* <ref name="uwaga3">„Lodzer Fußball Verband” – organizacja powstała jesienią 1909 – przeprowadziła rozgrywki o mistrzostwo Łodzi w latach 1910–14 ({{odn|Chomicki|Śledziona|2014|s=11–12|ref=nie}}).</ref>
* <ref name="uwaga3">„Lodzer Fußball Verband” – organizacja powstała jesienią 1909 – przeprowadziła rozgrywki o mistrzostwo Łodzi w latach 1910–14 ({{odn|Chomicki|Śledziona|2014|s=11–12|ref=nie}}).</ref>
* <ref name="uwaga4">Puchar mógł stać się własnością jedynie tej drużyny, która trzykrotnie zdobyłaby mistrzostwo Łodzi ({{Cytuj pismo | tytuł = Sport. Jutrzejsze zawody o mistrzostwo | czasopismo = Nowa Gazeta Łódzka | url = http://bc.wimbp.lodz.pl/dlibra/docmetadata?id=1996&from=publication | strony = 4 | data = 1914-03-21 | wydanie = | wolumin = Nr 66 | miejsce = Łódź | data dostępu = 2017-09-17}}).</ref>
* <ref name="uwaga4">Puchar mógł stać się własnością jedynie tej drużyny, która trzykrotnie zdobyłaby mistrzostwo Łodzi ({{Cytuj pismo | tytuł = Sport. Jutrzejsze zawody o mistrzostwo | czasopismo = Nowa Gazeta Łódzka | url = http://bc.wimbp.lodz.pl/dlibra/docmetadata?id=1996&from=publication | strony = 4 | data = 1914-03-21 | wydanie = | wolumin = Nr 66 | miejsce = Łódź | data dostępu = 2017-09-17}}).</ref>
* <ref name="uwaga5">Według władz obecnie istniejącego klubu – Widzew Łódź SA, a także w opinii części historyków, TMRF „Widzew” był prekursorem [[Widzew Łódź (piłka nożna)|RTS „Widzew” Łódź]] ([[Towarzystwo Miłośników Rozwoju Fizycznego#Utworzenie RTS „Widzew”|zobacz »]]).</ref>
* <ref name="uwaga5"><!-- UWAGA: ten przypis nie jest nigdzie użyty; Zobacz [[WP:REFNIEUŻYTE]] -->Według władz obecnie istniejącego klubu – Widzew Łódź SA, a także w opinii części historyków, TMRF „Widzew” był prekursorem [[Widzew Łódź (piłka nożna)|RTS „Widzew” Łódź]] ([[Towarzystwo Miłośników Rozwoju Fizycznego#Utworzenie RTS „Widzew”|zobacz »]]).</ref>
}}
}}
Wersja z 09:36, 5 lip 2019
Kibice Widzewa podczas 66. derbów Łodzi w 2007, widok na trybunę C
Derby Łodzi – derbypiłkarskie pomiędzy dwoma najbardziej utytułowanymi klubami z Łodzi – ŁKS-em i Widzewem. Ich początek datuje się na rok 1925 (mecze towarzyskie) lub 1926 (oficjalne rozgrywki). Są to jedne z najbardziej popularnych derbów sportowych w Polsce.
Jeszcze przed wybuchem I wojny światowej w Łodzi prowadzono rozgrywki o mistrzostwo miasta. Organizatorem był „Lodzer Fußball Verband”[c], a główną nagrodą był puchar (nazywany „wędrownym”[d]) ufundowany przez Anglików: Roberta Smitha i Aleksandra Gilchrista[2] (pochodzący z Manchesteru Smith, zapalony działacz piłkarski, pracował w jednej z łódzkich fabryk[3]). W mistrzostwach brały udział nie tylko drużyny związane z polskim środowiskiem, ale także z niemieckim i angielskim[4]. W 1910 triumfował TV Kraft, a w rok później Newcastle. W 1912 po raz pierwszy zwycięzcą został polski klub – ŁKS. Wyczyn ten powtórzył także w następnym roku. Była to ostatnia dokończona edycja tych rozgrywek przed wojną.
Mistrzostwa Polski
W 1920 wystartowały mistrzostwa Polski w piłce nożnej, jednak ze względu na konflikt polsko-bolszewicki całość rozgrywek została przeprowadzona dopiero w rok później. Wówczas też rozegrano eliminacje do ogólnopolskich zmagań w okręgu łódzkim, które wygrał ŁKS. W pokonanym polu pozostawił m.in. Klub Turystów Łódź oraz ŁTSG Łódź[5].
Do pierwszego pojedynku pierwszych drużyn ŁKS-u i Widzewa doszło 1 marca 1925 w meczu towarzyskim, zakończonym zwycięstwem ŁKS-u 4:0[6]. W przeciągu roku zespoły się spotykały jeszcze czterokrotnie[6]. Wszystkie mecze wygrał ŁKS, m.in. 13:0 i 17:2[6]. Pierwszy mecz w oficjalnych rozgrywkach odbył się w marcu 1926[6]. Było to spotkanie pierwszej edycji Pucharu Polski, na szczeblu regionalnym, a wygrał wyżej notowany ŁKS 3:0[1]. Jeszcze w tym samym roku rozegrano dwa kolejne spotkania, tym razem w ramach łódzkiej Klasy A, wysoko wygrane przez ŁKS[1], który po sezonie współtworzył Ligę. Następnie do końca okresu międzywojennego pierwsze zespoły ŁKS-u i Widzewa grały w różnych klasach rozgrywkowych i spotykały się wyłącznie w meczach towarzyskich[6]. W 1927 ŁKS wygrał z Widzewem 7:2 w finale turnieju o puchar Expressu Wieczornego Ilustrowanego, a w 1931 zespoły zagrały mecz w Pabianicach[6].
Pierwsze ligowe derby Łodzi zostały rozegrane 3 kwietnia1927, pomiędzy Łódzkim Klubem Sportowym a wspomnianym wcześniej Klubem Turystów Łódź. Wygrał ŁKS 2:0 po bramkach Jana Durki. W rewanżu 7 sierpnia1927, Turyści zrewanżowali się, wygrywając 4:2. Drużyny te rywalizowały ze sobą także w 1928 i 1929. W następnych latach na najwyższym szczeblu rozgrywek ŁKS potykał się jeszcze z ŁTSG (1930).
Regularne spotkania derbowe, pomiędzy tymi drużynami, rozpoczęły się jednak dopiero w 1975 wraz z ponownym awansem Widzewa do I ligi. Beniaminek udanie zrewanżował się Rycerzom Wiosny z al. Unii za dwie porażki sprzed 27 lat. Dnia 6 sierpnia1975, na stadionie ŁKS-u (w obecności ok. 35 tys. widzów), Widzew zwyciężył 2:1 (0:1) po dwóch bramkach Błachny.
Na szczeblu centralnym rozgrywek ligowych w Polsce w latach 1968-1971 dochodziło ponadto do derbowych pojedynków pomiędzy ŁKS-em a Startem i Włókniarzem (II liga; dziś I-sza). Z pierwszym z tych klubów Biało-Czerwono-Biali grali czterokrotnie, uzyskując trzy remisy i jedną wygraną[7]; z drugim rywalizowali dwukrotnie, z obu spotkań wychodząc zwycięsko[8].
↑„Lodzer Fußball Verband” – organizacja powstała jesienią 1909 – przeprowadziła rozgrywki o mistrzostwo Łodzi w latach 1910–14 (Chomicki i Śledziona 2014 ↓, s. 11–12).
↑Puchar mógł stać się własnością jedynie tej drużyny, która trzykrotnie zdobyłaby mistrzostwo Łodzi (Sport. Jutrzejsze zawody o mistrzostwo. „Nowa Gazeta Łódzka”. Nr 66, s. 4, 1914-03-21. Łódź. [dostęp 2017-09-17].).
Błąd w przypisach: Znacznik <ref> o nazwie „uwaga5”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.