywódcy społeczności żydowskiej zaakceptowali plan podziału Palestyny, chociaż wyrażali swoje niezadowolenie. Natomiast społeczność arabska sprzeciwiła się, twierdząc, że narusza ona prawa większości mieszkańców Palestyny. Arabowie spostrzegali plan podziału Palestyny jako niesprawiedliwy, ponieważ oddawał większość terytorium państwa w ręce stanowiącej mniejszość społeczności żydowskiej. Arabscy przywódcy zaczęli wzywać do "zwrócenia Palestyny jej prawowitym mieszkańcom", "zepchnięciu Żydów do morza" i oczyszczeniu Palestyny z "syjonistycznej plagi". Ich niezadowolenie było wzmacniane przez arabski nacjonalizm panarabizmu, głoszący zjednoczenie wszystkich ludów arabskojęzycznych. W rezulatacie, 30 listopada 1947 doszło do wybuchu pierwszych aktów przemocy, które zostały uznane za pierwsze akty Wojny domowej w Mandacie Palestyny. Arabowie rozpoczęli kampanię ataków na żydowską komunikację pomiędzy osiedlami żydowskimi. Kolejne zabójstwa, akty rozboju i podpalenia, pociągały za sobą akcje odwetowe żydowskich organizacji paramilitarnych Hagana, Irgun i Lehi. Liczba ofiar po obu stronach konfliktu zaczęła gwałtownie rosnąć. W grudniu 1947 i styczniu 1948 zginęło prawie 1000 osób, a ponad 2000 zostało rannych. Liczby te odpowiadały 100 ofiarom śmiertelnym tygodniowo.

Widząc niepokojący rozwój wydarzeń, Liga Państw Arabskich zdecydowała się w bezpośrednie zaangażowanie się w wojnę domową w Palestynie. Podczas spotkania arabskich przywódców w Damaszku prezydent Syrii Szukri al-Kuwatli zaproponował utworzenie Arabskiej Armii Wyzwoleńczej. Al-Kuwatli zdawał sobie sprawę, że syryjska armia jest niezdolna do zbrojnej interwencji, jednak jego ambicje utworzenia Wielkiej Syrii pobudzały go do wpływania na sytuację w Palestynie. Dodatkowo al-Kuwatli obawiał się, że wysyłając syryjską armię pozbawi Syrię możliwości obrony przed ewentualnym atakiem jordańskim lub żydowskim. Także ewentualna porażka ochotniczych sił arabskich nie zostałaby przypisana Syrii, tylko straty i wstyd poniosłaby Liga Arabska, a w szczególności palestyńscy Arabowie.

Liga Państw Arabskich zgodziła się na utworzenie tej armii, która miała być uzbrojona i utrzymywana ze środków wszystkich państw członkowskich Ligi - Egipt zgodził się na pokrycie 42% kosztów, Syria i Liban 23%, Arabia Saudyjska 20%, a Irak pozostałe 15%.

Historia

W pierwszym tygodniu 1947 dla potrzeb Arabskiej Armii Wyzwoleńczej utworzono w pobliżu Damaszku szkołę oficerską oraz ośrodek szkoleniowy dla podoficerów i żołnierzy. Ośrodek ten stał się głównym centrum rekrutacji ochotników. Póxniej utworzono drugi ośrodek szkoleniowo-rekrutacyjny położony na wschód od miasta Kair w Egipcie, oraz dwa ośrodki w Palestynie. Wielkość docelowej rekrutacji określono na 10 tys. żołnierzy, ale do połowy marca 1948 osiągnięto jedynie około 6 tys. ochotników. Rzeczywista wielkość jednostek polowych była niższa i zazwyczaj nie przekraczała 3,5 tys. ludzi. Ochotnicy byli Syryjczykami, Libańczykami, Irakijczykami, Jordańczykami, Egipcjanami i Druzami. Obok nich byli w mniejszej ilości Jugosławianie, Niemcy, Turcy i brytyjscy dezerterzy.

W dniu 5 stycznia 1948 podczas spotkania w Damaszku zorganizowano Palestyńskie Dowództwo Polowe Arabskiej Armii Wyzwoleńczej. W skład dowództwa weszli: generał Ismail Safwat (Irak), generał Taha al-Hashimi (Irak), pułkownik Shuqayri (Liban), pułkownik Muhammed al-Hindi (Syria) i pułkownik Abd al-Qadir al-Jundi (Transjordania). Naczelnym dowódcą został Fawzi al-Qawuqji. Siedziba dowództwa znajdowała się w pobliżu Damaszku w Syrii. Terytorium Palestyny podzielono na cztery obszary działań operacyjnych: (1) Dowództwo Północne - rejon pogranicza z Syrią i Libanem, oraz cała Galilea i północna Samaria; (2) Dowództwo Jerozolimy - rejon Jerozolimy, Ramallah, Hebronu i Jerycho; (3) Dowództwo Lod i Ramli - rejon miast Lod i Ramli; (4) Dowództwo Strefy Gazy i pustyni Negew.

Wśród celów postawionych przed Arabską Armią Wyzwoleńczą postawiono wyzwolenie całej Palestyny i utworzenie Wielkiej Syrii, jednak w rzeczywistości tworzyła ona w północnej Palestynie i Samarii bufor bezpieczeństwa pomiędzy Syrią a Transjordanią.

Sformowano następujące jednostki operacyjne:

• Region Centralny -
  • 1 Regiment Jarmouk - posiadał trzy kompanie liczące razem około 500 ochotników. Dowódcą był Mohammed Safa. Wkroczył on do Palestyny w połowie stycznia 1948 i prowadził działania w rejonie miast Nablus i Dżanin, a następnie przegrupował się w rejon Beit Szean
  • Regiment Qadisijah - posiadał trzy kompanie liczące około 450 ochotników. Dowódcą był Mahdi Saleh al-Anani. Wkroczył do Palestyny w lutym 1948 i prowadził działania w Samarii. Po poniesieniu dużych strat przeszedł reorganizację w Regiment Ajnadin.
  • * Regiment Hussein (iracki) - posiadał trzy kompanie liczące około 500 żołnierzy. Dowódcą był major Mohammed Husejn. Wkroczył do Palestyny w kwietniu 1948 i prowadził działania w Samarii. Jego żołnierze zbuntowali się i zostali rozlokowani w innych jednostkach.
  • Regiment Hittin - posiadał trzy kompanie liczące około 500 ochotników. Dowódcą był kapitan Abbas. Wkroczył do Palestyny w marcu 1948 i stanowił wsparcie 1 Regimentu Jarmouk w Samarii.
  • 3 Regiment Jarmouk - posiadał dwie kompanie liczące razem około 250 ochotników. Dowódcą był major Abdul Hamid al-Rawi. Wkroczył do Palestyny w kwietniu 1948 i prowadził działania w rejonie Jerozolimy i Ramallah.
  • Regiment Ajnadin był dowodzony przez kapitana Michela Issa. Wkroczył do Palestyny w styczniu 1948.
  • Bateria artylerii dowodzona przez porucznika Afif al-Bizri.
• Region Północny -
  • 2 Regiment Jarmouk - posiadał trzy kompanie liczące razem około 430 ochotników. Dowódcą był Alcichlki. Wkroczył do Palestyny przez terytorium Libanu w dniu 23 stycznia 1948. Prowadził działania w rejonie Akki i Safedu.
  • Regiment Jabal al-Arab (druzyjski) - posiadał trzy kompanie liczące około 500 żołnierzy. Dowódcą był major Chakib Wahhaba. Prowadził działania w rejonie Nazaretu.
  • Bateria artylerii.

Na początku 1948 wielu druzyjskich ochotników zdezerterowało z Arabskiej Armii Wyzwoleńczej do żydowskich sił samoobrony. Powstały wówczas pierwsze żydowskie jednostki arabskojęzyczne. Pozostałe siły Arabskiej Armii Wyzwoleńczej stopniowo wycofywały się na północ Palestyny i ostatecznie uciekły do Libanu.

Zobacz też

• Historia Palestyny