Droga startowa: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
int. |
|||
Linia 15: | Linia 15: | ||
W [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]] drogi startowe na kierunku od 01 do 09 nie posiadają pierwszego zera, np. oznaczenie brzmi Runway Seven, a nie Runway Zero Seven, a droga jest oznaczona jako RWY 7. |
W [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]] drogi startowe na kierunku od 01 do 09 nie posiadają pierwszego zera, np. oznaczenie brzmi Runway Seven, a nie Runway Zero Seven, a droga jest oznaczona jako RWY 7. |
||
Jeśli istnieją dwie lub trzy drogi startowe wskazujące ten sam kierunek (równoległe drogi startowe), każda z nich ma nazwę która zawiera człon "Left" (lewa), "Right" (prawa) lub "Center" (środkowa), na przykład Runway One Five Left (15L), Runway One Five Center (15C), i Runway One Five Right (15R). Runway Two Left (2L) |
Jeśli istnieją dwie lub trzy drogi startowe wskazujące ten sam kierunek (równoległe drogi startowe), każda z nich ma nazwę która zawiera człon "Left" (lewa), "Right" (prawa) lub "Center" (środkowa), na przykład Runway One Five Left (15L), Runway One Five Center (15C), i Runway One Five Right (15R). Runway Two Left (2L) staje się Runway Two Zero Right (20R), gdy zostaje użyta w odwrotnym kierunku. |
||
W dużych portach lotniczych |
W dużych portach lotniczych o więcej niż trzech równoległych drogach startowych (takich jak [[Los Angeles International Airport]] w [[Los Angeles]] czy [[Hartsfield International Airport]] w [[Atlanta|Atlancie]]) nie stosuje się dodatkowych przymiotników, tylko "obraca" nazwy niektórych dróg o 10 stopni. I tak np. w Los Angeles wszystkie cztery drogi startowe są absolutnie równoległe do siebie (azymut ok. 69 stopni), ale nazywają się Runway Six Left (6L), Runway Six Right (6R), Runway Seven Left (7L) i Runway Seven Right (7R). |
||
Zaleca się, aby samoloty wzlatywały i lądowały pod [[wiatr]]. Wobec tego większe porty lotnicze zazwyczaj posiadają dwie (lub więcej) drogi startowe, żeby można było wybrać |
Zaleca się, aby samoloty wzlatywały i lądowały pod [[wiatr]]. Wobec tego większe porty lotnicze zazwyczaj posiadają dwie (lub więcej) drogi startowe, żeby można było wybrać tę, na której jest to akurat najbardziej wykonalne. Porty lotnicze z jedną drogą startową są najczęściej zbudowane tak, że prowadzi ona zgodnie z najczęstszym kierunkiem wiatru. |
||
Wymiary dróg startowych sięgają od 240 [[metr|m]] (800 [[stopa angielska|stóp]]) długości i 8 m (25 stóp) szerokości na mniejszych lotniskach dla [[awionetka|awionetek]] do 4800 m (16 000 stóp) długości i 80 m (250 stóp) szerokości w wielkich międzynarodowych portach lotniczych zbudowanych do obsługi dużych |
Wymiary dróg startowych sięgają od 240 [[metr|m]] (800 [[stopa angielska|stóp]]) długości i 8 m (25 stóp) szerokości na mniejszych lotniskach dla [[awionetka|awionetek]] do 4800 m (16 000 stóp) długości i 80 m (250 stóp) szerokości w wielkich międzynarodowych portach lotniczych zbudowanych do obsługi dużych [[samolot pasażerski|odrzutowców pasażerskich]]. Wymiary są podawane w stopach w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]] i [[Kanada|Kanadzie]] i w metrach wszędzie indziej. |
||
Wszystkie pojazdy i statki powietrzne korzystające z drogi startowej i poruszające się po niej muszą |
Wszystkie pojazdy i statki powietrzne korzystające z drogi startowej i poruszające się po niej muszą mieć pozwolenie kontroli ruchu lotniczego. Ponadto pojazdy poruszające się po pasie startowym i wokół [[pole wzlotów|pola wzlotów]] zgodnie z zaleceniami [[ICAO]] powinny posiadać żółte [[Lampa sygnalizacyjno-ostrzegawcza|światło ostrzegawcze]]. Oprócz tego, wszelkie obiekty wokół pasa startowego powinno się oznaczać jako [[Przeszkoda lotnicza|przeszkody lotnicze]]: oznakowane w dzień i oświetlone czerwonym światłem antykolizyjnym w nocy. |
||
[[Kategoria:Obiekty transportowe]] |
[[Kategoria:Obiekty transportowe]] |
Wersja z 04:10, 1 gru 2013
Droga startowa (ang. runway) – to zasadnicza część pola wzlotów lotniska o sztucznej utwardzonej nawierzchni (betonowej, asfaltowo-betonowej) lub, na mniejszych lotniskach, naturalnej (trawiastej znanej również jako darniowej, żwirowej), przeznaczona do startów i lądowań samolotów (rzadziej śmigłowców). Długość drogi startowej na lotnisku powinna wystarczać na:
- rozbieg – od postoju samolotu aż do momentu bezpiecznej (pewnej) szybkości oderwania się od pasa
- dobieg – wystarczającą dla wytracenia szybkości od momentu zetknięcia z lotniskiem do zatrzymania samolotu.
Długość drogi startowej stanowi o klasie lotniska. Pasy startowe posiadają często system naprowadzenia radiowego ILS pomagający pilotowi wylądować w trudnych warunkach widoczności, a nawet, w przypadku ILS-u Kategorii IIIc, automatycznie wylądować za niego.
Istnieją także wodne pasy startowe dla statków powietrznych przystosowanych do startów i lądowań na akwenach.
Układ, nazewnictwo i wymiary
Drogi startowe są zazwyczaj ponumerowane zgodnie ze swoim azymutem magnetycznym, zaokrąglonym do najbliższej dziesiątki stopni, podzielonym przez dziesięć. Każda z cyfr jest wymawiana osobno gwoli jasności w rozmowach przez radio w języku angielskim. Na przykład, Runway Three Six (droga startowa 36) wskazuje azymut 360 stopni (tj. północ magnetyczną), Runway Zero Niner (droga startowa 09) może być nazwą dla drogi startowej o azymucie 94 stopni, a Runway One Seven (droga startowa 17) może odpowiadać drodze startowej o azymucie 168 stopni. Każda droga startowa może być użyta w obydwu kierunkach, wobec czego nosi dwie nazwy. Runway One Zero (droga startowa 10) przeistacza się w Runway Two Eight (droga startowa 28), kiedy zostaje użyta w odwrotnym kierunku.
W Stanach Zjednoczonych drogi startowe na kierunku od 01 do 09 nie posiadają pierwszego zera, np. oznaczenie brzmi Runway Seven, a nie Runway Zero Seven, a droga jest oznaczona jako RWY 7.
Jeśli istnieją dwie lub trzy drogi startowe wskazujące ten sam kierunek (równoległe drogi startowe), każda z nich ma nazwę która zawiera człon "Left" (lewa), "Right" (prawa) lub "Center" (środkowa), na przykład Runway One Five Left (15L), Runway One Five Center (15C), i Runway One Five Right (15R). Runway Two Left (2L) staje się Runway Two Zero Right (20R), gdy zostaje użyta w odwrotnym kierunku.
W dużych portach lotniczych o więcej niż trzech równoległych drogach startowych (takich jak Los Angeles International Airport w Los Angeles czy Hartsfield International Airport w Atlancie) nie stosuje się dodatkowych przymiotników, tylko "obraca" nazwy niektórych dróg o 10 stopni. I tak np. w Los Angeles wszystkie cztery drogi startowe są absolutnie równoległe do siebie (azymut ok. 69 stopni), ale nazywają się Runway Six Left (6L), Runway Six Right (6R), Runway Seven Left (7L) i Runway Seven Right (7R).
Zaleca się, aby samoloty wzlatywały i lądowały pod wiatr. Wobec tego większe porty lotnicze zazwyczaj posiadają dwie (lub więcej) drogi startowe, żeby można było wybrać tę, na której jest to akurat najbardziej wykonalne. Porty lotnicze z jedną drogą startową są najczęściej zbudowane tak, że prowadzi ona zgodnie z najczęstszym kierunkiem wiatru.
Wymiary dróg startowych sięgają od 240 m (800 stóp) długości i 8 m (25 stóp) szerokości na mniejszych lotniskach dla awionetek do 4800 m (16 000 stóp) długości i 80 m (250 stóp) szerokości w wielkich międzynarodowych portach lotniczych zbudowanych do obsługi dużych odrzutowców pasażerskich. Wymiary są podawane w stopach w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie i w metrach wszędzie indziej.
Wszystkie pojazdy i statki powietrzne korzystające z drogi startowej i poruszające się po niej muszą mieć pozwolenie kontroli ruchu lotniczego. Ponadto pojazdy poruszające się po pasie startowym i wokół pola wzlotów zgodnie z zaleceniami ICAO powinny posiadać żółte światło ostrzegawcze. Oprócz tego, wszelkie obiekty wokół pasa startowego powinno się oznaczać jako przeszkody lotnicze: oznakowane w dzień i oświetlone czerwonym światłem antykolizyjnym w nocy.