Galileuszowe księżyce Jowisza: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
przypis, link zew., drobne merytoryczne, zbędne linki do dat
Linia 1: Linia 1:
[[Plik:Jupitermoon.jpg|thumb|250px|''Sztuczna kompilacja obrazów księżyców galileuszowych, pokazująca porównanie ich rozmiarów z rozmiarami Jowisza (widoczna [[Wielka Czerwona Plama]]). Od góry: Io, Europa, Ganimedes i Kallisto.'']]
[[Plik:Jupiter and the Galilean Satellites.jpg|thumb|250px|''Sztuczna kompilacja obrazów księżyców galileuszowych, pokazująca porównanie ich rozmiarów z rozmiarami Jowisza (widoczna [[Wielka Czerwona Plama]]). Od góry: Io, Europa, Ganimedes i Kallisto.'']]
'''Galileuszowe księżyce Jowisza''' – cztery największe [[księżyc]]e [[Jowisz]]a, z których trzy zostały odkryte przez [[Galileusz]]a 7 stycznia 1610, a czwarty, [[Ganimedes (księżyc)|Ganimedes]], 11 stycznia przy pomocy skonstruowanej przez niego [[Teleskop#TELESKOP SOCZEWKOWY (refraktor, luneta)|lunety]]. Uważa się, że księżyce te zaobserwował niezależnie, w tym samym czasie, niemiecki astronom [[Simon Marius]].
'''Galileuszowe księżyce Jowisza''' – cztery największe [[księżyc]]e [[Jowisz]]a, z których trzy zostały odkryte przez [[Galileusz]]a 7 stycznia 1610, a czwarty, [[Ganimedes (księżyc)|Ganimedes]], 11 stycznia przy pomocy skonstruowanej przez niego [[Teleskop#TELESKOP SOCZEWKOWY (refraktor, luneta)|lunety]]. Uważa się, że księżyce te zaobserwował niezależnie, w tym samym czasie, niemiecki astronom [[Simon Marius]].



Wersja z 20:57, 6 kwi 2015

Sztuczna kompilacja obrazów księżyców galileuszowych, pokazująca porównanie ich rozmiarów z rozmiarami Jowisza (widoczna Wielka Czerwona Plama). Od góry: Io, Europa, Ganimedes i Kallisto.

Galileuszowe księżyce Jowisza – cztery największe księżyce Jowisza, z których trzy zostały odkryte przez Galileusza 7 stycznia 1610, a czwarty, Ganimedes, 11 stycznia przy pomocy skonstruowanej przez niego lunety. Uważa się, że księżyce te zaobserwował niezależnie, w tym samym czasie, niemiecki astronom Simon Marius.

Nazwy

Księżyce noszą nazwy (w kolejności od planety): Io, Europa, Ganimedes i Kallisto. Zostały one zaproponowane przez Mariusa, Galileusz nazywał je „gwiazdami medycejskimi” (Sidera Medicea), na cześć rodu Medyceuszy. Dziś używane nazwy pochodzą od imion kochanek (i kochanka) Zeusa, greckiego odpowiednika boga Jupitera, czyli Jowisza: Io, Europy, Ganimedesa i Kallisto.

Na podstawie swoich obserwacji Galileusz uznał, że księżyce krążą wokół Jowisza. Odkrycie to wspierało heliocentryczną teorię Kopernika, pokazując że nie wszystkie ciała niebieskie krążą wokół Ziemi.

Rezonans orbitalny

Rezonans orbitalny księżyców galileuszowych.

Księżyce galileuszowe pozostają wobec siebie w rezonansie orbitalnym (4:2:1). Na cztery obiegi Io wokół Jowisza przypadają dwa obiegi Europy i jeden Ganimedesa. Dodatkowo Kallisto znajduje się w rezonansie (3:7) z Ganimedesem.

Parametry fizyczne księżyców galileuszowych[1]

W kolejności rosnącej odległości od Jowisza, zdjęcia nie są w skali.

Numer Nazwa Zdjęcie Jasność Średnica
[km]
Półoś wielka
[tys. km]
Okres obiegu
[dni]
Mimośród orbity Nachylenie orbity Rok odkrycia
I Io 5,0 3643 421,8 1,77 0,0041 0,036 1610
II Europa 5,3 3122 671,1 3,55 0,0094 0,467 1610
III Ganimedes 4,6 5262 1 070,4 7,16 0,0011 0,172 1610
IV Kallisto 5,7 4821 1 882,7 16,69 0,0074 0,307 1610

Prawie do końca XIX wieku uważano, że Jowisz ma tylko cztery księżyce. Dopiero w 1892 amerykański astronom Edward Emerson Barnard odkrył piąty księżyc – Amalteę, krążącą bliżej Jowisza niż księżyce galileuszowe. Obecnie (luty 2015) znanych jest 67 satelitów planety, w większości bardzo małych.

Zobacz też

  1. Scott S. Sheppard: Jupiter's Known Satellites. [w:] The Satellite and Moon Page [on-line]. [dostęp 2015-02-18]. (ang.).
{{Przypisy}} Nieprawidłowe pola: przypisy.

Linki zewnętrzne

  • Księżyce Jowisza. [w:] Solar System Exploration [on-line]. NASA. [dostęp 2015-02-18]. (ang.).