Bolid: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Czyszczenie strony, poprawa popularnych błędów językowych przy użyciu AWB |
m drobne redakcyjne |
||
| Linia 3: | Linia 3: | ||
'''Bolid''' – [[meteor]] o jasności większej niż –4[[Wielkość gwiazdowa|<sup>m</sup>]], czyli jaśniejszy niż [[Wenus]]. |
'''Bolid''' – [[meteor]] o jasności większej niż –4[[Wielkość gwiazdowa|<sup>m</sup>]], czyli jaśniejszy niż [[Wenus]]. |
||
Zjawiska bolidu są bardzo rzadkie, ponieważ powstają wtedy, gdy przez [[atmosfera|atmosferę]] przechodzi obiekt nie tak mały, jak w przypadku zwykłego meteoru (czyli przeważnie wielkości ziarnka piasku), lecz większy, często kilku- lub kilkunastocentymetrowy. |
Zjawiska bolidu są bardzo rzadkie, ponieważ powstają wtedy, gdy przez [[atmosfera|atmosferę]] przechodzi obiekt nie tak mały, jak w przypadku zwykłego meteoru (czyli przeważnie wielkości ziarnka piasku), lecz większy, często kilku- lub kilkunastocentymetrowy. |
||
Kiedy tak duży obiekt wpada w atmosferę [[Ziemia|Ziemi]] (co zwykle dzieje się przy prędkości kilkudziesięciu kilometrów na sekundę), jego powierzchnia nagrzewa się do temperatury kilku tysięcy stopni. Wbrew powszechnej opinii, powodem wzrostu temperatury jest silne sprężanie [[powietrze|powietrza]] tuż przed czołem bolidu, a nie samo tarcie. Bolid zaczyna świecić jasno, jego przelotowi niejednokrotnie towarzyszy [[grom dźwiękowy]]. |
Kiedy tak duży obiekt wpada w atmosferę [[Ziemia|Ziemi]] (co zwykle dzieje się przy prędkości kilkudziesięciu kilometrów na sekundę), jego powierzchnia nagrzewa się do temperatury kilku tysięcy stopni. Wbrew powszechnej opinii, powodem wzrostu temperatury jest silne sprężanie [[powietrze|powietrza]] tuż przed czołem bolidu, a nie samo tarcie. Bolid zaczyna świecić jasno, jego przelotowi niejednokrotnie towarzyszy [[grom dźwiękowy]]. |
||
Ponadto należy zaznaczyć, że tak duże obiekty czasem nie podlegają całkowitemu spaleniu i jego część (lub części) spada na Ziemię w postaci [[meteoryt]]u. Bolidy czasami towarzyszą bardzo aktywnym rojom meteorów (np. [[Perseidy|Perseidom]] czy [[Geminidy|Geminidom]]), niejednokrotnie pojawiają się jednak zupełnie nieoczekiwanie. |
Ponadto należy zaznaczyć, że tak duże obiekty czasem nie podlegają całkowitemu spaleniu i jego część (lub części) spada na Ziemię w postaci [[meteoryt]]u. Bolidy czasami towarzyszą bardzo aktywnym rojom meteorów (np. [[Perseidy|Perseidom]] czy [[Geminidy|Geminidom]]), niejednokrotnie pojawiają się jednak zupełnie nieoczekiwanie. |
||
Każde zjawisko bolidu jest wyjątkowe i może dostarczyć bardzo ważnych danych dla profesjonalnych astronomów. Stąd każdy zaobserwowany bolid powinien być szczegółowo opisany i zgłoszony do odpowiedniej organizacji, zajmującej się gromadzeniem tego typu danych (np. [[Pracownia Komet i Meteorów]], lub też [[International Meteor Organization]]). Regularnymi obserwacjami bolidów, które pojawiają się nad terytorium Polski zajmuje się Polska Sieć Bolidowa (ang. Polish Fireball Network) |
Każde zjawisko bolidu jest wyjątkowe i może dostarczyć bardzo ważnych danych dla profesjonalnych astronomów. Stąd każdy zaobserwowany bolid powinien być szczegółowo opisany i zgłoszony do odpowiedniej organizacji, zajmującej się gromadzeniem tego typu danych (np. [[Pracownia Komet i Meteorów]], lub też [[International Meteor Organization]]). Regularnymi obserwacjami bolidów, które pojawiają się nad terytorium Polski zajmuje się Polska Sieć Bolidowa (ang. Polish Fireball Network) – projekt realizowany przez Pracownię Komet i Meteorów oparty na działalności ponad 20 stacji, które obserwują niebo przy pomocy kamer CCTV lub cyfrowych aparatów fotograficznych. |
||
== Podział == |
== Podział == |
||
| Linia 15: | Linia 15: | ||
* bolidy dzienne (powyżej –8[[Wielkość gwiazdowa|<sup>m</sup>]]) |
* bolidy dzienne (powyżej –8[[Wielkość gwiazdowa|<sup>m</sup>]]) |
||
* superbolidy (powyżej –15[[Wielkość gwiazdowa|<sup>m</sup>]]) |
* superbolidy (powyżej –15[[Wielkość gwiazdowa|<sup>m</sup>]]) |
||
Różnią się one od siebie jasnością. Bolidy przekraczają jasność |
Różnią się one od siebie jasnością. Bolidy przekraczają jasność –4[[Wielkość gwiazdowa|<sup>m</sup>]]. Bolid dzienny, jak sama nazwa wskazuje, widoczny jest w dzień. Superbolid ma jasność przekraczającą –15[[Wielkość gwiazdowa|<sup>m</sup>]], więc jest o wiele jaśniejszy od [[Księżyc]]a w pełni (–12,74[[Wielkość gwiazdowa|<sup>m</sup>]]). Niektórym bolidom towarzyszą efekty akustyczne, najczęściej przypominające grzmot lub pisk opon. |
||
== Linki zewnętrzne == |
== Linki zewnętrzne == |
||
Wersja z 23:12, 26 sty 2014
Bolid – meteor o jasności większej niż –4m, czyli jaśniejszy niż Wenus.
Zjawiska bolidu są bardzo rzadkie, ponieważ powstają wtedy, gdy przez atmosferę przechodzi obiekt nie tak mały, jak w przypadku zwykłego meteoru (czyli przeważnie wielkości ziarnka piasku), lecz większy, często kilku- lub kilkunastocentymetrowy. Kiedy tak duży obiekt wpada w atmosferę Ziemi (co zwykle dzieje się przy prędkości kilkudziesięciu kilometrów na sekundę), jego powierzchnia nagrzewa się do temperatury kilku tysięcy stopni. Wbrew powszechnej opinii, powodem wzrostu temperatury jest silne sprężanie powietrza tuż przed czołem bolidu, a nie samo tarcie. Bolid zaczyna świecić jasno, jego przelotowi niejednokrotnie towarzyszy grom dźwiękowy.
Ponadto należy zaznaczyć, że tak duże obiekty czasem nie podlegają całkowitemu spaleniu i jego część (lub części) spada na Ziemię w postaci meteorytu. Bolidy czasami towarzyszą bardzo aktywnym rojom meteorów (np. Perseidom czy Geminidom), niejednokrotnie pojawiają się jednak zupełnie nieoczekiwanie.
Każde zjawisko bolidu jest wyjątkowe i może dostarczyć bardzo ważnych danych dla profesjonalnych astronomów. Stąd każdy zaobserwowany bolid powinien być szczegółowo opisany i zgłoszony do odpowiedniej organizacji, zajmującej się gromadzeniem tego typu danych (np. Pracownia Komet i Meteorów, lub też International Meteor Organization). Regularnymi obserwacjami bolidów, które pojawiają się nad terytorium Polski zajmuje się Polska Sieć Bolidowa (ang. Polish Fireball Network) – projekt realizowany przez Pracownię Komet i Meteorów oparty na działalności ponad 20 stacji, które obserwują niebo przy pomocy kamer CCTV lub cyfrowych aparatów fotograficznych.
Podział
Bolidy są podzielone na 3 grupy:
Różnią się one od siebie jasnością. Bolidy przekraczają jasność –4m. Bolid dzienny, jak sama nazwa wskazuje, widoczny jest w dzień. Superbolid ma jasność przekraczającą –15m, więc jest o wiele jaśniejszy od Księżyca w pełni (–12,74m). Niektórym bolidom towarzyszą efekty akustyczne, najczęściej przypominające grzmot lub pisk opon.
Linki zewnętrzne
- Pracownia Komet i Meteorów (strona zawiera archiwum rejestracji bolidów)