Hals (żeglarstwo)

Hals – strona (prawa lub lewa), z której wieje wiatr na płynącym żaglowcu. Ogólny kierunek wiatru w stosunku do poruszającej się pod żaglami jednostki, gdy wiatr wieje z dowolnego kierunku innego niż dokładnie od tyłu (z rufy). Np. iść lewym halsem znaczy mieć wiatr z lewej strony. Pojęcie halsu oznacza skierowanie lin i żagli na konkretną burtę, a zmiana halsu, szczególnie przy ożaglowaniu skośnym, wymusza szereg skomplikowanych czynności zwanych zwrotami (przez sztag lub przez rufę).

Pojęcie halsu dotyczy również kilku pokrewnych zagadnień:

Hals jako długość drogi, którą pokonuje statek podczas jednego halsu (w poprzednim znaczeniu tego słowa), czyli pomiędzy sąsiednimi zwrotami jednostki przecinającymi linię (kierunek) wiatru.

Hals jako lina olinowania ruchomego, służąca do napinania wysoko pracującego żagla (np. latacza czy topsla), czyli żagla, którego róg halsowy (dolny przedni róg żagla trójkątnego) znajduje się wysoko nad pokładem. Lina ta przymocowana jest właśnie do tego rogu. Może ona także służyć do ściągania żagla na pokład, aczkolwiek zasadniczo służyć do tego powinien kontrafał, czyli lina zamocowana do górnego rogu żagla (rogu fałowego).

Zobacz też

• halsowanie
• przegląd zagadnień z zakresu żeglarstwa