Bitwa pod Hodowem: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Wojna infobox}}
400 koroniarzy vs 40000 tatarów to mit wielokrotnie obalany w historiografii polskiej. Źródło tego mitu pochodzi z tekstów propagandowych dworu Sobieskiego które celowo umniejszały siły wojsk koronnych przy jednoczesnym zawyżaniu sił przeciwnika. Generalnie tu nie potrzeba nawet wiedzy historycznej a wystarczy zwykła logika bo 400 żołnierzy zostałoby zmiecionch z powierzchni ziemi przez 1/4 podawanych wyżej sił.
Linia 23: Linia 23:
}}
}}
[[Plik:Polish Pancerny from XVII century.PNG|thumb|Uzbrojenie pancernego w XVII wieku]]
[[Plik:Polish Pancerny from XVII century.PNG|thumb|Uzbrojenie pancernego w XVII wieku]]
'''Bitwa pod Hodowem''' – [[bitwa]] pomiędzy wojskami [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|polskimi]] a [[Chanat Krymski|tatarskimi]] pod [[Hodów|Hodowem]] w 1694 roku w trakcie [[Wojna polsko-turecka (1683–1699)|wojny polsko-tureckiej (1683-1699)]] rozpoczętej [[Bitwa pod Wiedniem|odsieczą wiedeńską]] Jana Sobieskiego. Z powodu olbrzymiej dysproporcji sił bitwa ta bywa nazywana [[Polskie Termopile|polskimi Termopilami]]<ref>[http://www.konflikty.pl/a,4291,Wczesna_nowozytnosc,Polskie_Termopile_1694._Bitwa_pod_Hodowem.html D. Siuta, ''Polskie Termopile 1694. Bitwa pod Hodowem'']</ref><ref name="Nagielski" />, podobnie jak [[obrona Wizny]].
'''Bitwa pod Hodowem''' – [[bitwa]] pomiędzy wojskami [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|polskimi]] a [[Chanat Krymski|tatarskimi]] pod [[Hodów|Hodowem]] w 1694 roku w trakcie [[Wojna polsko-turecka (1683–1699)|wojny polsko-tureckiej (1683-1699)]] rozpoczętej [[Bitwa pod Wiedniem|odsieczą wiedeńską]] Jana Sobieskiego. Z powodu olbrzymiej dysproporcji sił - jednak nie tak wielkich jak to podają teksty propagandowe z epoki - bitwa ta bywa nazywana [[Polskie Termopile|polskimi Termopilami]]<ref>[http://www.konflikty.pl/a,4291,Wczesna_nowozytnosc,Polskie_Termopile_1694._Bitwa_pod_Hodowem.html D. Siuta, ''Polskie Termopile 1694. Bitwa pod Hodowem'']</ref><ref name="Nagielski" />, podobnie jak [[obrona Wizny]].


== Okoliczności ==
== Okoliczności ==

Wersja z 22:28, 28 maj 2018

Bitwa pod Hodowem
Wojna polsko-turecka 1683–1699
Czas

11 czerwca 1694

Miejsce

Hodów

Terytorium

ziemia lwowska

Wynik

wygrana sił polskich

Strony konfliktu
Polska Chanat Krymski
Dowódcy
Konstanty Zahorowski
Mikołaj Tyszkowski
Jan Witosławski
Siły
100 husarzy
300 pancernych[1][2] 		40 tys.
Straty
nieznane, mniej niż 100, rannych 100 1000-2000
Położenie na mapie świata
Mapa konturowa świata, u góry znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
49,613722°N 25,019583°E/49,613722 25,019583
Uzbrojenie pancernego w XVII wieku

Bitwa pod Hodowem – bitwa pomiędzy wojskami polskimi a tatarskimi pod Hodowem w 1694 roku w trakcie wojny polsko-tureckiej (1683-1699) rozpoczętej odsieczą wiedeńską Jana Sobieskiego. Z powodu olbrzymiej dysproporcji sił - jednak nie tak wielkich jak to podają teksty propagandowe z epoki - bitwa ta bywa nazywana polskimi Termopilami[3][2], podobnie jak obrona Wizny.

Okoliczności

W czerwcu 1694 roku nastąpił najazd Tatarów na ziemie polskie przeprowadzony w celu pozyskania jasyru. Do ich odparcia skierowano 2 zgrupowania jazdy – pierwsze z Okopów Świętej Trójcy pod dowództwem Konstantego Zahorowskiego i drugie z Szańca Panny Marii pod dowództwem Mikołaja Tyszkowskiego. Były to zgrupowania 100 husarzy i 300 pancernych.

Bitwa

Do pierwszego starcia doszło na polach pod wsią Hodów, gdzie polska jazda zaatakowała tatarską straż przednią liczącą około 500-600 koni. Polacy pojmali dwóch mirzów. Po tym starciu Polacy zorientowawszy się, że główne siły przeciwnika dopiero nadejdą i że nie mają szans w starciu wobec przygniatającej przewagi liczebnej Tatarów, wycofali się do wsi Hodów. Tam pancerni i husaria zeszli z koni i wykorzystali do obrony tabory, kobyliny, płoty, stoły, beczki itp. Ataki Tatarów, pieszo i z pomocą broni palnej, przez pięć do sześciu godzin odpierało ok. 300 pancernych i 100 husarzy. Kiedy skończyła się amunicja, obrońcy strzelali tatarskimi strzałami wkładanymi do luf zamiast kul[4]. Tatarów było według różnych szacunków od 25 do 70 tysięcy, jednak król Jan III Sobieski podawał w rozmowie z Mikołajem Złotnickim liczbę 40 000, co dawałoby stosunek sił 100:1[5].

Nie mogąc pokonać obrońców, Tatarzy wysłali Lipków, czyli polskich Tatarów, z żądaniem kapitulacji. Polacy odmówili, wobec czego ze względu na znaczne straty Tatarzy wycofali się do okupowanego ówcześnie przez nich Kamieńca Podolskiego. Dzięki skutecznej obronie powstrzymany został dalszy najazd tatarski.

W bitwie większość obrońców odniosła rany, a zabitych było kilkudziesięciu, w tym kilkunastu towarzyszy chorągiewnych[6]. Dowodzący jedną z rot husarskich Konstanty Zahorowski zmarł z powodu odniesionych ran trzy dni po bitwie. Do tatarskiej niewoli dostał się Mikołaj Tyszkowski, który został z niej potem wykupiony.

Skład wojsk Rzeczypospolitej[1]

  • królewska rota husarska Jana III Sobieskiego pod cześnikiem koronnym Mikołajem Złotnickim, który był jednak nieobecny w czasie bitwy i zastępował go poległy w bitwie Gulcher (Mikołaj Guttyter Dobrodziejski) – 48 ludzi
  • królewska rota husarska marszałka nadwornego Józefa Lubomirskiego – około 50 ludzi
  • 5 rot pancernych – około 300 ludzi

Upamiętnienie

Już 4 dni po bitwie król Jan III Sobieski przekazał na lekarstwa dla husarzy i pancernych 1000 zł, a hetman Stanisław Jan Jabłonowski przekazał 400 zł na cyrulika Mikołaja na leczenie rannych w szpitalu w Złoczowie. 27 czerwca król przyjął żołnierzy we Lwowie i obdarował ich pieniędzmi i końmi. W 1695 roku król kazał postawić im pomnik, który przetrwał do naszych czasów.

Latem 2014 roku przeprowadzono jego renowację, którą wykonał prof. Janusz Smaza z warszawskiej ASP, a następnie 25 października tego samego roku dokonano uroczystego odsłonięcia podczas obchodów 320. rocznicy bitwy przy udziale władz obwodu tarnopolskiego i rejonu zborowskiego[7].

Przypisy

  1. ↑ a b J. Wimmer, Materiały do zagadnienia organizacji i liczebności armii koronnej w latach 1690–1696, w: „Studia i Materiały do Dziejów Wojskowości” 1963, tom IX/1, s. 237–275.
  2. ↑ a b M. Nagielski Hodów 1694-2014. Ostatnie zwycięstwo husarii w dawnym stylu (Kwartalnik „Bellona” 1/2015).
  3. ↑ D. Siuta, Polskie Termopile 1694. Bitwa pod Hodowem
  4. ↑ R. Sikora, Niezwykłe bitwy i szarże husarii, Warszawa 2011.
  5. ↑ K. Sarnecki, Pamiętniki z czasów Jana Sobieskiego, tom 1, opr. J. Woliński, Wrocław 2004.
  6. ↑ Mała Encyklopedia Wojskowa, p.r. J. Bordziłowskiego, tom 1, Warszawa 1967.
  7. ↑ Relacja z obchodów 320. rocznicy bitwy pod Hodowem i uroczystości odsłonięcia odnowionego pomnika bitwy, Ambasada RP w Kijowie, 25.10.2014.

Bibliografia

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bitwa_pod_Hodowem&oldid=53566093”