Dzień Ojca: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
poprawa linków |
źródła/przypisy |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{inne znaczenia|święta|''[[Dzień ojca (film)|Dzień ojca]]'' – film}} |
<ref name=":0" />{{inne znaczenia|święta|''[[Dzień ojca (film)|Dzień ojca]]'' – film}} |
||
{{Święto infobox |
{{Święto infobox |
||
| Nazwa = Dzień Ojca |
| Nazwa = Dzień Ojca |
||
Linia 19: | Linia 19: | ||
==Geneza== |
==Geneza== |
||
Obchody zapoczątkowane zostały w Stanach Zjednoczonych, gdzie po sukcesie Dnia Matki pojawiły się głosy, by ustanowić święta również dla pozostałych członków rodziny. Dzień Ojca wydawał się naturalnym dopełnieniem. Pierwsze obchody święta odbyły się 19 czerwca 1910 roku w miasteczku [[Spokane]] w stanie Waszyngton za sprawą niejakiej [[Sonora Smart Dodd|Sonory Smart Dodd]] — córki weterana wojny secesyjnej Williama Smarta<ref>“Woman |
Obchody zapoczątkowane zostały w Stanach Zjednoczonych, gdzie po sukcesie Dnia Matki pojawiły się głosy, by ustanowić święta również dla pozostałych członków rodziny. Dzień Ojca wydawał się naturalnym dopełnieniem. Pierwsze obchody święta odbyły się 19 czerwca 1910 roku w miasteczku [[Spokane]] w stanie Waszyngton za sprawą niejakiej [[Sonora Smart Dodd|Sonory Smart Dodd]] — córki weterana wojny secesyjnej Williama Smarta<ref name=":0">“Woman Whoo Celebrated First Father’s Day Dies.” Arkansas Democrat, Merch 23, 1978, p. 5B</ref>. Sonora Dodd, dowiedziawszy się o ustanowieniu [[Dzień Matki|Dnia Matki]] (3 lata wcześniej w 1907 r.) wpadła na pomysł, by analogiczne święto wprowadzić dla uczczenia pamięci, trudu opieki nad rodziną i zasług wszystkich ojców — w szczególności, jej własnego, który po śmierci matki samotnie wychowywał ją oraz pięcioro młodszego rodzeństwa. Wydarzenie miało charakter lokalny, a starania o wprowadzenie go na skalę krajową nie przyjęły się przez kolejnych kilka dekad. Dopiero prezydent Nixon w 1972 roku oficjalnie ustanowił Dzień Ojca<ref>“Arkansas Native, Proposer of Father’s Day Dies at 96.” Arkansas Gazette, March 23, 1978, p. 16A.</ref>. |
||
W [[Polska|Polsce]] święto ma już kilkudziesięcioletnią tradycję, do tej pory nie dorównało popularnością [[Dzień Matki|Dnia Matki]]. W Ewangelii według świętego Mateusza Chrystus przypomina (łac.) ''Honora patrem tuum et matrem tuam'': "Czcij Ojca swego i Matkę swoją" jest to czwarte przykazanie Boże z obietnicą - "Aby Ci się dobrze działo i abyś długo żył na ziemi". Niemniej z roku na rok coraz więcej ojców może liczyć nie tylko na życzenia czy gesty, ale i drobne upominki. Wraz z przemianami społecznymi XXI wieku rola ojca w Polsce ulega stopniowemu przekształceniu. Stereotyp jedynego żywiciela rodziny przechodzi powoli do przeszłości a dziś coraz więcej ojców, aktywnie włącza się do obowiązków domowych i wychowania nieletnich dzieci<ref>Pospiszyl K., (1979), O miłości ojcowskiej, Warszawa, s.48</ref>. |
W [[Polska|Polsce]] święto ma już kilkudziesięcioletnią tradycję, do tej pory nie dorównało popularnością [[Dzień Matki|Dnia Matki]]. W Ewangelii według świętego Mateusza Chrystus przypomina (łac.) ''Honora patrem tuum et matrem tuam'': "Czcij Ojca swego i Matkę swoją" jest to czwarte przykazanie Boże z obietnicą - "Aby Ci się dobrze działo i abyś długo żył na ziemi". Niemniej z roku na rok coraz więcej ojców może liczyć nie tylko na życzenia czy gesty, ale i drobne upominki. Wraz z przemianami społecznymi XXI wieku rola ojca w Polsce ulega stopniowemu przekształceniu. Stereotyp jedynego żywiciela rodziny przechodzi powoli do przeszłości a dziś coraz więcej ojców, aktywnie włącza się do obowiązków domowych i wychowania nieletnich dzieci<ref>Pospiszyl K., (1979), O miłości ojcowskiej, Warszawa, s.48</ref>. |
Wersja z 08:17, 23 cze 2015
Dzień | |
---|---|
Państwa | |
Typ święta |
międzynarodowe |
Zwyczaje |
składanie ojcom życzeń i obdarowywanie ich drobnymi upominkami |
Znaczenie |
szacunek dla ojca |
Inne nazwy |
Dzień Taty |
Podobne święta |
Dzień Ojca – święto obchodzone corocznie jako wszystkich ojców. Data obchodów Dnia Ojca zależy od kraju, w którym jest świętowany. W Polsce obchodzone jest 23 czerwca od roku 1965.
Geneza
Obchody zapoczątkowane zostały w Stanach Zjednoczonych, gdzie po sukcesie Dnia Matki pojawiły się głosy, by ustanowić święta również dla pozostałych członków rodziny. Dzień Ojca wydawał się naturalnym dopełnieniem. Pierwsze obchody święta odbyły się 19 czerwca 1910 roku w miasteczku Spokane w stanie Waszyngton za sprawą niejakiej Sonory Smart Dodd — córki weterana wojny secesyjnej Williama Smarta[1]. Sonora Dodd, dowiedziawszy się o ustanowieniu Dnia Matki (3 lata wcześniej w 1907 r.) wpadła na pomysł, by analogiczne święto wprowadzić dla uczczenia pamięci, trudu opieki nad rodziną i zasług wszystkich ojców — w szczególności, jej własnego, który po śmierci matki samotnie wychowywał ją oraz pięcioro młodszego rodzeństwa. Wydarzenie miało charakter lokalny, a starania o wprowadzenie go na skalę krajową nie przyjęły się przez kolejnych kilka dekad. Dopiero prezydent Nixon w 1972 roku oficjalnie ustanowił Dzień Ojca[2].
W Polsce święto ma już kilkudziesięcioletnią tradycję, do tej pory nie dorównało popularnością Dnia Matki. W Ewangelii według świętego Mateusza Chrystus przypomina (łac.) Honora patrem tuum et matrem tuam: "Czcij Ojca swego i Matkę swoją" jest to czwarte przykazanie Boże z obietnicą - "Aby Ci się dobrze działo i abyś długo żył na ziemi". Niemniej z roku na rok coraz więcej ojców może liczyć nie tylko na życzenia czy gesty, ale i drobne upominki. Wraz z przemianami społecznymi XXI wieku rola ojca w Polsce ulega stopniowemu przekształceniu. Stereotyp jedynego żywiciela rodziny przechodzi powoli do przeszłości a dziś coraz więcej ojców, aktywnie włącza się do obowiązków domowych i wychowania nieletnich dzieci[3].
Rola ojca w rodzinie
Uczestnictwo ojca w procesie wychowania dziecka jest jednym z podstawowych kanonów pedagogicznych znanych od najdawniejszych czasów[4]. Rola ojca, tak jak i matki, ma wiele swoich cech: ojciec jest rodzicielem, opiekunem, wychowawcą, żywicielem i współprowadzącym gospodarstwo domowe, władcą i decydentem, kontrolerem, określa pozycję członków rodziny, jest autorytetem i przyjacielem, osobą przekazującą wiarę i kulturę, organizatorem czasu wolnego[5] Dzięki temu problem wpływu ojca na rozwój psychiczny dziecka przestaje być nie ocenioną wartością, a staje się stopniowo coraz lepiej opisanym zagadnieniem przez literaturę naukową[6].
Wpływ ojca na wychowanie
Role rodziców (matki i ojca) w wychowaniu potomstwa są równoważne, natomiast podział ról w wychowaniu jest różna w zależności od cech i predyspozycji osobowych rodziców.
Wpływ ojca obserwowany w dzieciństwie lub okresie dojrzewania
- Przestępczość nieletnich występuje częściej u dzieci, które czuły się odrzucone przez ojca [7].
- Problemy z nauką i przemocą rówieśniczą nastolatków zdarzają się częściej w rodzinach, gdzie w dzieciństwie brakowało bliskości lub akceptacji ojca[8], [9].
- Korzystanie z narkotyków przez nastolatków jest związane brakiem miłości i odrzuceniem przez ojca w dzieciństwie[10].
- Depresja i lęk wśród nastolatków występuje częściej u osób, które mają konfliktową relację z ojcem i nie doświadczają wsparcia od ojca[11], [12], [13].
- Nastolatki częściej przejmują postawy rodziców wobec małżeństwa, rozwodu, męskości, kobiecości i seksualności, jeśli mają bliską relację z ojcem[14].
- Przytulanie przez ojca i zdrowy kontakt fizyczny z ojcem wiąże się z wyższą samooceną nastoletnich dziewcząt[15].
- Brak bliskiej relacji z ojcem stanowi jedną z najważniejszych przyczyn dezorientacji seksualnej chłopców, co prowadzi do zaburzeń tożsamości płciowej i zwiększa prawdopodobieństwo rozwijania się skłonności homoseksualnych[16], [17].
Wpływ relacji z ojcem w dzieciństwie i okresie dojrzewania obserwowany w dorosłym życiu dziecka
- Mężczyźni, którzy mieli w dzieciństwie dobrą relację z ojcem lepiej radzą sobie z sytuacjami problemowymi i stresem w dorosłości[18].
- Zaburzenia osobowości i zaburzenia jedzenia zdarzają się częściej wśród kobiet, które czuły się odrzucane przez ojców[19], [20].
- Poczucie szczęścia, satysfakcji życiowej oraz niski poziom lęku i depresji u młodych dorosłych wiąże się z silną więzią z ojcem[21].
- Silne ukształtowanie męskiej tożsamości nie zależy od jaskrawości męskich cech ojca, ale od tego, czy ojciec jest bliski i kochający[22], [23].
Przykładowe uwarunkowania pozytywnego wpływu ojca na rozwój dziecka
- Zaangażowanie ojca wpływa na psychologiczne przystosowanie dzieci, ale pod warunkiem, że jest ono odbierane jako wyraz miłości[24].
- Dla rozwoju dziecka ważniejsza jest jakość relacji z ojcem niż ilość poświęcanego przez ojca czasu i wysiłku[25].
- Ojcowie częściej niż matki zachęcają dzieci do niezależności i podejmowania ryzyka[26].
- Ojcowie są bardziej gotowi do zaangażowania w wychowanie, jeśli wiedzą, że może to mieć istotne znaczenie w życiu ich dzieci[27].
Prawa Ojca
W polskim prawie nie używa się określenia „prawo ojca”, w kontekście uprawnień rodzinnych w stosunku co do dziecka. Pojęcie to pojawiło się niedawno pod wpływem narastających w społeczeństwie opinii na temat naruszania praw mężczyzny do bycia ojcem. Kluczowa rola ojca i relacji z ojcem we wspieraniu zdrowego rozwoju dzieci i młodzieży oraz zapobieganiu zachowaniom ryzykownym i problemowym obejmuje szereg ważnych obszarów życia i ma przełożenie na funkcjonowanie dzieci zarówno w dzieciństwie, jak i w życiu dorosłym. W szczególności ojciec pomaga dzieciom w budowaniu poczucia własnej wartości, zdrowej tożsamości płciowej synów i córek, przygotowuje dzieci do respektowania norm społecznych, uczy radzenia sobie z trudnościami i wyzwaniami życia. Swoim wpływem ojciec chroni dzieci przed podejmowaniem zachowań ryzykownych i zaburzeniami psychicznymi, a także przed popadaniem w konflikt z prawem[28].
Ciekawostka
Z roku na rok w Polsce coraz więcej ojców korzysta również z tzw. urlopu tacierzyńskiego, tym samym umożliwiając swoim partnerkom życiowym realizować się zawodowo. W dodatku, ojcem nie zawsze jest mężczyzna, który spłodził dziecko. Szacuje się, że statystycznie ok. 8% mężczyzn wychowuje „nie swoje” potomstwo, a większość z nich nawet o tym nie wie lub nie chce wiedzieć o zgodności DNA.[potrzebny przypis] Test na ojcostwo jako naukowy sposób mający na celu potwierdzenie lub wykluczenie biologicznego pokrewieństwa między dwiema osobami (matką a ojcem). Ustalenie lub wykluczenie ojcostwa stanowi największy odsetek badań genetycznych na ustalenie pokrewieństwa dokonywanego w Polsce przez przez sądy rodzinne..
W innych krajach
We Włoszech, Hiszpanii i Portugalii) 19 marca w dzień św. Józefa, na Litwie w pierwszą niedzielę czerwca, w Austrii – w drugą niedzielę czerwca.
W Niemczech – w dniu uroczystości Wniebowstąpienia Pańskiego (Christi Himmelfahrt), który przypada na 39. dzień po Niedzieli Wielkanocnej (40. dnia licząc wraz z tą niedzielą). W Niemczech Dzień Ojca z czasem przerodził się w Dzień Mężczyzn[29].
W krajach skandynawskich Dzień Ojca obchodzony jest w drugą niedzielę listopada.
W Danii Dzień Ojca obchodzony jest co roku 5 czerwca.
Zobacz
- ↑ a b “Woman Whoo Celebrated First Father’s Day Dies.” Arkansas Democrat, Merch 23, 1978, p. 5B
- ↑ “Arkansas Native, Proposer of Father’s Day Dies at 96.” Arkansas Gazette, March 23, 1978, p. 16A.
- ↑ Pospiszyl K., (1979), O miłości ojcowskiej, Warszawa, s.48
- ↑ Kryczka P. (1997), Rodzina w zmieniającym się społeczeństwie, Lublin
- ↑ Kujawska M., Hubner L., (red.), (2010), Postawy rodzicielskie współczesnych ojców, Poznań, Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa.
- ↑ Pospiszyl K., (1980), Ojciec, a rozwój dziecka, Warszawa, s. 7
- ↑ Andry, R. G. (1962), Paternal and maternal roles and delinquency, in M. Ainsworth (Ed.), Deprivation of maternal care (WHO Public Papers, Vol. 14, s. 3141). Geneva: World Health Organization
- ↑ Chen X., Liu M., & Li D., (2000), Parental warmth, control, and indulgence and their relations to adjustment in Chinese children: A longitudinal study, Journal of Family Psychology, vol.14, s. 401-419
- ↑ Forehand R., & Nousiainen S., (1993), Maternal and paternal parenting: Critical dimensions in adolescent functioning, Journal of Family Psychology, 7 (1993), ss. 213-221
- ↑ Campo A.T., & Rohner R.P.., (1992), Relationships between perceived parental acceptance-rejection, psychological adjustment, and substance abuse among young adults, Child Abuse and Neglect, 16 (1992), s. 429-440
- ↑ Cole D., & McPherson A. E., (1993), Relation of family subsystems to adolescent depression: Implementing a new family assessment strategy, Journal of Family Psychology, 7 (1993), s. 119-133
- ↑ Barnett R. C., Marshall N. L., & Pleck, J. H., (1992), Adult son-parent relationships and the associations with son’s psychological distress, Journal of Family Issues, 13 (1992), s. 505-525
- ↑ Barrera M., Jr., & Garrison-Jones C., (1992), Family and peer social support as specific correlates of adolescent depressive symptoms, Journal of Abnormal Child Psychology, 20 (1992), s. 116
- ↑ Brody G. H., Moore, K., & Glei D., (1994), Family processes during adolescence as predictors of parents-young adult attitude similarity: A six-year longitudinal analysis, Family Relations, 43(1994), s. 369-373
- ↑ Barber B., & Thomas D., (1986), Dimensions of fathers’ and mothers’ supportive behavior: A case for physical affection, Journal of Marriage and the Family, 48 (1986), s. 83-794
- ↑ Nicolosi J., Nicolosi L.A., (2013), Dziecko a skłonności homoseksualne. Wydawnictwo W Drodze, Poznań
- ↑ Nicolosi J., (2011), Wstyd i utrata przywiązania. Praktyczne zastosowanie terapii reparatywnej, Wydawnictwo Mateusza, Bydgoszcz
- ↑ Mallers M. H., (2010), Fathers and Sons: Importance of Paternal Affection for Adult Well-Being, APA Sympozjum: “Social Relationships and Well-Being – A Life Span”, San Diego
- ↑ Dominy N. L., Johnson W. B., & Koch C., (2000), Perception of parental acceptance in women with binge eating disorder. Journal of Psychology, 134 (2000), s. 23-36
- ↑ Rohner, R., & Brothers, S. Perceived parental rejection, psychological maladjustment, and borderline personality disorder, Journal of Emotional Abuse, 1 (1999), s. 81-95
- ↑ Amato P. R., (1994), Father-child relations, mother-child relations and offspring psychological well-being in adulthood, Journal of Marriage and the Family, 56 (1994), s. 1031-1042
- ↑ Lamb M. E., (1997), Fathers and child development: An introductory overview and guide, in M. E. Lamb (Ed.), The role of the father in child development, s. 1-18, Wydawnictwo Wiley, Nowy Jork
- ↑ Lamb M. E., (2000), The history of research on father involvement: An overview, Marriage and Family Review, 29 (2000), s. 2342
- ↑ Veneziano R., & Rohner R., (1998), Perceived paternal acceptance, paternal involvement, and youths’ psychological adjustment in a rural, biracial southern community, Journal of Marriage and the Family, 60 (1998), s. 335-343
- ↑ Cabrera N. J., Tamis-LeMonda C. S., Bradley R. H., Hofferth S., & Lamb M. E., (2000), Fatherhood in the twenty-first century, Child Development, 71 (2000), s. 127-136
- ↑ Cabrera N. J., Tamis-LeMonda C. S., Bradley R. H., Hofferth S., & Lamb M. E., (2000), Fatherhood in the twenty-first century, Child Development, 71 (2000), s. 127-136
- ↑ Simons R. L., Whitbeck L. B., Conger R. D., & Melby J. N., (1990), Husband and wife differences in determinants of parenting: A social learning and exchange model of parental behavior, Journal of Marriage and Family, 52 (1990), s. 375-392
- ↑ Rohner, R. Veneziano, R. (2001), The Importance of Father Love: History and Contemporary Evidence, Review of General Psychology, vol. 5, s. 382-405
- ↑ Dzień Mężczyzn w Niemczech. na polonia.wp.pl