Kretowate: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Przystosowania do ziemi
Linia 26: Linia 26:


== Charakterystyka ==
== Charakterystyka ==
Budową ciała zbliżone są do [[ryjówkowate|ryjówkowatych]]. Charakteryzują się niewielkimi rozmiarami ciała, wąską, spłaszczoną czaszką z charakterystycznymi cienkimi [[Łuk jarzmowy|łukami jarzmowymi]]. Większość ma silnie rozwinięte, zwrócone na zewnątrz, zakończone szpadlowatymi [[pazur]]ami przednie kończyny przystosowane do kopania tuneli. Niektóre gatunki potrafią wykopać dziennie do 20 m podziemnego korytarza<ref>{{cytuj książkę | tytuł= Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana | data=2005 | wydawca=Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce=Warszawa | isbn=83-01-14344-4 | strony=89}}</ref>. Mają małe, często silnie uwstecznione oczy. Na pyszczkach i kończynach występują [[włosy czuciowe]] (zatokowe). U przedstawicieli podrodziny Talpinae brak uszu zewnętrznych. Mają fałdy nad otworami słuchowymi, przez co ziemia im się nie sypie do środka organizmu.♥
Budową ciała zbliżone są do [[ryjówkowate|ryjówkowatych]]. Charakteryzują się niewielkimi rozmiarami ciała, wąską, spłaszczoną czaszką z charakterystycznymi cienkimi [[Łuk jarzmowy|łukami jarzmowymi]]. Większość ma silnie rozwinięte, zwrócone na zewnątrz, zakończone szpadlowatymi [[pazur]]ami przednie kończyny przystosowane do kopania tuneli. Niektóre gatunki potrafią wykopać dziennie do 20 m podziemnego korytarza<ref>{{cytuj książkę | tytuł= Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana | data=2005 | wydawca=Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce=Warszawa | isbn=83-01-14344-4 | strony=89}}</ref>. Mają małe, często silnie uwstecznione oczy. Na pyszczkach i kończynach występują [[włosy czuciowe]] (zatokowe). U przedstawicieli podrodziny Talpinae brak uszu zewnętrznych. Otwory słuchowe mogą być przysłaniane małymi fałdami skórnymi dzięki którym ziemia nie dostaje się do uszu.


Wzór zębowy przedstawia się następująco:
Wzór zębowy przedstawia się następująco:

Wersja z 14:12, 4 cze 2016

Kretowate
Talpidae[1]
G. Fischer, 1817
Ilustracja
Kret europejski
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

ryjówkokształtne

Rodzina

kretowate

Podrodziny

zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Kretowate[2][3] (Talpidae) – rodzina ssaków z rzędu ryjówkokształtnych (Soricomorpha) przystosowanych do życia pod ziemią.

Występowanie

Występują na półkuli północnej – w Europie. Azji i Ameryce Północnej. Jedynym przedstawicielem rodziny występującym współcześnie na terenie Polski jest kret europejski (Talpa europaea). Kretowate są znane ze śladów kopalnych eocenu. Na terenie Polski występowały w pliocenie wymarłe gatunki z podrodziny Desmaninae.

Charakterystyka

Budową ciała zbliżone są do ryjówkowatych. Charakteryzują się niewielkimi rozmiarami ciała, wąską, spłaszczoną czaszką z charakterystycznymi cienkimi łukami jarzmowymi. Większość ma silnie rozwinięte, zwrócone na zewnątrz, zakończone szpadlowatymi pazurami przednie kończyny przystosowane do kopania tuneli. Niektóre gatunki potrafią wykopać dziennie do 20 m podziemnego korytarza[4]. Mają małe, często silnie uwstecznione oczy. Na pyszczkach i kończynach występują włosy czuciowe (zatokowe). U przedstawicieli podrodziny Talpinae brak uszu zewnętrznych. Otwory słuchowe mogą być przysłaniane małymi fałdami skórnymi dzięki którym ziemia nie dostaje się do uszu.

Wzór zębowy przedstawia się następująco:

Wzór zębowy I C P M
32-44 = 2-3 1 3-4 3
1-3 0-1 3-4 3


Tryb życia

Kretowate prowadzą głównie podziemny, a nieliczne ziemnowodny tryb życia. W większości są samotnikami wykazującymi silnie rozwinięty terytorializm. Nie zapadają w sen zimowy. Na zimę gromadzą pod ziemią zapasy. Samica rodzi średnio trzy młode w miocie. Karmi je mlekiem przez ok. miesiąc.

Systematyka

Klasyfikacja rodzajów zaliczanych do rodziny kretowatych ulegała wielu zmianom. Autorzy wyróżniają od 3 do 5[5] podrodzin. Poniżej przedstawiono klasyfikację opartą na badaniach genetycznych Shinohara i in. (2003)[6][2]:

Wychuchol ukraiński
  1. ↑ Talpidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ a b Nazwa polska za: Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 75-77. ISBN 978-83-88147-15-9.
  3. ↑ K. Kowalski (redaktor naukowy), A. Krzanowski, H. Kubiak, G. Rzebik-Kowalska, L. Sych: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 151, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0637-8.
  4. ↑ Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 89. ISBN 83-01-14344-4.
  5. ↑ Kowalski K. (1971)
  6. ↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Talpidae. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 27 marca 2008]
{{Przypisy}} Nieprawidłowe pola: przypisy.

Bibliografia

  1. Ciszek, D. & P. Myers.: Talpidae. (On-line), Animal Diversity Web, 2000. [dostęp 3 maja 2008]. (ang.).
  2. Kazimierz Kowalski: Ssaki, zarys teriologii. Warszawa: PWN, 1971.
  3. Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005. ISBN 83-01-14344-4.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kretowate&oldid=45959370”