Języczka syberyjska: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Morfologia: poprawione dla robotów |
→Zagrożenia i ochrona: PCKR 2014 |
||
Linia 43: | Linia 43: | ||
Kategorie zagrożenia: |
Kategorie zagrożenia: |
||
* Kategoria zagrożenia w Polsce według [[Czerwona lista roślin i grzybów Polski|Czerwonej listy roślin i grzybów Polski]] (2006)<ref>{{cytuj książkę|tytuł=Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski|inni=Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.)|wydawca=Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk|miejsce=Kraków |rok=2006 |isbn = 83-89648-38-5}}</ref>: '''E''' (wymierający). |
* Kategoria zagrożenia w Polsce według [[Czerwona lista roślin i grzybów Polski|Czerwonej listy roślin i grzybów Polski]] (2006)<ref>{{cytuj książkę|tytuł=Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski|inni=Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.)|wydawca=Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk|miejsce=Kraków |rok=2006 |isbn = 83-89648-38-5}}</ref>: '''E''' (wymierający). |
||
* Kategoria zagrożenia w Polsce według [[Polska Czerwona Księga Roślin|Polskiej Czerwonej Księgi Roślin]]: '''CR''' (''critical'', krytycznie zagrożony). |
* Kategoria zagrożenia w Polsce według [[Polska Czerwona Księga Roślin|Polskiej Czerwonej Księgi Roślin]] (2001): '''CR''' (''critical'', krytycznie zagrożony); 2014: '''EN''' (zagrożony)<ref>{{cytuj książkę |autor = Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z. |tytuł=Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone |rok=2014 |wydawca=Instytut Ochrony Przyrody PAN |miejsce=Kraków |isbn = 978-83-61191-72-8}}</ref>. |
||
* Według klasyfikacji [[Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody|Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody]] gatunek krytycznie zagrożony (Kategoria CR). |
* Według klasyfikacji [[Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody|Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody]] gatunek krytycznie zagrożony w Karpatach polskich (Kategoria CR). |
||
Głównym czynnikiem zagrożenia dla gatunku jest zmiana stosunków wodnych. Zagraża mu także zarastanie i zacienianie w wyniku naturalnej [[sukcesja ekologiczna|sukcesji ekologicznej]] jego siedlisk przez olszyny. |
Głównym czynnikiem zagrożenia dla gatunku jest zmiana stosunków wodnych. Zagraża mu także zarastanie i zacienianie w wyniku naturalnej [[sukcesja ekologiczna|sukcesji ekologicznej]] jego siedlisk przez olszyny. |
Wersja z 10:19, 18 lut 2016
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Klad | |
Klad | |
Klad | |
Klasa | |
Klad | |
Rząd | |
Rodzina | |
Podrodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
języczka syberyjska |
Nazwa systematyczna | |
{{{nazwa łacińska}}} (L.) Cass. F. Cuvier, Dict. sci. nat. 26:401. 1823 |
Języczka syberyjska (Ligularia sibirica) – gatunek rośliny z rodziny astrowatych.
Rozmieszczenie geograficzne
Występuje w Azji (Chiny, Kazachstan) i w środkowej i wschodniej Europie[2]. W Polsce jest gatunkiem krytycznie zagrożonym, ginącym i obecnie występuje na 6 tylko stanowiskach; w ostoi siedliskowej Suchy Młyn koło Szczekocin, w Pakosławiu koło Iłży, w okolicach Buska-Zdroju, na Lubelszczyźnie koło Zawadówki, w rezerwacie przyrody Bagno Serebryjskie i na Polanie Biały Potok w Rowie Kościeliskim[3].
Morfologia
- Pokrój
- Cała roślina jest naga lub rzadko tylko owłosiona, osiąga wysokość do 2 m, zazwyczaj tylko 50-150 cm.
- Łodyga
- Nierozgałęziona, słabo owłosiona.
- Liście
- Dolne liście łodygowe o sercowatym kształcie, ząbkowane, długoogonkowe, ogonki oskrzydlone, górne są coraz mniejsze i swoimi szeroko oskrzydlonymi ogonkami obejmują łodygę, najwyższe liście są siedzące. Wszystkie są ciemnozielone, lekko połyskujące,
- Kwiaty
- Żółte kwiaty zebrane w groniasty kwiatostan zwany koszyczkiem (pseudantium), który składa się z kwiatów rurkowatych (wewnątrz) i kwiatów języczkowatych (na zewnątrz, długości ok. 15 mm). Kwiatów języczkowych jest 8, również okrywa koszyczka składa się z 8 łusek.
- Owoc
- O długości ok. 4 mm z puchem kielichowym.
Biologia i ekologia
Bylina, hemikryptofit. Kwitnie w lipcu i sierpniu. Siedlisko: torfowiska, podmokłe olszyny, źródliska, brzegi górskich potoków. Liczba chromosomów 2n= 60[4].
Zagrożenia i ochrona
Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Objęta jest także Konwencją Berneńską i dyrektywą siedliskową. W Polsce największa jego populacja w Pakosławiu w 2006 liczyła ok. 1000 osobników.
Kategorie zagrożenia:
- Kategoria zagrożenia w Polsce według Czerwonej listy roślin i grzybów Polski (2006)[5]: E (wymierający).
- Kategoria zagrożenia w Polsce według Polskiej Czerwonej Księgi Roślin (2001): CR (critical, krytycznie zagrożony); 2014: EN (zagrożony)[6].
- Według klasyfikacji Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody gatunek krytycznie zagrożony w Karpatach polskich (Kategoria CR).
Głównym czynnikiem zagrożenia dla gatunku jest zmiana stosunków wodnych. Zagraża mu także zarastanie i zacienianie w wyniku naturalnej sukcesji ekologicznej jego siedlisk przez olszyny.
- ↑ P.F. Stevens: Angiosperm Phylogeny Website. 2001–. [dostęp 2010-04-15]. (ang.).
- ↑ a b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-06-15].
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.
- ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- ↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
- ↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
Bibliografia
- Halina Pięknoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: Multico Oficyna Wyd., 2006. ISBN 978-83-7073-444-2.
- Świat roślin, skał i minerałów, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1990. Wydanie IV. ISBN 83-09-00462-1
- http://natura2000.gdos.gov.pl/