Czotki: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
szablon:źródła |
drobne redakcyjne |
||
| Linia 4: | Linia 4: | ||
Czotki (cziotki) zazwyczaj złożone są ze 100 węzełków niepodzielonych lub podzielonych na 4 części po 25 węzełków; mające po 30 lub 33 węzełki podzielone są na 3 części odpowiednio po 10 lub 11 węzełków w każdej i oddzielone od siebie separatorem pod postacią paciorka (koralika), który nie służy do odmawiania modlitw, a spełnia jedynie rolę estetyczną. Końcówki sznura (koronki) połączone są ze sobą i ozdobione bardzo często małym [[Krzyż grecki|krzyżykiem greckim]] lub [[pompon|pomponikiem]] z frędzelkami, zwanym ''kitką''. |
Czotki (cziotki) zazwyczaj złożone są ze 100 węzełków niepodzielonych lub podzielonych na 4 części po 25 węzełków; mające po 30 lub 33 węzełki podzielone są na 3 części odpowiednio po 10 lub 11 węzełków w każdej i oddzielone od siebie separatorem pod postacią paciorka (koralika), który nie służy do odmawiania modlitw, a spełnia jedynie rolę estetyczną. Końcówki sznura (koronki) połączone są ze sobą i ozdobione bardzo często małym [[Krzyż grecki|krzyżykiem greckim]] lub [[pompon|pomponikiem]] z frędzelkami, zwanym ''kitką''. |
||
Liczba węzełków w cziotkach, komboskionie ma znaczenie symboliczne: 100 węzełków nawiązuje do liczby 10 pomnożonej przez 10, pod którą można doszukiwać się odniesienia do 10 [[Dekalog|Przykazań Bożych]]. Cziotki złożone ze 100 węzełków ułatwiają jednocześnie odliczanie ''Modlitwy Jezusowej'' idącej w setki i tysiące razy. Złożone z 30 węzełków przypominają 30 lat Jezusa Chrystusa, które spędził w ukryciu domu w [[Nazaret|Nazarecie]] i wiek w którym przyjął ''[[Chrzest]] Pokuty'' z rąk św. [[Jan Chrzciciel|Jana Chrzciciela]], wówczas również 30-letniego oraz rozpoczął działalność publiczną; nawiązują też do 30 duchowych stopni ''drabiny do nieba'' opisanej w popularnym dziele mistycznym św. [[Jan Klimak|Jana Klimaka]], pt. ''Drabina do Nieba''. Złożone z 33 węzełków symbolizują 33 lata, jakie według [[Tradycja Apostolska|tradycji chrześcijańskiej]] przeżył [[Jezus Chrystus]] na tym świecie{{fakt|data=2014-12}}. |
|||
Chociaż czotki wykorzystywane są przy odmawianiu [[Modlitwa Jezusowa|Modlitwy Jezusowej]]<ref name="kal">Kallistos (Ware), ''Kościół prawosławny'', Orthdruk, Białystok 2002, 83-87281-24-7, s.339</ref>, to mogą też służyć do liczenia innych [[Modlitwa|modlitw]] i formuł [[Chrześcijaństwo|chrześcijańskich]] (np. ''Boże, wejrzyj ku wspomożeniu memu. Panie, pośpiesz ku ratunkowi memu'', [[Psalm|Ps]] 70,2), jeśli są one odmawiane wielokrotnie, jak również do liczenia wykonywanych pokłonów<ref name="skl">G. Sklariewska, ''Słowar' prawosławnoj cerkownoj kultury'', Nauka, Sankt-Pietierburg 2000, s.265</ref>. Obowiązkowo z czotków korzystają [[Zakon mniszy|mniszki i mnisi]] obrządku wschodniego<ref name="skl"/>, zobowiązujący się do codziennego odmawiania określonej liczby [[Modlitwa Jezusowa|Modlitwy Jezusowej]]. Ta modlitewna praktyka obecna jest również wśród wiernych świeckich obrządków wschodnich, a pod wpływem [[bestseller]]owej książki, pt. ''Opowieści Pielgrzyma'',{{fakt|data=2014-03| [[Modlitwa Jezusowa]] zdobywa coraz większą popularność w [[Kościół łaciński|Zachodnim Chrześcijaństwie]]: wśród [[Katolicyzm|katolików]] i [[Protestantyzm|protestantów]].}} |
Chociaż czotki wykorzystywane są przy odmawianiu [[Modlitwa Jezusowa|Modlitwy Jezusowej]]<ref name="kal">Kallistos (Ware), ''Kościół prawosławny'', Orthdruk, Białystok 2002, 83-87281-24-7, s.339</ref>, to mogą też służyć do liczenia innych [[Modlitwa|modlitw]] i formuł [[Chrześcijaństwo|chrześcijańskich]] (np. ''Boże, wejrzyj ku wspomożeniu memu. Panie, pośpiesz ku ratunkowi memu'', [[Psalm|Ps]] 70,2), jeśli są one odmawiane wielokrotnie, jak również do liczenia wykonywanych pokłonów<ref name="skl">G. Sklariewska, ''Słowar' prawosławnoj cerkownoj kultury'', Nauka, Sankt-Pietierburg 2000, s.265</ref>. Obowiązkowo z czotków korzystają [[Zakon mniszy|mniszki i mnisi]] obrządku wschodniego<ref name="skl"/>, zobowiązujący się do codziennego odmawiania określonej liczby [[Modlitwa Jezusowa|Modlitwy Jezusowej]]. Ta modlitewna praktyka obecna jest również wśród wiernych świeckich obrządków wschodnich, a pod wpływem [[bestseller]]owej książki, pt. ''Opowieści Pielgrzyma'',{{fakt|data=2014-03| [[Modlitwa Jezusowa]] zdobywa coraz większą popularność w [[Kościół łaciński|Zachodnim Chrześcijaństwie]]: wśród [[Katolicyzm|katolików]] i [[Protestantyzm|protestantów]].}} |
||
Wersja z 21:39, 7 lut 2015
Czotki, cziotki (cs, ros), brojanica (sr), komboskion (gr) – sznur modlitewny, zazwyczaj wełniany złożony tradycyjnie ze 100, 30 lub 33 węzełków wykorzystywany w Chrześcijaństwie Wschodnim do odliczania odmawianych formuł Modlitwy Jezusowej, np.: Panie Jezu Chryste, Synu Boży, zmiłuj się nade mną.
Czotki (cziotki) zazwyczaj złożone są ze 100 węzełków niepodzielonych lub podzielonych na 4 części po 25 węzełków; mające po 30 lub 33 węzełki podzielone są na 3 części odpowiednio po 10 lub 11 węzełków w każdej i oddzielone od siebie separatorem pod postacią paciorka (koralika), który nie służy do odmawiania modlitw, a spełnia jedynie rolę estetyczną. Końcówki sznura (koronki) połączone są ze sobą i ozdobione bardzo często małym krzyżykiem greckim lub pomponikiem z frędzelkami, zwanym kitką.
Liczba węzełków w cziotkach, komboskionie ma znaczenie symboliczne: 100 węzełków nawiązuje do liczby 10 pomnożonej przez 10, pod którą można doszukiwać się odniesienia do 10 Przykazań Bożych. Cziotki złożone ze 100 węzełków ułatwiają jednocześnie odliczanie Modlitwy Jezusowej idącej w setki i tysiące razy. Złożone z 30 węzełków przypominają 30 lat Jezusa Chrystusa, które spędził w ukryciu domu w Nazarecie i wiek w którym przyjął Chrzest Pokuty z rąk św. Jana Chrzciciela, wówczas również 30-letniego oraz rozpoczął działalność publiczną; nawiązują też do 30 duchowych stopni drabiny do nieba opisanej w popularnym dziele mistycznym św. Jana Klimaka, pt. Drabina do Nieba. Złożone z 33 węzełków symbolizują 33 lata, jakie według tradycji chrześcijańskiej przeżył Jezus Chrystus na tym świecie[potrzebny przypis].
Chociaż czotki wykorzystywane są przy odmawianiu Modlitwy Jezusowej[1], to mogą też służyć do liczenia innych modlitw i formuł chrześcijańskich (np. Boże, wejrzyj ku wspomożeniu memu. Panie, pośpiesz ku ratunkowi memu, Ps 70,2), jeśli są one odmawiane wielokrotnie, jak również do liczenia wykonywanych pokłonów[2]. Obowiązkowo z czotków korzystają mniszki i mnisi obrządku wschodniego[2], zobowiązujący się do codziennego odmawiania określonej liczby Modlitwy Jezusowej. Ta modlitewna praktyka obecna jest również wśród wiernych świeckich obrządków wschodnich, a pod wpływem bestsellerowej książki, pt. Opowieści Pielgrzyma, Modlitwa Jezusowa zdobywa coraz większą popularność w Zachodnim Chrześcijaństwie: wśród katolików i protestantów.[potrzebny przypis]
Z reguły czotki wykonuje się z cienkiego sznurka lub wełny, by przesuwanie koralików nie wywoływało żadnego odgłosu[1].
Staroobrzędowcy posługują się innym rodzajem koronki modlitewnej o nazwie lestowka pod postacią paska, albo taśmy z wałeczkami spełniającymi rolę analogiczną co węzełki w cziotkach, komboskionie.