Eugeniusz Grandowski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana]

[wersja przejrzana]

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Wersja z 14:03, 20 mar 2013

Eugeniusz Florentinus Grandowski (ur. 17 października 1865 w Oświęcimiu, zmarł 4 marca 1944 w Przemyślu) - inżynier, generał major Cesarskiej i Królewskiej armii, generał brygady Wojska Polskiego.

Młodość, służba w austriackiej armii

Pochodził z rodziny cesarsko-królewskiego urzędnika skarbowego. Syn Jana i Józefy z domu Stępińskiej. W 1884 roku ukończył gimnazjum realne w Bielsku, następnie edukował się w Akademii Wojskowo-Technicznej w Wiedniu. Po trzyletnich studiach wojskowych żołnierz zawodowy i oficer armii austriackiej od 18 sierpnia 1887 roku. W l. 1891 - 93 w kadrze WAT. W 1893 r. ukończył Wyższy Kurs Artyleryjski i otrzymał przydział do 10 Galicyjskiej Brygady Artylerii w Przemyślu. W 1895 ożenił się w Przemyślu. W 1904 mianowany do kapitana i przeniesiony do Generalnego Dowództwa Artylerii w Wiedniu, gdzie służył do 1909 r. Od 1 października 1909 roku przydzielony do komendy 10 Korpusu w Przemyślu w stopniu majora. W kwietniu 1914 mianowany podpułkownikiem i wyznaczony na dowódcę 10 pułku haubic polowych. Z chwilą wybuchu I wojny światowej wyznaczony dowódcą 30 pułku armat polowych w Przemyślu z którym walczył na froncie rosyjskim. Brał udział w bitwie pod Kraśnikiem i Zamościem w 1914 r. oraz w działaniach wojennych na Lubelszczyźnie. Na przełomie lat 1914/15 w walkach w Karpatach, walczył m.in. w bitwie pod Gorlicami, walkach w okolicach Twierdzy Przemyśl, ofensywie na Łuck i Równe, walkach w okolicach Rarańczy na Bukowinie. W 1916 mianowany pułkownikiem i przeniesiony na front włoski, dowódca 3 Brygady Artylerii Polowej. Na froncie włoskim walczył do końca wojny, między w bitwie pod Alsiero. 1 listopada 1917 mianowany generałem majorem. W armii austriackiej służył do 3 listopada 1918.

Służba w WP, późniejsze losy

30 grudnia 1918 roku zgłosił się do WP, 20 stycznia 1919 roku zaliczony został do rezerwy WP. 8 marca 1919 roku mianowany kwatermistrzem Armii Wschód gen. T. Rozwadowskiego (od końca marca gen. W. Iwaszkiewicza. Zweryfikowany w stopniu generała brygady ze starszeństwem z dnia 1 czerwca 1919 r. Od lipca 1919 roku przez krótki czas szef artylerii w Armii Hallera, potem został mianowany inspektorem jednostek artylerii. Przez 7 miesięcy bez przydziału w związku z chorobą. W marcu i kwietniu 1920 r. na rozkaz Naczelnego Dowództwa prowadził inspekcję zapasowych baterii artylerii w dowództwach okręgów: Kraków, Lwów, Lublin i Kielce. W październiku 1920 pracuje w komisji "Rola", prowadzącej inspekcję taborów. Po tym krótko kieruje Okręgowym Centrum Instrukcyjnym w Krakowie. Od listopada 1920 do kwietnia 1921 roku komendant Centrum Wyszkolenia 4 Armii dowodzonej przez gen. L. Skierskiego w Kobryniu. 1 maja 1921 roku przeniesiony w stan spoczynku. Osiadł w Przemyślu, gdzie mieszkał od 1918. Po śmierci żony odziedziczył kilka kamienic, którymi administrował do września 1939 r. Działał jednocześnie w Związku Oficerów Rezerwy i organizacjach charytatywnych. Po wejściu Sowietów do Polski pozbawiony emerytury i dochodów z dzierżawy kamienic. 74 letni generał znalazł się w krytycznej sytuacji. Zmarł 4 marca 1944 r. Pochowany na cmentarzu Głównym w Przemyślu w grobowcu rodzinnym swojej pierwszej żony.

Był dwukrotnie żonaty. Z pierwszego małżeństwa z Teresą Zollner miał córkę Marię. Z drugiego związku ze Stefanią Szałowską potomstwa nie było.

Bibliografia

Konopczyński Władysław, Polski Słownik Biograficzny, Tom 8, Polska Akademia Umiejętności, Polska Akademia Nauk, 1960
Stawecki Piotr, Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 1994.
Henryk P. Kosk, Generalicja Polski t. 1, wyd. Oficyna Wydawnicza "Ajaks", 1998 Pruszków.
Polska Zbrojna, Przywracani pamięci, Gen. bryg. Eugeniusz Grandowski, marzec 1994.

@@ Linia 3: / Linia 3: @@
 == Młodość, służba w austriackiej armii ==
-Pochodził z rodziny cesarsko-królewskiego urzędnika skarbowego. Syn Jana i Józefy z domu Stępińskiej. W 1884 roku ukończył gimnazjum realne w [[Bielsk|Bielsku]], następnie edukował się w Akademii Wojskowo-Technicznej w [[Wiedeń|Wiedniu]]. Po trzyletnich studiach wojskowych żołnierz zawodowy i oficer  armii austriackiej od 18 sierpnia 1887 roku. W l. 1891 - 93 w kadrze WAT. W 1893 r. ukończyl Wyższy Kurs Artyleryjski i otrzymał przydział do 10 Galicyjskiej Brygady Artylerii w [[Przemyś]]lu. W 1895 ożenił się w Przemyślu. W 1904 mianowany do kapitana i przeniesiony do Generalnego Dowództwa Artylerii w Wiedniu, gdzie służył do 1909 r.   Od 1 października 1909 roku przydzielony do komendy [[X Korpus Austro-Węgier|10 Korpusu]] w Przemyślu w stopniu  majora. W kwietniu 1914 mianowany podpułkownikiemi i wyznaczony na dowódcę [[10 Pułk Haubic Polowych Austro-Węgier|10 pułku haubic polowych]]. Z chwilą wybuchu [[I wojna światowa|I wojny światowej]] wyznaczony dowódcą [[30 Pułk Armat Polowych Austro-Węgier|30 pułku armat polowych]] w Przemyślu z którym poszedl na front rosyjski.  Brał udział w [[Bitwa pod Kraśnikiem|bitwie pod Kraśnikiem]] i Zamościem w 1914 r. oraz działaniach wojennych na Lubelszczyźnie. Następnie na przełomie lat 1914/15 w walkach w Karpatach. Walczył  m.in. w [[Bitwa pod Gorlicami|bitwie pod Gorlicami]], walkach w okolicach [[Twierdza Przemyśl|Twierdzy Przemyśl]], ofensywie na [[Łuck]] i [[Równe]], walkach w okolicach [[Rarańcza|Rarańczy]] na Bukowinie. W 1916 roku pułkownik i przeniesiony na front włoski, dowódca  [[3 Brygada Artylerii Polowej Austro-Węgier|3 Brygady Artylerii Polowej]]. Na froncie włoskim walczył do końca wojny, między w bitwie pod Alsiero. 1 listopada 1917 mianowany generałem majorem. W armii austriackiej służył do 3 listopada 1918.
+Pochodził z rodziny cesarsko-królewskiego urzędnika skarbowego. Syn Jana i Józefy z domu Stępińskiej. W 1884 roku ukończył gimnazjum realne w [[Bielsk|Bielsku]], następnie edukował się w Akademii Wojskowo-Technicznej w [[Wiedeń|Wiedniu]]. Po trzyletnich studiach wojskowych żołnierz zawodowy i oficer  armii austriackiej od 18 sierpnia 1887 roku. W l. 1891 - 93 w kadrze WAT. W 1893 r. ukończył Wyższy Kurs Artyleryjski i otrzymał przydział do [[10 Brygada Artylerii Polowej Austro-Węgier|10 Galicyjskiej Brygady Artylerii w Przemyślu]]. W 1895 ożenił się w Przemyślu. W 1904 mianowany do kapitana i przeniesiony do Generalnego Dowództwa Artylerii w Wiedniu, gdzie służył do 1909 r. Od 1 października 1909 roku przydzielony do komendy [[X Korpus Austro-Węgier|10 Korpusu]] w Przemyślu w stopniu  majora. W kwietniu 1914 mianowany podpułkownikiem i wyznaczony na dowódcę [[10 Pułk Haubic Polowych Austro-Węgier|10 pułku haubic polowych]]. Z chwilą wybuchu [[I wojna światowa|I wojny światowej]] wyznaczony dowódcą [[30 Pułk Armat Polowych Austro-Węgier|30 pułku armat polowych]] w Przemyślu z którym walczył na froncie rosyjskim. Brał udział w [[Bitwa pod Kraśnikiem|bitwie pod Kraśnikiem]] i Zamościem w 1914 r. oraz w działaniach wojennych na Lubelszczyźnie. Na przełomie lat 1914/15 w walkach w Karpatach, walczył m.in. w [[Bitwa pod Gorlicami|bitwie pod Gorlicami]], walkach w okolicach [[Twierdza Przemyśl|Twierdzy Przemyśl]], ofensywie na [[Łuck]] i [[Równe]], walkach w okolicach [[Rarańcza|Rarańczy]] na Bukowinie. W 1916 mianowany pułkownikiem i przeniesiony na front włoski, dowódca [[3 Brygada Artylerii Polowej Austro-Węgier|3 Brygady Artylerii Polowej]]. Na froncie włoskim walczył do końca wojny, między w bitwie pod Alsiero. 1 listopada 1917 mianowany generałem majorem. W armii austriackiej służył do 3 listopada 1918.
 == Służba w WP, późniejsze losy ==
-grudnia 1918 roku zgłosił się do WP, 20 stycznia 1919 roku zaliczony został do rezerwy WP. 8 marca 1919 roku mianowany kwatermistrzem [[Armia Wschód|Armii Wschód]] gen [[Tadeusz Rozwadowski|T. Rozwadowskiego]] (od końca marca gen. [[Wacław Iwaszkiewicz|W. Iwaszkiewicza]]. Zweryfikowany w stopniu generała brygady ze starszeństwem z dnia 1 czerwca 1919 r.  Od lipca 1919 roku przez krótki czas szef artylerii  w [[Armia Hallera|Armii Hallera]], potem został mianowany inspektorem jednostek artylerii. Potem przez 7 miesięcy bez przydziału w związku z chorobą. W marcu i kwietniu 1920 r. na rozkaz Naczelnego Dowództwa prowadził inspekcję zapasowych baterii artylerii w dowództwach okręgów: Kraków, Lwów, Lublin i Kielce. W październiku 1920 pacuje w komisji "Rola", prowadzącej inspekcję taborów. Po tym krótko kieruje Okręgowym Centrum Instrukcyjnym w Krakowie. Od listopada 1920 do kwietnia 1921 roku komendant Centrum Wyszkolenia [[4 Armia (II RP)|4 Armii]] dowodzonej przez gen. [[Leonard Skierski|L. Skierskiego]] w [[Kobryń|Kobryniu]]. 1 maja 1921 roku przeniesiony w stan spoczynku. Osiadł w Przemyślu, gdzie mieszkał od 1918 r. , gdzie po śmierci żony odziedziczył kilka kamienic. Po przeniesieniu w stan spoczynku administrował kamienicami do września 1939 r. Działał jednocześnie w Związku Oficerów Rezerwy i w organizacjach harytatywnych. Po wejściu Sowietów do Polski pozbawiony emerytury i dochodów z dzierżawy kamienic. 74 letni generał znalazł sie w krytycznej sytuacji. Zmarł 4 marca 1944 r. Pochowany na cmentarzu Głównym w Przemyślu w grobowcu rodziny swojej pierwszej żony.
+grudnia 1918 roku zgłosił się do WP, 20 stycznia 1919 roku zaliczony został do rezerwy WP. 8 marca 1919 roku mianowany kwatermistrzem [[Armia Wschód|Armii Wschód]] gen. [[Tadeusz Rozwadowski|T. Rozwadowskiego]] (od końca marca gen. [[Wacław Iwaszkiewicz|W. Iwaszkiewicza]]. Zweryfikowany w stopniu generała brygady ze starszeństwem z dnia 1 czerwca 1919 r. Od lipca 1919 roku przez krótki czas szef artylerii w [[Armia Hallera|Armii Hallera]], potem został mianowany inspektorem jednostek artylerii. Przez 7 miesięcy bez przydziału w związku z chorobą. W marcu i kwietniu 1920 r. na rozkaz Naczelnego Dowództwa prowadził inspekcję zapasowych baterii artylerii w dowództwach okręgów: Kraków, Lwów, Lublin i Kielce. W październiku 1920 pracuje w komisji "Rola", prowadzącej inspekcję taborów. Po tym krótko kieruje Okręgowym Centrum Instrukcyjnym w Krakowie. Od listopada 1920 do kwietnia 1921 roku komendant Centrum Wyszkolenia [[4 Armia (II RP)|4 Armii]] dowodzonej przez gen. [[Leonard Skierski|L. Skierskiego]] w [[Kobryń|Kobryniu]]. 1 maja 1921 roku przeniesiony w stan spoczynku. Osiadł w Przemyślu, gdzie mieszkał od 1918. Po śmierci żony odziedziczył kilka kamienic, którymi administrował do września 1939 r. Działał jednocześnie w Związku Oficerów Rezerwy i organizacjach charytatywnych. Po wejściu Sowietów do Polski pozbawiony emerytury i dochodów z dzierżawy kamienic. 74 letni generał znalazł się w krytycznej sytuacji. Zmarł 4 marca 1944 r. Pochowany na cmentarzu Głównym w Przemyślu w grobowcu rodzinnym swojej pierwszej żony.
 Był dwukrotnie żonaty. Z pierwszego małżeństwa z Teresą Zollner miał córkę Marię. Z drugiego związku ze Stefanią Szałowską potomstwa nie było.