Kartografia: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
etymologia gr. |
|||
| Linia 3: | Linia 3: | ||
[[Plik:Livingston-Greenwich-map.jpg|thumb|Mapa ilustrowana]] |
[[Plik:Livingston-Greenwich-map.jpg|thumb|Mapa ilustrowana]] |
||
'''Kartografia''' ([[Język grecki|gr]] |
'''Kartografia''' ([[Język grecki|gr.]] χάρτης ''chartēs'', „papirus, arkusz, mapa”, γράφειν ''graphein'', „pisać”) – dziedzina nauki o [[mapa]]ch (w tym o [[Atlas (publikacja)|atlasach]], [[globus]]ach, modelach plastycznych – [[mapa plastyczna|mapach plastycznych]] itp.), teorii map, metodach ich sporządzania i użytkowania; jak również dziedzina działalności organizacyjnej i usługowej, związanej z opracowywaniem, reprodukcją i rozpowszechnianiem map<ref name="NEP PWN">Nowa Encyklopedia Powszechna PWN, Warszawa 1995, tom 3, s. 294.</ref>. |
||
Pod pojęciem kartografii rozumie się także dziedzinę, zajmującą się przekazywaniem informacji, które są odniesione do przestrzeni (głównie geograficznej) a zakodowanych w formie graficznej lub cyfrowej<ref name="NEP PWN" />. |
Pod pojęciem kartografii rozumie się także dziedzinę, zajmującą się przekazywaniem informacji, które są odniesione do przestrzeni (głównie geograficznej) a zakodowanych w formie graficznej lub cyfrowej<ref name="NEP PWN" />. |
||
| Linia 15: | Linia 15: | ||
== Działy kartografii == |
== Działy kartografii == |
||
Do najczęściej wyróżnianych działów kartografii można zaliczyć<ref>{{Cytuj książkę | inni = Jacek Pasławski (red.) |
Do najczęściej wyróżnianych działów kartografii można zaliczyć<ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Wprowadzenie do kartografii i topografii |inni = Jacek Pasławski (red.) |rozdział = Przedmiot kartografii i jej powiązania z innymi naukami |autor r = Wiesław Ostrowski |autor2 r = Jacek Pasławski |data = 2006 |wydawca = Wydawnictwo Nowa Era |miejsce = Warszawa |isbn = 83-7409-229-7}}</ref>: |
||
* kartoznawstwo – wiedzę o mapach ich właściwościach i formułach, |
* kartoznawstwo – wiedzę o mapach ich właściwościach i formułach, |
||
* kartografię matematyczną – zajmującą się teorią [[Odwzorowanie kartograficzne|odwzorowań kartograficznych]] powierzchni [[Ziemia|Ziemi]] na mapach oraz podstawami matematycznymi wykonywania pomiarów na mapach, |
* kartografię matematyczną – zajmującą się teorią [[Odwzorowanie kartograficzne|odwzorowań kartograficznych]] powierzchni [[Ziemia|Ziemi]] na mapach oraz podstawami matematycznymi wykonywania pomiarów na mapach, |
||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
* [[kartografia geologiczna]] |
* [[kartografia geologiczna]] |
||
* [[Wizualizacja#Kartografia|kartografia jako technika wizualizacji]] |
* [[Wizualizacja#Kartografia|kartografia jako technika wizualizacji]] |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
{{Przypisy}} |
{{Przypisy}} |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
{{Nauki inżynieryjne i techniczne}} |
{{Nauki inżynieryjne i techniczne}} |
||
Wersja z 14:19, 22 cze 2019
Kartografia (gr. χάρτης chartēs, „papirus, arkusz, mapa”, γράφειν graphein, „pisać”) – dziedzina nauki o mapach (w tym o atlasach, globusach, modelach plastycznych – mapach plastycznych itp.), teorii map, metodach ich sporządzania i użytkowania; jak również dziedzina działalności organizacyjnej i usługowej, związanej z opracowywaniem, reprodukcją i rozpowszechnianiem map[1].
Pod pojęciem kartografii rozumie się także dziedzinę, zajmującą się przekazywaniem informacji, które są odniesione do przestrzeni (głównie geograficznej) a zakodowanych w formie graficznej lub cyfrowej[1].
W Polsce – wraz z geodezją – stanowi jedną z dyscyplin nauk technicznych.
Kształtowała się w trzech okresach historycznych:
- od czasów starożytnych do renesansu,
- od połowy XVI do połowy XX wieku,
- od połowy XX wieku.
Działy kartografii
Do najczęściej wyróżnianych działów kartografii można zaliczyć[2]:
- kartoznawstwo – wiedzę o mapach ich właściwościach i formułach,
- kartografię matematyczną – zajmującą się teorią odwzorowań kartograficznych powierzchni Ziemi na mapach oraz podstawami matematycznymi wykonywania pomiarów na mapach,
- redakcję i opracowanie map,
- reprodukcję kartograficzną,
- topografię,
- kartometrię – zajmującą się zasadami i metodami pomiarów na mapach,
- historię kartografii,
- kartologię – uważaną za nadbudowę teoretyczną kartografii praktycznej. Kartologia korzysta z ustaleń logiki, semiotyki, prakseologii, psychologii, teorii informacji.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b Nowa Encyklopedia Powszechna PWN, Warszawa 1995, tom 3, s. 294.
- ↑ Wiesław Ostrowski, Jacek Pasławski: Przedmiot kartografii i jej powiązania z innymi naukami. W: Wprowadzenie do kartografii i topografii. Jacek Pasławski (red.). Warszawa: Wydawnictwo Nowa Era, 2006. ISBN 83-7409-229-7.