Włodycy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Pilot Pirx (dyskusja | edycje) uzupełnienie |
Pilot Pirx (dyskusja | edycje) uzupełnienie |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{źródła|data=2010-03}} |
{{źródła|data=2010-03}} |
||
'''Włodycy''' – warstwa drobnego [[rycerstwo|rycerstwa]] w Polsce w [[XIV wiek|XIV]] - [[XV wiek|XV]] wieku. Istota i pochodzenie włodyków stanowią przedmiot naukowych sporów. Zapewne mianem tym określano |
'''Włodycy''' – warstwa drobnego [[rycerstwo|rycerstwa]] w Polsce w [[XIV wiek|XIV]] - [[XV wiek|XV]] wieku. Istota i pochodzenie włodyków stanowią przedmiot naukowych sporów. Zapewne mianem tym określano w Polsce wszystkich rycerzy (dostojników oraz drobne rycerstwo). W okresie formowania się [[szlachta|stanu szlacheckiego]] (od połowy [[XIII wiek|XIII w.]]), słabsze ekonomicznie jednostki spośród stanu rycerskiego (być może też tzw. rycerstwo służebne) <ref>[[Michał Sczaniecki]] ''Powszechna historia państwa i prawa'' (kilka wydań) paragraf 124 "Ministeriałowie" - nazywa włodyków odpowiednikiem [[ministeriał]]ów, niższej szlachty w Rzeszy, pochodzącej od ludności niewolnej, przypisanej do ziemi i zobowiązanej do służby wojskowej.</ref> utworzyły grupę społeczną usytuowaną poniżej szlachty, dobrze widoczną w [[Małopolska|Małopolsce]], mało wyraźnie na [[Mazowsze|Mazowszu]], nieobecną w [[Wielkopolska|Wielkopolsce]]. [[Główszczyzna]] za zabicie włodyki była dwukrotnie niższa niż za rycerza a dwa razy wyższa niż za woja ''kreowanego z sołtysa lub kmiecia'' (''militi autem creato de sculteto vel de kmethone'') zwanego [[panosza|panoszą]]. <ref>[[Romuald Hube]] [http://archive.org/details/ustawodawstwoka00polagoog ''Ustawodawstwo Kazimierza Wielkiego''] Warszawa 1881 s.109n i 134. [[Oswald Balzer]] [http://archive.org/details/skartabelatwustr00balzuoft ''Skartabelat w ustroju szlachetstwa polskiego''] Kraków 1911 s.1 - 5 i 21. [[Stanisław Kutrzeba]] ''Mężobójstwo w prawie polskiem XIV i XV wieku'' Kraków 1907 s.131n.</ref> Wraz z rozwojem przywilejów stanowych w [[XV wiek]]u, nastąpił zanik włodyków, którzy bądź przeszli do stanu szlacheckiego (zwłaszcza przenosząc się na Ruś), bądź znaleźli się w stanie [[mieszczaństwo|mieszczańskim]] lub [[chłopi|chłopskim]]. |
||
{{Przypisy}} |
{{Przypisy}} |
||
== Zobacz też == |
|||
* [[Skartabelat]] |
|||
[[Kategoria:Historia społeczna średniowiecza]] |
[[Kategoria:Historia społeczna średniowiecza]] |
||
[[Kategoria:Rycerstwo]] |
[[Kategoria:Rycerstwo]] |
||
Wersja z 00:14, 26 lip 2013
Szablon:Źródła Włodycy – warstwa drobnego rycerstwa w Polsce w XIV - XV wieku. Istota i pochodzenie włodyków stanowią przedmiot naukowych sporów. Zapewne mianem tym określano w Polsce wszystkich rycerzy (dostojników oraz drobne rycerstwo). W okresie formowania się stanu szlacheckiego (od połowy XIII w.), słabsze ekonomicznie jednostki spośród stanu rycerskiego (być może też tzw. rycerstwo służebne) [1] utworzyły grupę społeczną usytuowaną poniżej szlachty, dobrze widoczną w Małopolsce, mało wyraźnie na Mazowszu, nieobecną w Wielkopolsce. Główszczyzna za zabicie włodyki była dwukrotnie niższa niż za rycerza a dwa razy wyższa niż za woja kreowanego z sołtysa lub kmiecia (militi autem creato de sculteto vel de kmethone) zwanego panoszą. [2] Wraz z rozwojem przywilejów stanowych w XV wieku, nastąpił zanik włodyków, którzy bądź przeszli do stanu szlacheckiego (zwłaszcza przenosząc się na Ruś), bądź znaleźli się w stanie mieszczańskim lub chłopskim.
- ↑ Michał Sczaniecki Powszechna historia państwa i prawa (kilka wydań) paragraf 124 "Ministeriałowie" - nazywa włodyków odpowiednikiem ministeriałów, niższej szlachty w Rzeszy, pochodzącej od ludności niewolnej, przypisanej do ziemi i zobowiązanej do służby wojskowej.
- ↑ Romuald Hube Ustawodawstwo Kazimierza Wielkiego Warszawa 1881 s.109n i 134. Oswald Balzer Skartabelat w ustroju szlachetstwa polskiego Kraków 1911 s.1 - 5 i 21. Stanisław Kutrzeba Mężobójstwo w prawie polskiem XIV i XV wieku Kraków 1907 s.131n.