Absorpcja promieniowania alfa: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m lit. |
|||
Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Absorpcja promieniowania alfa''' – pochłanianie [[promieniowanie alfa|promieniowania alfa]] przez substancję przez którą przechodzi promieniowanie. Absorpcja zachodzi wskutek wzbudzania i [[jonizacja|jonizacji]] atomów napromieniowywanego ciała. Zachodzi głównie przez [[Oddziaływanie elektrostatyczne|oddziaływanie kulombowskie]] między cząstkami α a [[elektron]]ami substancji przenikanej. Rzadziej, przez reakcje jądrowe i rozpraszanie na jądrach atomowych. Podczas absorpcji, z uwagi na dużą masę cząstki α, jej tor pozostaje praktycznie niezmieniony. Strata energii na jednostkę długości przez cząstkę α (zdolność hamowania materiału) jest odwrotnie proporcjonalna do kwadratu prędkości cząstki: |
'''Absorpcja promieniowania alfa''' – pochłanianie [[promieniowanie alfa|promieniowania alfa]] przez substancję przez którą przechodzi promieniowanie. Absorpcja zachodzi wskutek wzbudzania i [[jonizacja|jonizacji]] atomów napromieniowywanego ciała. Zachodzi głównie przez [[Oddziaływanie elektrostatyczne|oddziaływanie kulombowskie]] między cząstkami α a [[elektron]]ami substancji przenikanej. Rzadziej, przez reakcje jądrowe i rozpraszanie na jądrach atomowych. Podczas absorpcji, z uwagi na dużą masę cząstki α, jej tor pozostaje praktycznie niezmieniony. Strata energii na jednostkę długości przez cząstkę α (zdolność hamowania materiału) jest odwrotnie proporcjonalna do kwadratu prędkości cząstki: |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
Gdy cząstka α utraci całą większą część [[energia kinetyczna|energii kinetycznej]] i energia ta osiąga wartość rzędu [[energia termiczna|energii termicznej]], zwykle przyłącza do siebie dwa elektrony i staje się atomem helu. |
Gdy cząstka α utraci całą większą część [[energia kinetyczna|energii kinetycznej]] i energia ta osiąga wartość rzędu [[energia termiczna|energii termicznej]], zwykle przyłącza do siebie dwa elektrony i staje się atomem helu. |
||
[[Plik:Krzywa bragga.svg|thumb|250px |
[[Plik:Krzywa bragga.svg|thumb|250px|Krzywa jonizacji (Bragga) dla różnych cząstek. Dla cząstki alfa przypomina ona krzywą dla protonu (czerwona).]] |
||
Jedną z metod badania absorpcji jest mierzenie [[jonizacja właściwa|jonizacji właściwej]] (liczby jonów wytworzonych na jednostkę długości toru cząstki alfa). Jonizacja jest wprost proporcjonalna do energii cząstki: |
Jedną z metod badania absorpcji jest mierzenie [[jonizacja właściwa|jonizacji właściwej]] (liczby jonów wytworzonych na jednostkę długości toru cząstki alfa). Jonizacja jest wprost proporcjonalna do energii cząstki: |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
gdzie: |
|||
: <math>N_{pj}</math> – całkowita ilość wytworzonych jonów, |
|||
: <math>E</math> – energia cząstki, |
|||
: <math>w</math> – współczynnik zależny m.in. od rodzaju materiały absorbującego, rodzaju cząstek i energii. W powietrzu wnosi ok. 34 eV. |
|||
Tylko część energii kinetycznej cząstki przekłada się na jonizację. Jej część ulega zmianie na energię cieplną, dysocjację cząstek i wzbudzenia atomów i innych cząstek. Przebieg [[Krzywa Bragga|krzywej Bragga]] dla cząstek alfa jest zbliżony do krzywej protonu. Intensywność jonizacji zwiększa się wraz z maleniem prędkości, po czym gwałtownie spada do zera. |
|||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
* {{Cytuj książkę | |
* {{Cytuj książkę |tytuł = Encyklopedia techniki. Energia jądrowa |inni = red. Jan Zienkowicz |wydawca = Wydawnictwa Naukowo-Techniczne |miejsce = Warszawa |rok = 1970 |język = pl}} |
||
== Linki zewnętrzne == |
== Linki zewnętrzne == |
||
* {{cytuj stronę| url = http://www.if.pw.edu.pl/~fornal/bethe-bloch/ | |
* {{cytuj stronę| url = http://www.if.pw.edu.pl/~fornal/bethe-bloch/ |tytuł = Program obrazujący przechodzenie promieniowania (m.in. alfa) przez materię |autor = |opublikowany = |data = |język = |data dostępu = 2011-03-05}} |
||
[[Kategoria:Fizyka jądrowa]] |
[[Kategoria:Fizyka jądrowa]] |
Aktualna wersja na dzień 08:29, 14 lis 2019
Absorpcja promieniowania alfa – pochłanianie promieniowania alfa przez substancję przez którą przechodzi promieniowanie. Absorpcja zachodzi wskutek wzbudzania i jonizacji atomów napromieniowywanego ciała. Zachodzi głównie przez oddziaływanie kulombowskie między cząstkami α a elektronami substancji przenikanej. Rzadziej, przez reakcje jądrowe i rozpraszanie na jądrach atomowych. Podczas absorpcji, z uwagi na dużą masę cząstki α, jej tor pozostaje praktycznie niezmieniony. Strata energii na jednostkę długości przez cząstkę α (zdolność hamowania materiału) jest odwrotnie proporcjonalna do kwadratu prędkości cząstki:
Gdy cząstka α utraci całą większą część energii kinetycznej i energia ta osiąga wartość rzędu energii termicznej, zwykle przyłącza do siebie dwa elektrony i staje się atomem helu.
Jedną z metod badania absorpcji jest mierzenie jonizacji właściwej (liczby jonów wytworzonych na jednostkę długości toru cząstki alfa). Jonizacja jest wprost proporcjonalna do energii cząstki:
gdzie:
- – całkowita ilość wytworzonych jonów,
- – energia cząstki,
- – współczynnik zależny m.in. od rodzaju materiały absorbującego, rodzaju cząstek i energii. W powietrzu wnosi ok. 34 eV.
Tylko część energii kinetycznej cząstki przekłada się na jonizację. Jej część ulega zmianie na energię cieplną, dysocjację cząstek i wzbudzenia atomów i innych cząstek. Przebieg krzywej Bragga dla cząstek alfa jest zbliżony do krzywej protonu. Intensywność jonizacji zwiększa się wraz z maleniem prędkości, po czym gwałtownie spada do zera.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Encyklopedia techniki. Energia jądrowa. red. Jan Zienkowicz. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1970. (pol.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Program obrazujący przechodzenie promieniowania (m.in. alfa) przez materię. [dostęp 2011-03-05].