Sojusz Lewicy Demokratycznej – Unia Pracy

Sojusz Lewicy Demokratycznej – Unia Pracy (SLD-UP) – koalicja wyborcza utworzona 17 grudnia 2000 (trwająca do 2005 i reaktywowana w 2009), a także koalicja rządowa w latach 2001–2004 (do 2003 wraz z Polskim Stronnictwem Ludowym).

Lata 2000–2005

Lider SLD Leszek Miller

Lider Unii Pracy w latach 1998–2004 Marek Pol

Wybory parlamentarne w 2001 i rząd Leszka Millera

Umowę koalicyjną 17 grudnia 2000 zawarły:

• Sojusz Lewicy Demokratycznej,
• Unia Pracy,
• Krajowa Partia Emerytów i Rencistów,
• Stronnictwo Demokratyczne,
• Partia Ludowo-Demokratyczna.

Koalicja ta wygrała wybory parlamentarne we wrześniu 2001, zdobywając 41,04% głosów i 216 mandatów poselskich oraz 75 mandatów senatorskich. W Sejmie SLD i UP utworzyły osobne kluby (klub SLD liczył na początku kadencji 200 posłów, a klub Unii Pracy 16 posłów; w klubie SLD zasiadali początkowo też obaj wybrani w wyborach przedstawiciele PLD, a także przedstawiciel KPEiR i przedstawiciel SD). W Senacie natomiast wspólny klub (SLD-UP „Lewica Razem”) przetrwał do końca kadencji (na końcu kadencji liczył 58 senatorów).

W latach 2001–2004 oba ugrupowania (do 2003 wraz z PSL), tworzyły rząd Leszka Millera. Członkowie SLD objęli większość resortów, natomiast jedynym przedstawicielem UP w składzie Rady Ministrów był przewodniczący partii Marek Pol, który obejmował tekę wicepremiera i ministra infrastruktury.

Wybory samorządowe w 2002

Koalicja SLD-UP kontynuowana była podczas wyborów samorządowych w 2002. Uzyskała w nich 24,65% głosów w wyborach do sejmików wojewódzkich, co dało jej łącznie 189 mandatów (najwięcej spośród wszystkich komitetów).

Wybory do Parlamentu Europejskiego w 2004

W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2004 (w których KPEiR i PLD utworzyły osobny komitet, a członkowie SD startowali z list centroprawicowego NKWW), koalicja SLD-UP uzyskała 9,35% głosów, zajmując 5. miejsce. Dało jej to 5 mandatów w europarlamencie. Otrzymali je:

• Lidia Geringer de Oedenberg (SLD),
• Adam Gierek (UP),
• Bogusław Liberadzki (SLD),
• Marek Siwiec (SLD),
• Andrzej Szejna (SLD).

Wszyscy europarlamentarzyści wybrani z listy SLD-UP zostali członkami Partii Europejskich Socjalistów.

Dalsza współpraca SLD i UP

Współpraca w ramach LiD i Lewicy

SLD i UP na pewien okres zawiesiły współpracę (Unia Pracy w wyborach parlamentarnych w 2005 startowała z listy Socjaldemokracji Polskiej), jednak w 2006 SLD, UP oraz SDPL wraz z Partią Demokratyczną powołały koalicję Lewica i Demokraci. Po jej rozwiązaniu w 2008 SLD oraz UP utrzymały współpracę (w ramach projektu Lewica).

Od reaktywacji koalicji w 2009

W 2009, przed wyborami do Parlamentu Europejskiego, koalicja SLD-UP została reaktywowana. 25 lutego partie te podpisały porozumienie wyborcze, a ponad miesiąc później zarejestrowały Koalicyjny Komitet Wyborczy Sojusz Lewicy Demokratycznej – Unia Pracy. Z listy komitetu startowało także trzech kandydatów Krajowej Partii Emerytów i Rencistów.

Komitet uzyskał w wyborach 908 765 głosów (12,34%), zajmując 3. miejsce i uzyskując 7 mandatów w PE, które otrzymali:

• Lidia Geringer de Oedenberg (SLD),
• Adam Gierek (UP),
• Bogusław Liberadzki (SLD),
• Wojciech Olejniczak (SLD),
• Joanna Senyszyn (SLD),
• Marek Siwiec (SLD, 7 grudnia 2012 odszedł z partii),
• Janusz Zemke (SLD).

Eurodeputowani wybrani z list SLD-UP przystąpili do nowo powołanej grupy Postępowy Sojusz Socjalistów i Demokratów w Parlamencie Europejskim.

W wyborów samorządowych w 2010 i w wyborach parlamentarnych w 2011 SLD powoływał własny komitet, jednak UP była jedną z partii, która startowała z jego list (członkowie UP nie uzyskali w 2011 mandatów parlamentarnych). Koalicyjny komitet SLD-UP został natomiast ponownie powołany w wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2014, jednak na jego listach znalazło się jedynie 4 członków UP.