Akwitania: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m drobne redakcyjne |
m dr. uzup. |
||
| Linia 40: | Linia 40: | ||
}} |
}} |
||
'''Akwitania''' ([[język francuski|fr.]] ''Aquitaine'') – [[kraina historyczna |
'''Akwitania''' ([[język francuski|fr.]] ''Aquitaine'') – [[kraina historyczna]] we [[Francja|Francji]], położony na wybrzeżu [[Ocean Atlantycki|atlantyckim]] w południowo-zachodniej części kraju. Graniczy z [[Hiszpania|Hiszpanią]] oraz regionami: [[Poitou-Charentes]], [[Limousin]] i [[Midi-Pireneje|Midi-Pyrénées]]. |
||
W latach [[1982]]-[[2015]] Akwitania stanowiła [[region (Francja)|region administracyjny]], z początkiem 2016 roku weszła w skład regionu [[Nouvelle-Aquitaine]]. |
|||
Dzieli się na pięć [[departament (Francja)|departamentów]]: [[Dordogne (departament)|Dordogne]], [[Żyronda (departament)|Gironde]], [[Landy (departament)|Landes]], [[Lot i Garonna|Lot-et-Garonne]] i [[Pireneje Atlantyckie|Pyrénées-Atlantiques]]. |
|||
Najważniejszymi miastami obok siedziby Rady Regionalnej – [[Bordeaux]] (217,0 tys. mieszk.) – są [[Pau (Pireneje Atlantyckie)|Pau]] (79,4), [[Mérignac (Żyronda)|Mérignac]] (62,5), [[Pessac]] (56,6), [[Bajonna]] (40,4), [[Talence]] (37,5), [[Anglet]] (35,5), [[Mont-de-Marsan]] (30,7), [[Agen]] (30,6), [[Biarritz]] (30,3) oraz [[Périgueux]] (30,0). |
Najważniejszymi miastami obok siedziby Rady Regionalnej – [[Bordeaux]] (217,0 tys. mieszk.) – są [[Pau (Pireneje Atlantyckie)|Pau]] (79,4), [[Mérignac (Żyronda)|Mérignac]] (62,5), [[Pessac]] (56,6), [[Bajonna]] (40,4), [[Talence]] (37,5), [[Anglet]] (35,5), [[Mont-de-Marsan]] (30,7), [[Agen]] (30,6), [[Biarritz]] (30,3) oraz [[Périgueux]] (30,0). |
||
Wersja z 00:47, 8 lis 2016
| region | |||||
| |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Siedziba | |||||
| Prezydent | |||||
| Powierzchnia |
41 309 | ||||
| Populacja (2012) • liczba ludności |
| ||||
| • gęstość |
79 | ||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||
| Liczba departamentów |
5 | ||||
| Liczba okręgów |
18 | ||||
| Liczba kantonów |
235 | ||||
| Liczba gmin |
2296 | ||||
Położenie na mapie Francji
| |||||
| Strona internetowa | |||||
.svg){kind=small}
Akwitania (fr. Aquitaine) – kraina historyczna we Francji, położony na wybrzeżu atlantyckim w południowo-zachodniej części kraju. Graniczy z Hiszpanią oraz regionami: Poitou-Charentes, Limousin i Midi-Pyrénées.
W latach 1982-2015 Akwitania stanowiła region administracyjny, z początkiem 2016 roku weszła w skład regionu Nouvelle-Aquitaine.
Dzieli się na pięć departamentów: Dordogne, Gironde, Landes, Lot-et-Garonne i Pyrénées-Atlantiques.
Najważniejszymi miastami obok siedziby Rady Regionalnej – Bordeaux (217,0 tys. mieszk.) – są Pau (79,4), Mérignac (62,5), Pessac (56,6), Bajonna (40,4), Talence (37,5), Anglet (35,5), Mont-de-Marsan (30,7), Agen (30,6), Biarritz (30,3) oraz Périgueux (30,0).
W południowej części regionu zamieszkuje mniejszość baskijska.
Historia
Nazwa Akwitania wywodzi się z języków celtyckich. Została przyjęta do łaciny jako Aquitania. Autorem jednej z pierwszych wzmianek o tej krainie jest Cezar, który wymienia ją w Commentarii de bello Gallico jako jedną z trzech głównych części Galii. Za czasów Imperium rzymskiego Akwitania była częścią prowincji Gallia. W IV wieku była podzielona na trzy prowincje: Aquitanica prima, Aquitanica secunda i Novempopulanam. Ta ostatnia początkowo obejmowała dziewięć miast. Rozwiązły tryb życia ówczesnych mieszkańców Akwitanii był przedmiotem ostrej krytyki Salwiana[2]. Od 413 we władaniu Wizygotów. W roku 507, po bitwie pod Vouillé przeszła pod panowanie Franków[3]. W średniowieczu była księstwem, które wraz ze zmianami władców poszerzała swój obszar o ziemie Poitiers, Owernii, Tuluzy oraz Gaskonii.
Gospodarka
Jeden z głównych w kraju ośrodków uprawy winorośli i tytoniu. Ponadto uprawia się pszenicę i kukurydzę oraz hoduje się bydło i drób.
Wydobycie gazu ziemnego w Lacq. Przemysł petrochemiczny, lotniczy (w Bordeaux i Anglet), drzewny (Landy) oraz winiarski. Niedaleko miasta Blaye, w gminie Braud-et-Saint-Louis, na brzegu Żyrondy, około 45 km od Bordeaux znajduje się elektrownia jądrowa Blayais.
Duże znaczenie ma też turystyka.
Na terenie Akwitanii znajdują się dwa parki regionalne (Regionalny Park Przyrody Landów Gaskonii i Park Regionalny Périgord-Limousin) i park narodowy (Park Narodowy Pirenejów). Najważniejsze rzeki na tym terenie to Garonna, Dordogne, Adour.
Zobacz też
- ↑ INED: Régions et départements. [dostęp 6 sierpnia 2013]. (fr.).
- ↑ Salwian z Marsylii, O rządach Boga 7:8-22, UKSW Warszawa 2010, przyp. 483, s. 223.
- ↑ Benedykt Zientara: Historia powszechna średniowiecza. Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2006, s. 117,118. ISBN 978-83-7436-092-0.
Linki zewnętrzne
.svg){kind=small}
Szablon:Akwitania-Limousin-Poitou-Charentes
