Rozprężanie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
TarBot (dyskusja | edycje)
m →‎Rozprężanie w technice: main -> osobny artykuł
szablon
Linia 1: Linia 1:
'''Rozprężanie''' – proces odwrotny do [[sprężanie|sprężania]], tzn. polegający na obniżeniu [[ciśnienie|ciśnienia]] układu; zwykle wiąże się z [[ekspansja|ekspansją]] {{ref|1}}.
'''Rozprężanie''' – proces odwrotny do [[sprężanie|sprężania]], tzn. polegający na obniżeniu [[ciśnienie|ciśnienia]] układu; zwykle wiąże się z [[ekspansja|ekspansją]] {{odn|''Słownik fizyczny''|s=357}}.


== Rozprężanie a ekspansja ==
== Rozprężanie a ekspansja ==
Pojęć ''ekspansji'' i ''kompresji'' nie należy mylić z pojęciami ''rozprężania'', które charakteryzuje spadek ciśnienia termodynamicznego, dp<0 i pojęciem ''sprężania'', przy którym dp>0{{ref|2}}.
Pojęć ''ekspansji'' i ''kompresji'' nie należy mylić z pojęciami ''rozprężania'', które charakteryzuje spadek ciśnienia termodynamicznego, dp<0 i pojęciem ''sprężania'', przy którym dp>0{{odn|Ochęduszko|1974|s=57-58}}.


Podczas ekspansji, dV>0, praca bezwzględna ma znak dodatni, dL>0, tzn. praca jest wykonywana przez czynnik termodynamiczny. Natomiast przy kompresji, dV<0, praca dL<0, tzn. zmniejszenie objętości wymaga wkładu pracy z zewnątrz{{ref|2}}.
Podczas ekspansji, dV>0, praca bezwzględna ma znak dodatni, dL>0, tzn. praca jest wykonywana przez czynnik termodynamiczny. Natomiast przy kompresji, dV<0, praca dL<0, tzn. zmniejszenie objętości wymaga wkładu pracy z zewnątrz{{odn|Ochęduszko|1974|s=57-58}}.


== Rozprężanie w technice ==
== Rozprężanie w technice ==
Linia 11: Linia 11:
W maszynach rozprężanie przebiega zwykle [[przemiana adiabatyczna|adiabatycznie]], czyli bez wymiany [[ciepło|ciepła]] z otoczeniem. Jeśli nawet występują różnice [[temperatura|temperatury]], to z powodu bardzo dużych prędkości przepływu wymiana ciepła jest pomijalnie mała.
W maszynach rozprężanie przebiega zwykle [[przemiana adiabatyczna|adiabatycznie]], czyli bez wymiany [[ciepło|ciepła]] z otoczeniem. Jeśli nawet występują różnice [[temperatura|temperatury]], to z powodu bardzo dużych prędkości przepływu wymiana ciepła jest pomijalnie mała.
{{osobny artykuł|Przemiana adiabatyczna #W technice}}
{{osobny artykuł|Przemiana adiabatyczna #W technice}}

{{Przypisy}}


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
* {{note|1}} Praca zbiorowa, ''Słownik fizyczny'', Warszawa, Państwowe Wydawnictwo "Wiedza Powszechna", s.357, [[1984]], ISBN 83-214-0053-1.
* {{Cytuj książkę | autor=Praca zbiorowa | tytuł=Słownik fizyczny | miejsce=Warszawa | wydawca=Państwowe Wydawnictwo "Wiedza Powszechna" | rok=1984 | isbn=83-214-0053-1 | odn={{odn/id|''Słownik fizyczny''}}}}
* {{note|2}} [[Stanisław Piotr Ochęduszko|Stanisław Ochęduszko]], ''Termodynamika stosowana'', rozdział: ''VI.1. Praca bezwzględna i praca użyteczna'', Warszawa, Wyd. Naukowo-Technicznei, ss. 57-58, [[1974]], ISBN – n/a, [http://www.nukat.edu.pl/cgi-bin/gw_43_3/chameleon?search=KEYWORD&function=CARDSCR&SourceScreen=INITREQ&sessionid=2007011323480203474&skin=portal&conf=.%2fchameleon.conf&lng=pl&itemu1=2000&scant1=Termodynamika%20stosowana%20%2f&scanu1=4&u1=2000&t1=@2078220&elementcount=3&pos=1&prevpos=1&]
* {{Cytuj książkę | imię=Stanisław | nazwisko=Ochęduszko | autor link=Stanisław Ochęduszko | tytuł=Termodynamika stosowana | rozdział =VI.1. Praca bezwzględna i praca użyteczna | miejsce=Warszawa | wydawca=Wyd. Naukowo-Techniczne | rok=1974 | odn=tak}}


== Zobacz też ==
== Zobacz też ==

Wersja z 20:01, 2 lut 2014

Rozprężanie – proces odwrotny do sprężania, tzn. polegający na obniżeniu ciśnienia układu; zwykle wiąże się z ekspansją [1].

Rozprężanie a ekspansja

Pojęć ekspansji i kompresji nie należy mylić z pojęciami rozprężania, które charakteryzuje spadek ciśnienia termodynamicznego, dp<0 i pojęciem sprężania, przy którym dp>0[2].

Podczas ekspansji, dV>0, praca bezwzględna ma znak dodatni, dL>0, tzn. praca jest wykonywana przez czynnik termodynamiczny. Natomiast przy kompresji, dV<0, praca dL<0, tzn. zmniejszenie objętości wymaga wkładu pracy z zewnątrz[2].

Rozprężanie w technice

Zjawisko rozprężania związanego z ekspansją i wykonywaniem pracy zachodzi w silnikach tłokowych i turbinach cieplnych. Jest to proces mający istotne znaczenie dla cywilizacji. Znaczna większość energii elektrycznej oraz energii wykorzystywanej przez transport uzyskiwana jest dzięki ekspansji i rozprężaniu gazu (turbiny cieplne, silniki tłokowe).

W maszynach rozprężanie przebiega zwykle adiabatycznie, czyli bez wymiany ciepła z otoczeniem. Jeśli nawet występują różnice temperatury, to z powodu bardzo dużych prędkości przepływu wymiana ciepła jest pomijalnie mała.

  1. Słownik fizyczny, s. 357.
  2. a b Ochęduszko 1974 ↓, s. 57-58.

Bibliografia

  • Praca zbiorowa: Słownik fizyczny. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo "Wiedza Powszechna", 1984. ISBN 83-214-0053-1.
  • VI.1. Praca bezwzględna i praca użyteczna. W: Stanisław Ochęduszko: Termodynamika stosowana. Warszawa: Wyd. Naukowo-Techniczne, 1974.

Zobacz też