Antropocentryzm: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Nie podano opisu zmian |
m Wycofano edycje użytkownika 37.225.133.208 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Rzuwig. |
||
| Linia 3: | Linia 3: | ||
W znaczeniu teoriopoznawczym termin ten oznacza styl filozofowania polegający na przyjmowaniu ludzkiej perspektywy – tzn. analizowaniu wszystkich zjawisk z punktu widzenia odbioru ich przez człowieka i odrzucaniu rozumowań wychodzących poza ludzką percepcję jako poznawczo nieuprawnionych lub pozbawionych praktycznego znaczenia. |
W znaczeniu teoriopoznawczym termin ten oznacza styl filozofowania polegający na przyjmowaniu ludzkiej perspektywy – tzn. analizowaniu wszystkich zjawisk z punktu widzenia odbioru ich przez człowieka i odrzucaniu rozumowań wychodzących poza ludzką percepcję jako poznawczo nieuprawnionych lub pozbawionych praktycznego znaczenia. |
||
W znaczeniu ontologicznym antropocentryzm zakłada, że |
W znaczeniu ontologicznym antropocentryzm zakłada, że człowiek jest centrum Wszechświata, który jest celowo tak skonstruowany, aby umożliwić istnienie człowieka. W skrajnej postaci antropocentryzm przyjmuje, że celem istnienia Wszechświata jest człowiek, i że stanowi on ostateczny i najdoskonalszy produkt ewolucji Wszechświata. |
||
Prekursorami antropocentryzmu poznawczego byli [[sofiści]], od których pochodzi określenie, że "[[człowiek jest miarą wszechrzeczy]]". |
Prekursorami antropocentryzmu poznawczego byli [[sofiści]], od których pochodzi określenie, że "[[człowiek jest miarą wszechrzeczy]]". |
||
Wersja z 21:29, 3 gru 2013
Antropocentryzm (z gr. anthropos – człowiek i łac. centrum – środek) – pogląd filozoficzny i religijny, według którego człowiek stanowi centrum i cel Wszechświata.
W znaczeniu teoriopoznawczym termin ten oznacza styl filozofowania polegający na przyjmowaniu ludzkiej perspektywy – tzn. analizowaniu wszystkich zjawisk z punktu widzenia odbioru ich przez człowieka i odrzucaniu rozumowań wychodzących poza ludzką percepcję jako poznawczo nieuprawnionych lub pozbawionych praktycznego znaczenia.
W znaczeniu ontologicznym antropocentryzm zakłada, że człowiek jest centrum Wszechświata, który jest celowo tak skonstruowany, aby umożliwić istnienie człowieka. W skrajnej postaci antropocentryzm przyjmuje, że celem istnienia Wszechświata jest człowiek, i że stanowi on ostateczny i najdoskonalszy produkt ewolucji Wszechświata.
Prekursorami antropocentryzmu poznawczego byli sofiści, od których pochodzi określenie, że "człowiek jest miarą wszechrzeczy".
Formy antropocentryzmu
- metafizyczny (ontologiczny) – człowiek wyłącznym obiektem i perspektywą poznania (Max Scheler, Martin Heidegger, Jean-Paul Sartre)
- gnozeologiczny (epistemologiczny) – (ludzka) świadomość jest źródłem wiedzy (Kartezjusz, Johann Gottlieb Fichte, Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling, Edmund Husserl)
- aksjologiczny – człowiek to wartość bezwzględna i nadrzędna wobec pozostałych wartości (Arthur Schopenhauer, Ludwig Feuerbach, Fryderyk Nietzsche)
- teologiczny – człowiek zajmuje szczególne miejsce w historii zbawienia i w zbawczym planie Boga. Teologia ukazując w sposób zobiektywizowany Boga, Chrystusa i inne treści, przedstawia te zagadnienia w odniesieniu do człowieka, jego sposobu percepcji, jego egzystencji itd. Propagatorem "zwrotu antropologicznego" w teologii był Karl Rahner
- kosmologiczny – człowiek jako najważniejsze, końcowe ogniwo ewolucji
- technologiczny