Kościół Ewangelicznych Chrześcijan w RP: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
stats 2015 |
m zamieniam magiczny ISBN na szablon |
||
Linia 73: | Linia 73: | ||
== Historia == |
== Historia == |
||
Ruch ewangelicznych chrześcijan został zapoczątkowany w [[Rosja|Rosji]] w 1884 przy kluczowym współudziale [[Jan Prochanow|Jana Prochanowa]], zwanego w tym środowisku „reformatorem Wschodu”. Pierwsze nabożeństwa ewangelicznych chrześcijan na ziemiach polskich zaczęto organizować w 1908, a w 1909 powstał pierwszy polski [[zbór]]. W oparciu o wspólnoty tego wyznania utworzono [[Związek Ewangelicznych Chrześcijan]], który po połączeniu ze [[Związek Zborów Słowiańskich Baptystów w Polsce|Związkiem Zborów Słowiańskich Baptystów]] jako Związek Słowiańskich Zborów Ewangelicznych Chrześcijan i Baptystów uzyskał w 1927 legalizację<ref>Henryk Ryszard Tomaszewski, ''Wspólnoty chrześcijańskie typu ewangeliczno-baptystycznego na terenie Polski w latach 1858-1939'', Warszawa 2006 ISBN |
Ruch ewangelicznych chrześcijan został zapoczątkowany w [[Rosja|Rosji]] w 1884 przy kluczowym współudziale [[Jan Prochanow|Jana Prochanowa]], zwanego w tym środowisku „reformatorem Wschodu”. Pierwsze nabożeństwa ewangelicznych chrześcijan na ziemiach polskich zaczęto organizować w 1908, a w 1909 powstał pierwszy polski [[zbór]]. W oparciu o wspólnoty tego wyznania utworzono [[Związek Ewangelicznych Chrześcijan]], który po połączeniu ze [[Związek Zborów Słowiańskich Baptystów w Polsce|Związkiem Zborów Słowiańskich Baptystów]] jako Związek Słowiańskich Zborów Ewangelicznych Chrześcijan i Baptystów uzyskał w 1927 legalizację<ref>Henryk Ryszard Tomaszewski, ''Wspólnoty chrześcijańskie typu ewangeliczno-baptystycznego na terenie Polski w latach 1858-1939'', Warszawa 2006 {{ISBN|83-88497-11-1}}, s. 104.</ref>. Baptyści szybko jednak zrezygnowali z przynależności do tej [[denominacja|denominacji]] i zdecydowali się na odrębną działalność. |
||
Ewangeliczni chrześcijanie prowadzili ożywioną działalność ewangelizacyjną wśród młodzieży, służbę muzyczną, charytatywną i wydawniczą. Przed wybuchem wojny [[Związek Ewangelicznych Chrześcijan|Związek]] liczył 131 zborów, 1 223 placówki i stacje misyjne, 18 500 członków (27 000 włączając dzieci), 112 chórów, 2 sierocińce i 1 szkołę biblijną. Czołowymi działaczami byli [[Ludwik Szenderowski|Ludwik Szenderowski sen.]], [[Ludwik Szenderowski (junior)|Ludwik Szenderowski jr.]], [[Franciszek Więckiewicz]]. |
Ewangeliczni chrześcijanie prowadzili ożywioną działalność ewangelizacyjną wśród młodzieży, służbę muzyczną, charytatywną i wydawniczą. Przed wybuchem wojny [[Związek Ewangelicznych Chrześcijan|Związek]] liczył 131 zborów, 1 223 placówki i stacje misyjne, 18 500 członków (27 000 włączając dzieci), 112 chórów, 2 sierocińce i 1 szkołę biblijną. Czołowymi działaczami byli [[Ludwik Szenderowski|Ludwik Szenderowski sen.]], [[Ludwik Szenderowski (junior)|Ludwik Szenderowski jr.]], [[Franciszek Więckiewicz]]. |
||
W czasie [[Okupacja niemiecka ziem polskich (1939–1945)|okupacji]] zbory należące do Związku były częścią denominacji zatwierdzonej przez władze [[Generalne Gubernatorstwo|Generalnego Gubernatorstwa]] pn. [[Związek Nieniemieckich Ewangelicko-Wolnokościelnych Zborów (baptyści)]]<ref>Henryk Ryszard Tomaszewski, ''Baptyści w Polsce w latach 1918-1958'', Warszawa 2008 ISBN |
W czasie [[Okupacja niemiecka ziem polskich (1939–1945)|okupacji]] zbory należące do Związku były częścią denominacji zatwierdzonej przez władze [[Generalne Gubernatorstwo|Generalnego Gubernatorstwa]] pn. [[Związek Nieniemieckich Ewangelicko-Wolnokościelnych Zborów (baptyści)]]<ref>Henryk Ryszard Tomaszewski, ''Baptyści w Polsce w latach 1918-1958'', Warszawa 2008 {{ISBN|978-83-925744-2-2}}, s. 225.</ref>. |
||
Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] większość [[zbór|zborów]] znalazła się za wschodnimi granicami Polski. W 1946 władze polskie uznały ważność przedwojennej legalizacji [[Związek Ewangelicznych Chrześcijan|Związku Ewangelicznych Chrześcijan]], a w 1947 z inicjatywy [[Związek Ewangelicznych Chrześcijan|Związku]] utworzono [[Zjednoczony Kościół Ewangeliczny w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej|Zjednoczony Kościół Ewangeliczny (ZKE)]], do którego przyłączyły się cztery inne wspólnoty o charakterze [[ewangelikalizm|ewangelicznym]] (dwie z nich w 1953), tworząc największy w Polsce [[ewangelikalizm|ewangelikalny]] [[Kościół (organizacja)|Kościół]] [[protestantyzm|protestancki]]. W 1988 nastąpił rozpad [[Zjednoczony Kościół Ewangeliczny w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej|ZKE]] i pośród powstałych na jego podstawie wspólnot, ukształtował się Kościół Ewangelicznych Chrześcijan, będący kontynuatorem [[Związek Ewangelicznych Chrześcijan|Związku Ewangelicznych Chrześcijan]]. Kościół w 1990 został wpisany do Rejestru Kościołów i innych związków wyznaniowych pod nr 27. |
Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] większość [[zbór|zborów]] znalazła się za wschodnimi granicami Polski. W 1946 władze polskie uznały ważność przedwojennej legalizacji [[Związek Ewangelicznych Chrześcijan|Związku Ewangelicznych Chrześcijan]], a w 1947 z inicjatywy [[Związek Ewangelicznych Chrześcijan|Związku]] utworzono [[Zjednoczony Kościół Ewangeliczny w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej|Zjednoczony Kościół Ewangeliczny (ZKE)]], do którego przyłączyły się cztery inne wspólnoty o charakterze [[ewangelikalizm|ewangelicznym]] (dwie z nich w 1953), tworząc największy w Polsce [[ewangelikalizm|ewangelikalny]] [[Kościół (organizacja)|Kościół]] [[protestantyzm|protestancki]]. W 1988 nastąpił rozpad [[Zjednoczony Kościół Ewangeliczny w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej|ZKE]] i pośród powstałych na jego podstawie wspólnot, ukształtował się Kościół Ewangelicznych Chrześcijan, będący kontynuatorem [[Związek Ewangelicznych Chrześcijan|Związku Ewangelicznych Chrześcijan]]. Kościół w 1990 został wpisany do Rejestru Kościołów i innych związków wyznaniowych pod nr 27. |
||
Linia 117: | Linia 117: | ||
== Literatura == |
== Literatura == |
||
* [[Noemi Modnicka]], ''Kościół Ewangelicznych Chrześcijan w Polsce jako Kościół wyboru. Analiza etnologiczna wspólnoty religijnej'', Wydawnictwo Nomos, Kraków 2010 |
* [[Noemi Modnicka]], ''Kościół Ewangelicznych Chrześcijan w Polsce jako Kościół wyboru. Analiza etnologiczna wspólnoty religijnej'', Wydawnictwo Nomos, Kraków 2010 |
||
* Janusz Sobiech, ''Kościół Ewangelicznych Chrześcijan w Polsce w latach 1988-2013'', [w:] ''Bóg dotrzymuje Słowa. Księga jubileuszowa Konstantego Wiazowskiego'', red. [[Mateusz Wichary]], Warszawa 2015 ISBN |
* Janusz Sobiech, ''Kościół Ewangelicznych Chrześcijan w Polsce w latach 1988-2013'', [w:] ''Bóg dotrzymuje Słowa. Księga jubileuszowa Konstantego Wiazowskiego'', red. [[Mateusz Wichary]], Warszawa 2015 {{ISBN|978-83-88497-19-3}}, s. 201-227 |
||
* [[Ludwik Szenderowski (junior)|Ludwik Szenderowski jr]], ''Ewangeliczni chrześcijanie. Ruch odrodzeniowo-reformatorski w historycznym Kościele chrześcijańskim. Rys historyczny (XIX-XX w.)'', The Slavic Gospel Association, Wheaton Ill. 1982. |
* [[Ludwik Szenderowski (junior)|Ludwik Szenderowski jr]], ''Ewangeliczni chrześcijanie. Ruch odrodzeniowo-reformatorski w historycznym Kościele chrześcijańskim. Rys historyczny (XIX-XX w.)'', The Slavic Gospel Association, Wheaton Ill. 1982. |
||
{{Przypisy}} |
{{Przypisy}} |
Wersja z 23:55, 30 lis 2016
Klasyfikacja systematyczna wyznania | |||||||||||
Chrześcijaństwo └ Protestantyzm └ Ruch ewangelicznych chrześcijan | |||||||||||
Ustrój kościelny | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Zasięg geograficzny | |||||||||||
Członkostwo | |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Strona internetowa |
Kościół Ewangelicznych Chrześcijan w Rzeczypospolitej Polskiej – wolny Kościół protestancki nurtu ewangelikalnego, polski przedstawiciel tradycji ruchu ewangelicznych chrześcijan, założonego w Rosji przez Jana Prochanowa. Członek Aliansu Ewangelicznego w RP oraz Międzynarodowej Federacji Wolnych Kościołów Ewangelicznych. Siedzibą władz jest miasto stołeczne Warszawa. Wpisany jest do rejestru Kościołów i związków wyznaniowych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w dziale A, pod nr 27[2]. Wydaje własny organ prasowy – miesięcznik Głos Ewangeliczny. Prezbiterem Naczelnym (zwierzchnikiem) Kościoła jest pastor Cezary Komisarz. W 2013 roku Kościół zrzeszał 1899 wiernych w 43 zborach[1].
Charakterystyka
Kościół należy do rodziny tzw. wolnych kościołów protestanckich. Jego zasady wiary opierają się na nauczaniu Jezusa i apostołów, zapisanym w Nowym Testamencie, i odwołują się do ideałów pierwszych chrześcijan. Ewangeliczni chrześcijanie utożsamiają się również z ideami Reformacji, będącej „powrotem do źródła”, którym dla chrześcijan jest Pismo Święte. Określenie „ewangeliczny” pochodzi od Ewangelii, czyli Dobrej Nowiny o zbawieniu, dzięki której każdy człowiek może dostąpić pojednania z Bogiem i doświadczyć przemiany życia.
Ewangeliczni chrześcijanie wierzą, że naśladowanie Jezusa jest nie tylko religią, ale – przede wszystkim – sposobem życia zaspokajającym najgłębsze potrzeby człowieka; podkreślają też konieczność nawrócenia jako świadomej, osobistej decyzji, która nie może być dziedziczona po rodzicach lub zastąpiona religijnymi obrzędami.
Historia
Ruch ewangelicznych chrześcijan został zapoczątkowany w Rosji w 1884 przy kluczowym współudziale Jana Prochanowa, zwanego w tym środowisku „reformatorem Wschodu”. Pierwsze nabożeństwa ewangelicznych chrześcijan na ziemiach polskich zaczęto organizować w 1908, a w 1909 powstał pierwszy polski zbór. W oparciu o wspólnoty tego wyznania utworzono Związek Ewangelicznych Chrześcijan, który po połączeniu ze Związkiem Zborów Słowiańskich Baptystów jako Związek Słowiańskich Zborów Ewangelicznych Chrześcijan i Baptystów uzyskał w 1927 legalizację[3]. Baptyści szybko jednak zrezygnowali z przynależności do tej denominacji i zdecydowali się na odrębną działalność.
Ewangeliczni chrześcijanie prowadzili ożywioną działalność ewangelizacyjną wśród młodzieży, służbę muzyczną, charytatywną i wydawniczą. Przed wybuchem wojny Związek liczył 131 zborów, 1 223 placówki i stacje misyjne, 18 500 członków (27 000 włączając dzieci), 112 chórów, 2 sierocińce i 1 szkołę biblijną. Czołowymi działaczami byli Ludwik Szenderowski sen., Ludwik Szenderowski jr., Franciszek Więckiewicz.
W czasie okupacji zbory należące do Związku były częścią denominacji zatwierdzonej przez władze Generalnego Gubernatorstwa pn. Związek Nieniemieckich Ewangelicko-Wolnokościelnych Zborów (baptyści)[4].
Po II wojnie światowej większość zborów znalazła się za wschodnimi granicami Polski. W 1946 władze polskie uznały ważność przedwojennej legalizacji Związku Ewangelicznych Chrześcijan, a w 1947 z inicjatywy Związku utworzono Zjednoczony Kościół Ewangeliczny (ZKE), do którego przyłączyły się cztery inne wspólnoty o charakterze ewangelicznym (dwie z nich w 1953), tworząc największy w Polsce ewangelikalny Kościół protestancki. W 1988 nastąpił rozpad ZKE i pośród powstałych na jego podstawie wspólnot, ukształtował się Kościół Ewangelicznych Chrześcijan, będący kontynuatorem Związku Ewangelicznych Chrześcijan. Kościół w 1990 został wpisany do Rejestru Kościołów i innych związków wyznaniowych pod nr 27.
Zwierzchnicy Kościoła:
- Antoni Pliński (1988–1991)
- Tadeusz Tołwiński (1991–1995)
- Jan Tomczyk (1995–1998)
- Henryk Karzełek (1998–2001, 2001–2004)
- Jacek Duda (2004–2007)
- Tadeusz Tołwiński (2007–2011, 2011–2016)[5]
- Cezary Komisarz (2016 - nadal)[6]
Doktryna
Nauka Kościoła jest zbieżna z szeroko rozumianą doktryną ewangelikalną. Akcentuje się w niej grzeszność człowieka, jego niezdolność do poprawy własnymi siłami oraz potrzebę przyjęcia zbawienia, które jest "dostępne za darmo" - przez wiarę w Jezusa Chrystusa. Świadome przyjęcie zbawienia i opowiedzenie się za Bogiem jest (w teologii Kościoła) określane jako nawrócenie. Kościół Ewangelicznych Chrześcijan bywa nazywany "kościołem wyboru", co znaczy, że jego wierni stali się jego członkami w świadomy sposób (dzieci są pod opieką Zborów, ale nie są ich członkami). Zbory Kościoła praktykują dwa ustanowienia Chrystusa: chrzest przez zanurzenie w wodzie, udzielany na podstawie wyznania wiary oraz Wieczerzę Pańską, sprawowaną pod dwiema postaciami - chleba i wina. Szafarzem chrztu i Wieczerzy Pańskiej może być każdy wierzący za zgodą zboru.
Credo Kościoła:
Organizacja, działalność i struktura
Organami Kościoła jako całości są: Synod Kościoła (organ stanowiący) i Rada Kościoła (organ wykonawczy). Podstawowymi jednostkami organizacyjnymi Kościoła są autonomiczne zbory (w rozumieniu kościołów lokalnych). Na czele każdego zboru stoi rada zboru, do której - z urzędu - wchodzi pastor.
Kościół składa się z 52 zborów, placówek i stacji misyjnych, zrzeszających łącznie 2300 wiernych w ramach pięciu okręgów. Zbory Kościoła prowadzą działalność ewangelizacyjną, duszpasterską i charytatywno-społeczną. Przy wielu zborach działają służby pomocy ludziom uzależnionym od alkoholu i narkotyków, punkty pomocy społecznej oraz świetlice środowiskowe. Organizowany jest również wakacyjny wypoczynek dla dzieci z ubogich rodzin oraz z domów dziecka.
Literatura
- Noemi Modnicka, Kościół Ewangelicznych Chrześcijan w Polsce jako Kościół wyboru. Analiza etnologiczna wspólnoty religijnej, Wydawnictwo Nomos, Kraków 2010
- Janusz Sobiech, Kościół Ewangelicznych Chrześcijan w Polsce w latach 1988-2013, [w:] Bóg dotrzymuje Słowa. Księga jubileuszowa Konstantego Wiazowskiego, red. Mateusz Wichary, Warszawa 2015 ISBN 978-83-88497-19-3, s. 201-227
- Ludwik Szenderowski jr, Ewangeliczni chrześcijanie. Ruch odrodzeniowo-reformatorski w historycznym Kościele chrześcijańskim. Rys historyczny (XIX-XX w.), The Slavic Gospel Association, Wheaton Ill. 1982.
- ↑ a b c d Halina Dmochowska i in.: Mały Rocznik Statystyczny Polski 2016. T. LIX. Warszawa: GUS, 2016, s. 116. ISSN 1640-3630.
- ↑ Rejestr kościołów i innych związków wyznaniowych MSW
- ↑ Henryk Ryszard Tomaszewski, Wspólnoty chrześcijańskie typu ewangeliczno-baptystycznego na terenie Polski w latach 1858-1939, Warszawa 2006 ISBN 83-88497-11-1, s. 104.
- ↑ Henryk Ryszard Tomaszewski, Baptyści w Polsce w latach 1918-1958, Warszawa 2008 ISBN 978-83-925744-2-2, s. 225.
- ↑ Janusz Sobiech: Kościół Ewangelicznych Chrześcijan w Polsce w latach 1988-2013. W: Bóg dotrzymuje Słowa. Księga jubileuszowa prezbitera Konstantego Wiazowskiego. pod red. M. Wicharego. Warszawa: Wydawnictwo Uczelniane Wyższego Baptystycznego Seminarium Teologicznego w Warszawie Wydawnictwo Słowo Prawdy, 2015, s. 206-209. ISBN 978-83-88497-19-3.
- ↑ Sprawozdanie z XII Synodu Kościoła Ewangelicznych Chrześcijan w RP [online], www.kech.pl [dostęp 2016-04-25] .
Zobacz też
Linki zewnętrzne
- Kościół Ewangelicznych Chrześcijan w Polsce, strona oficjalna
- Przybyli ze wschodu - historia Kościoła Ewangelicznych Chrześcijan
- Relacja filmowa z obchodów 100-lecia Kościoła
- Relacja TVP z obchodów 100-lecia Kościoła
- Alians Ewangeliczny w Polsce, strona oficjalna
- Międzynarodowa Federacja Wolnych Kościołów Ewangelicznych, strona oficjalna