Stetoskop

Stetoskop membranowy

Przykład użycia stetoskopu podczas badania 15 miesięcznego dziecka.

Stetoskop (z gr. στήθος, stēthos – pierś, wnętrze i σκοπή, skopé – oglądać), inna nazwa to fonendoskop – przyrząd diagnostyczny stosowany w medycynie, służący do osłuchiwania pacjenta, głównie jego klatki piersiowej, serca i jamy brzusznej.

Wynalezienie stetoskopu przypisuje się francuskiemu lekarzowi René Théophile Hyacinthe Laennec (René Laennec) w 1816 roku. Pierwotnie była to słuchawka w postaci drewnianej, lejkowatej rurki z płaskim zakończeniem od strony usznej.

W 1840 brytyjski lekarz Golding Bird opublikował, uprzednio wypróbowany praktycznie, projekt stetoskopu z tubą połączoną za pomocą elastycznej rurki z pojedynczą wkładką douszną. W 1851 lekarz irlandzki Arthur Leared wynalazł stetoskop dwuuszny, a w 1852 George Cammann udoskonalił i przystosował tę konstrukcję do celów produkcji zarobkowej. W 1964 kardiolog David Littmann uzyskał patent na stetoskop wyposażony w membranę akustyczną wzmacniającą dźwięki. Tak ulepszony stetoskop, zwany stetoskopem membranowym, stosowany jest współcześnie w praktyce medycznej.

Inne zastosowania stetoskopu membranowego to wykrywanie lub badanie mechanizmów zegarowych, np. mechanicznych zegarowych zapalników bomb, mechanizmów zamków w skarbcach i sejfach. Istnieją również stetoskopy, gdzie membranę zastąpiono elementem sztywnym, służące do osłuchiwania pracujących głośnych mechanizmów - np. silników. W roli stetoskopu używa się też czasem stalowego pręta, np. w maszynowni .

Ryzyko stosowania

Wykorzystanie stetoskopu w praktyce medycznej niesie ze sobą również pewne ryzyko, ponieważ może on być tzw. wektorem zakażeń. W jednym z badań, z próby 55 stetoskopów lekarzy pediatrów wyhodowano bakterie: w 54% był to gronkowiec złocisty, a w 7% MRSA. Przemywanie rąk i głowicy stetoskopu środkami dezyfekującymi znacząco zmniejsza ilość bakterii i tym samym ryzyko zakażenia pacjenta.

Przypisy

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.