Pia fidelis: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Halibutt (dyskusja | edycje)
m język
Halibutt (dyskusja | edycje)
m →‎Bibliografia: szablony cytowania
Linia 17: Linia 17:


=== Bibliografia ===
=== Bibliografia ===
* {{Cytuj |autor = Stephen Dando-Collins |inni = Saba Zuzanna Litwińska (tłum.) | tytuł = Legiony Cezara: opowieść o Dziesiątym i najwaleczniejszym legionie Juliusza Cezara i o wojskach rzymskich|url = http://alpha.bn.org.pl/record=b1901736~S5*pol|wydawca = Dom Wydawniczy Bellona|data = 2004|data dostępu = 2015-08-11|isbn = 978-83-11-10059-6|seria = Wielkie Bitwy, Wielcy Dowódcy| odn = tak}}
* {{Cytuj |autor = Stephen Dando-Collins |inni = Saba Zuzanna Litwińska (tłum.) | tytuł = Legiony Cezara: opowieść o Dziesiątym i najwaleczniejszym legionie Juliusza Cezara i o wojskach rzymskich |wydawca = Dom Wydawniczy Bellona|data = 2004|isbn = 978-83-11-10059-6|opis = Wielkie Bitwy, Wielcy Dowódcy| odn = tak}}
* {{Cytuj | autor=Valerie A. Maxfield | tytuł=The military decorations of the Roman army | miejsce=Berkeley | wydawca=University of California Press | data=1981 | oclc=7464710 | isbn=978-0-520-04499-9 | odn = tak }}
* {{Cytuj | autor=Valerie A. Maxfield | tytuł=The military decorations of the Roman army | miejsce=Berkeley | wydawca=University of California Press | data=1981 | oclc=7464710 | isbn=978-0-520-04499-9 | odn = tak }}



Wersja z 23:35, 11 sie 2015

Pia fidelis (PF, dosł. lojalna i wierna[a]) – tytuł przyznawany honoris causa niektórym jednostkom wojskowym starożytnego Rzymu. Nadawany był zarówno całym legionom[2], jak i pojedynczym kohortom, a także jednostkom auxilii, złożonym w większości z peregrini, czyli mieszkańców Cesarstwa Rzymskiego nie posiadających obywatelstwa[3].

Tytuł tradycyjnie dodawany był do nazwy jednostki, w formie pełnej lub skróconej[4]. Często dodawano także przydomek wzorowany na cognomen cesarza, za panowania którego nagroda została przyznana. Przykładowo kohorta cohors I Brittonum, która odznaczyła się w walce podczas wojen dackich za panowania cesarza Trajana (Marcus Ulpius Traianus) była później wielokrotnie wzmiankowana jako cohors I Brittonum Ulpia torquata pia fidelis civium Romanorum[4].

W przypadku wielokrotnego nadania tego samego odznaczenia, często fakt ten był odnotowywany w jej nazwie. Przykładem mogą być wzmiankowane w epigrafice łacińskiej Legio I Adiutrix Pia Fidelis Bis („Legion I Pomocny, dwakroć lojalny i wierny”) czy Legio X Gemina Pia Fidelis Domitiana („lojalny i wierny Domicjanowi”).

Inne tytuły przyznawane jednostkom wojskowym (tak całym legionom, jak pojedynczym alom i kohortom) to civium Romanorum (obywateli rzymskich), felix (szczęśliwy), victrix (zwycięski), fortis (silny), vindex (obrońca), invicta (niezwyciężona), firma (silna) i velox (śmigły)[5]. Żołnierze auxilii mogli także otrzymać w nagrodę za wierną służbę prawa obywatelskie, czego potwierdzeniem był tzw. dyplom wojskowy[3].

Uwagi

Szablon:Uwagi-lista

Źródła

Przypisy

Szablon:Przypisy-lista

Bibliografia

  • Stephen Dando-Collins, Legiony Cezara: opowieść o Dziesiątym i najwaleczniejszym legionie Juliusza Cezara i o wojskach rzymskich, Saba Zuzanna Litwińska (tłum.), Wielkie Bitwy, Wielcy Dowódcy, Dom Wydawniczy Bellona, 2004, ISBN 978-83-11-10059-6.
  • Valerie A. Maxfield, The military decorations of the Roman army, Berkeley: University of California Press, 1981, ISBN 978-0-520-04499-9, OCLC 7464710.
  1. Dando-Collins 2004 ↓, s. 289.
  2. Maxfield 1981 ↓, s. 173.
  3. a b Maxfield 1981 ↓, s. 227.
  4. a b Maxfield 1981 ↓, s. 218 – 219.
  5. Maxfield 1981 ↓, s. 233.


Błąd w przypisach: Istnieje znacznik <ref> dla grupy o nazwie „uwaga”, ale nie odnaleziono odpowiedniego znacznika <references group="uwaga"/>
BŁĄD PRZYPISÓW