Sztucer: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Pernambuko (dyskusja | edycje) linki zewnętrzne, drobne redakcyjne |
Pernambuko (dyskusja | edycje) źródła/przypisy, linki zewnętrzne |
||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
==Historia== |
==Historia== |
||
W XVIII i XIX w. sztucerów używali w wojsku [[Strzelec wyborowy|strzelcy wyborowi]] (np. [[Jegrzy|jegrów]] w [[Prusy (państwo)|Prusach]], [[Austria|Austrii]] i [[Rosja|Rosji]]). |
W XVIII i XIX w. sztucerów używali w wojsku [[Strzelec wyborowy|strzelcy wyborowi]] (np. [[Jegrzy|jegrów]] w [[Prusy (państwo)|Prusach]], [[Austria|Austrii]] i [[Rosja|Rosji]]). W [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|I Rzeczpospolitej]] na mocy decyzji sejmu produkowany był w latach 1790-1794 w [[Fabryka Broni w Kozienicach|Fabryce Broni w Kozienicach]]{{r|Orlowski}} tzw. [[sztucer kozienicki]]. |
||
==Podział== |
==Podział== |
||
| Linia 28: | Linia 28: | ||
*[[Sztucer kozienicki]] |
*[[Sztucer kozienicki]] |
||
{{Przypisy|2|przypisy= |
|||
* <ref name=Orlowski>{{Cytuj książkę | autor = [[Bolesław Orłowski]] | tytuł = Nie tylko szablą i piórem | strony = 109-110 | miejsce = Warszawa | wydawca = Wydawnictwo Komunikacji i Łączności | data = 1985 | isbn = 83-206-0509-1}}</ref> |
|||
}} |
|||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
Wersja z 15:31, 9 lut 2014
Sztucer – myśliwska broń kulowa z gwintowaną lufą (często zaopatrzona w celownik optyczny) używana do polowania na grubą zwierzynę.
Historia
W XVIII i XIX w. sztucerów używali w wojsku strzelcy wyborowi (np. jegrów w Prusach, Austrii i Rosji). W I Rzeczpospolitej na mocy decyzji sejmu produkowany był w latach 1790-1794 w Fabryce Broni w Kozienicach[1] tzw. sztucer kozienicki.
Podział
Rozróżnia się sztucery:
- jednolufowe, niełamane, powtarzalne tzw. repetiery z obrotowym zamkiem (zwykle 5-strzałowe), o konstrukcji wzorowanej na karabinie. Repetiery są także wytwarzane z dwiema lufami, na przykład FineGuns 700SSS. Dwulufowe repetiery są przeważnie ciężkie i mają duży kaliber. Repetiery mają zwykle zamek ślizgowo-obrotowy dwu- lub czterotaktowy.
- dwulufowe, łamane, dwustrzałowe tzw. ekspresy o konstrukcji dubeltówki
Spotyka się też sztucery jednolufowe, wielostrzałowe, samopowtarzalne tzw. automaty (w Polsce rzadkie)
Nazwa wywodzi się z niemieckiego stutzen – "obcinać", nawiązuje do krótkiej ("obciętej") lufy, która nie wystawała powyżej pasa stojącego na baczność żołnierza. Broń typu Stutzen jest zwykle krótsza niż inne karabiny i ma łoże do końca lufy.
Sztucer pomysłu Mierosławskiego
Specyficznym jednolufowym, wojskowym sztucerem był używany przez powstańców styczniowych w formacji karabinierów tzw. sztuciec (określenie żargonowe) wytwarzany w fabryce J. Gerarda w Liège (Belgia) według pomysłu Ludwika Mierosławskiego. Jest on wspominany w pieśni Marsz strzelców autorstwa Władysława Ludwika Anczyca. Jego dane techniczne to:
- kaliber: 18 mm,
- długość całkowita: 110,5 cm,
- waga: 4,08 kg,
- bagnet płaski, sieczno-kłujący długości 40-60 cm.
W Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie znajduje się taki sztuciec należący do Apolinarego Kurowskiego.
Zobacz też
- ↑ Bolesław Orłowski: Nie tylko szablą i piórem. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1985, s. 109-110. ISBN 83-206-0509-1.
Bibliografia
- Kwaśniewicz W., Leksykon dawnej broni palnej, Dom Wydawniczy BELLONA, Warszawa 2004.
- Powstanie niespełnionych nadziei 1863, Arsenał Polski., Krajowa Agencja Wydawnicza, Kraków 1984.
- Wimmer J., Historia piechoty polskiej do roku 1864, Warszawa 1978.