Żegota Pauli: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
image
MBi (dyskusja | edycje)
→‎Publikacje: uzupełnienia
Linia 13: Linia 13:
* ''Pieśni ludu polskiego w Galicji'' (1838)
* ''Pieśni ludu polskiego w Galicji'' (1838)
* ''Pieśni ludu ruskiego w Galicji'' (t. 1–2, Lwów 1839–40)
* ''Pieśni ludu ruskiego w Galicji'' (t. 1–2, Lwów 1839–40)
* ''Starożytności galicyjskie'' (zeszyt 1 -dalsze nie ukazały się, 1840)
* ''Zamek Odrzykoński. Album na korzyść pogorzelców'' (1844)
* ''Pamiątki do życia i sprawy Samuela i Krzysztofa Zborowskich'', Lwów [[1846]]
* ''Pamiątki do życia i sprawy Samuela i Krzysztofa Zborowskich'', Lwów [[1846]]
* ''Pamiętniki o wyprawie chocimskiej r. 1621'', Kraków [[1853]]
* ''Pamiętniki o wyprawie chocimskiej r. 1621'', Kraków [[1853]]
* ''Spór o Morskie Oko'' (Kraków 1891, odbitka z "[[Czas]]u")
* ''Spór o Morskie Oko'' (Kraków 1891, odbitka z "[[Czas]]u")
* ''Przyczynki do etnografii tatrzańskich górali'' ("[[Lud (pismo)|Lud]]" t. 5, 1899 - wyd. pośmiertnie)


== Przypisy ==
== Przypisy ==

Wersja z 18:13, 4 lis 2018

Żegota Pauli wg. drzeworytu autorstwa Edwarda Nicza i Józefa Kruszewskiego, [1887]

Żegota Pauli, właśc. (do 1831 r.) Ignacy Pauli (ur. 1 lipca 1814 w Nowym Sączu, zm. 20 października 1895 w Krakowie) – polski historyk i archeolog, bibliotekarz i bibliograf, badacz polskiej i słowiańskiej kultury ludowej, jeden z pierwszych polskich etnografów i krajoznawców.

Od najwcześniejszych lat interesował się wszystkimi tymi dziedzinami wiedzy, które łącznie mieścimy dziś w haśle "krajoznawstwo". Jeszcze jako uczeń nowosądeckiego gimnazjum odbył swą pierwszą podróż po Galicji (m. in. w Pieniny), której opis ogłosił później pt. Wyimki z podróży po Galicyi w r. 1831. Zawarł w nim m.in. szereg danych historycznych, opisy strojów i zwyczajów górali pienińskich oraz podania ludowe (w tym o św. Kindze). Ważny wpływ na jego późniejsze zainteresowania posiadał sądecki wikary i katecheta ks. Michał Głowacki "Świętopełk", później jeden z organizatorów „poruseństwa” chochołowskiego. W latach 1835/36 był więziony za kontakty z patriotyczną spiskową organizacją młodzieży lwowskiej. W latach 1840–42 podróżował po Beskidach, docierając do Żywca. Od 1843 r. brał czynny udział w życiu literackim i politycznym Lwowa. W 1854 r. odbył większą podróż w Tatry i na Spisz. Pracował jako bibliotekarz i konserwator archiwum Potockich w Krakowie, a następnie (od 1872 r.) w Bibliotece Jagiellońskiej. Poza wydanymi pozycjami pozostawił liczne materiały rękopiśmienne, m.in. tekę materiałów dotyczących Tatr i Podhala, przechowywane obecnie w Bibliotece Jagiellońskiej. Pauli przekazał przed śmiercią znaczną część swoich zbiorów bibliotecznych jak: rękopisy, druki i ryciny swojemu przyjacielowi Władysławowi Ignacemu Wisłockiemu, który opracował ich bibliografię i także włączył w zbiór Biblioteki Jagiellońskiej[1].

Strona tytułowa "Pieśni ludu polskiego w Galicji"

W 1896 r. Pauli został uczczony w Krakowie tablicą pamiątkową na murze klasztoru bonifratrów przy ul. Krakowskiej 48, gdzie przez szereg lat mieszkał i gdzie zmarł, głoszącą: "W tych celkach Braci Miłosierdzia przemieszkał ostatnich 25 lat życia swego Żegota Pauli, nestor archeologów i etnografów polskich; historiograf Uniwersytetu Jagiellońskiego"[2]. Pochowany został na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie, w kwaterze Kr[3]. Upamiętnia go również epitafium w kościele św. Anny w Krakowie.

Publikacje

  • Wyimki z podróży po Galicyi w r. 1831 ("Rozmaitości" nr 47–52/1835)
  • Pieśni ludu polskiego w Galicji (1838)
  • Pieśni ludu ruskiego w Galicji (t. 1–2, Lwów 1839–40)
  • Starożytności galicyjskie (zeszyt 1 -dalsze nie ukazały się, 1840)
  • Zamek Odrzykoński. Album na korzyść pogorzelców (1844)
  • Pamiątki do życia i sprawy Samuela i Krzysztofa Zborowskich, Lwów 1846
  • Pamiętniki o wyprawie chocimskiej r. 1621, Kraków 1853
  • Spór o Morskie Oko (Kraków 1891, odbitka z "Czasu")
  • Przyczynki do etnografii tatrzańskich górali ("Lud" t. 5, 1899 - wyd. pośmiertnie)

Przypisy

  1. Henryk Ułaszyn. Dr. Władysław Wisłocki. Notka biograficzno-bibliograficzna. „Przegląd Bibliograficzny”. 6, s. 94, 1901. Kraków. 
  2. Aleksander Krawczuk: Opowieści o zmarłych. Cmentarz Rakowicki część 3 i 4. Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza w Krakowie, 1988, s. 129. ISBN 83-03-02300-4.
  3. Karolina Grodziska-Ożóg: Cmentarz Rakowicki w Krakowie (1803-1939). Wyd. II. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1987, s. 131. ISBN 83-08-01428-3.

Bibliografia

  1. Encyklopedia powszechna PWN, t. 5. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974.
  2. Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wyd. Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
  3. Ks. Witold Józef Kowalów, Ks. Michał Stanisław Głowacki "Świętopełk" (1804–1846). Folklorysta i współorganizator powstania, Biały Dunajec – Ostróg 1999.

Linki zewnętrzne